Olağanüstü AB zirvesinde liderlerin, insan hakları örgütlerinin Akdeniz'de göçmenleri kurtarmaya yönelik yeni bir operasyon başlatılması çağrısına cevap vermek yerine, "insan kaçakçılığı" ile mücadeleyi güçlendirecek önlemlere ağırlık vermesi bekleniyor.
Taslak zirve kararlarında AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini'ye "İnsan kaçakçıları tarafından kullanılmadan önce tekneleri tespit etmeye, ele geçirmeye ve imhaya yönelik" muhtemel askeri operasyonun hazırlıklarını başlatma görevi veriliyor.
Liderlerin onayına sunulan kararlarda, üçüncü ülkelerle istihbarat paylaşımının ve polis işbirliğinin artırılarak ve ilgili AB kurumlarının seferber edilerek "insan kaçakçılığı" yapan çetelerin dağıtılması ve sorumluların yargı önüne çıkarılması gereği vurgulanıyor.
Taslak kararlarda AB tarafından Akdeniz'de yürütülen ve can kayıplarını önlemede yetersiz kaldığı için eleştirilen Triton operasyonunun bütçesinin ve uhdesindeki deniz ve hava unsurlarının takviye edileceği belirtiliyor.
Zirve kararlarında AB'nin göçmenlerin yeniden iskanına yönelik uygulanacak ilk pilot proje kapsamında "en az 5 bin" sığınmacının üye ülkelere dağıtılacağı ifade ediliyor.
AB Konseyi Başkanı Donald Tusk, zirve öncesinde basına yaptığı açıklamada, "İnsan kaçakçılarının izini bulup ağlarını dağıtmalı ve iş modellerini tahrip etmeliyiz. Bence bu tekneye çıkmamalarını güvence altına alarak insanları boğulmaktan kurtarmak için en iyi yol" dedi.
İngiltere Başbakanı David Cameron, donanmalarındaki en büyük gemilerden biri olan HMS Bulwark ile 3 helikopter ve 2 sahil güvenlik teknesini Akdeniz'deki AB operasyonuna tahsis edeceklerini söyledi.
Cameron, İngiliz donanmasının kurtaracağı göçmenlerin İngiltere'ye iltica başvurusu hakkı olmayacağını ve bunların "en yakın güvenli ülkeye" teslim edileceğini belirtti.
Almanya Başbakanı Angela Merkel ise "Şimdi ilk olarak ve öncelikle yapmamız gereken hayatları kurtarmak ve bu doğrultuda doğru önlemler almak" dedi.
Uluslararası Af Örgütünün dün açıkladığı "Avrupa'nın Batan Utancı: Denizdeki göçmen ve ilticacılar kurtarma başarısızlığı" başlıklı raporunda Akdeniz'de yaşanan göçmen facialarından sorumlu tuttuğu Avrupa Birliği'ne can kurtarmaya yönelik operasyon başlatması çağrısında bulunmuştu.
Örgüt AB'den sığınmacıların Avrupa'ya ulaşabilmesi için güvenli ve düzenli rotalar belirlemesini talep etmişti.