ABD ile Taliban, Afganistan'da barış sürecini başlatan anlaşmayı imzaladı. "Afganistan'a Barışı Getirme Anlaşması" adı verilen anlaşma, yaklaşık iki yıl ABD ile Taliban arasındaki görüşmelere ev sahipliği yapan Katar'ın başkenti Doha'daki Sheraton Hotel'de düzenlenen törenle imzalandı. Anlaşmaya, ABD adına ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, Taliban adına Siyasi Ofis Başkanı Molla Abdulgani Berader imza attı.
Afganistan'da 19 yıldır devam eden savaşı sona erdirecek anlaşmaya göre, ABD, 135 gün içinde Afganistan'daki askerlerinin sayısını 8 bin 600'e indirecek. ABD ve müttefikleri, Taliban'ın anlaşmaya uyması halinde 14 ay içinde ülkedeki askerlerini tamamen çekecek.
"VAATLERE İLİŞKİN SOMUT ADIMLAR ATILMAZSA ANLAŞMA BİR HİÇ NİTELİĞİNDE OLACAK"
Anlaşmanın imzalanmasından önce konuşan ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Taliban'ın El Kaide ile ilişkilerine son vermesinin müzakerelere ve anlaşmaya imkan sağladığını söyledi. Taliban’ın, terör örgütleriyle arasına mesafe koyması gerektiğini ifade eden Pompeo, "Taliban, DEAŞ’ı yenilgiye uğratmak için savaşa devam etmeli ve Afganistan vatandaşları için son haftalardaki şiddeti azaltan adımlarını artırmalıdır." diye konuştu.
Anlaşmanın Taliban için bir sınav niteliği taşıdığını söyleyen Pompeo, "Vaatlere ilişkin somut adımlar atılmazsa anlaşma bir hiç niteliğinde olacaktır. Afganistan’ın geleceğine Afganlar karar verecektir. Bu anlaşma buna imkan sağlıyor." dedi. Pompeo, "Afganistan'ın bir daha asla uluslararası teröristler için bir üs haline gelmemesini sağlayacağız." ifadelerini kullandı.
"AFGAN MİLLETİ, İSLAMİ BİR YÖNETİMLE RAHATLAYACAK VE YENİ BİR ROTA ÇİZECEKTİR”
Taliban Siyasi Ofis Başkanı Molla Abdulgani Berader de "Afgan halkı, 40 yıldır feci şekilde acı çekiyor. Burada bulunmamaları gereken yabancı güçlerin bu topraklardan çekilmesiyle Afgan milleti, İslami bir yönetimle rahatlayacak ve yeni bir rota çizecektir." diye konuştu.
Afganistan'daki siyasi taraflara seslenen Berader, "güçlü İslami bir yapının ortaya konması için İslami değerler etrafında Afganistan ve Afgan halkı için bir araya gelme" çağrısında bulundu.
Berader, barış sürecini destekleyen Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Sani, Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Pakistan, Pakistan halkı, Çin, Özbekistan, İran, Rusya, Endonezya, Norveç ve diğer ülkelere teşekkür etti.
"Afganistan’ı yeniden inşa ederken tüm bu ülkelerden katılımda bulunmalarını arzuluyorum." ifadelerini kullanan Berader’in, ABD’yi konuşmasında zikretmemesi dikkati çekti.
"BARIŞIN KALICI OLMASI ULUSLARARASI TOPLUMUN ORTAK SORUMLULUĞU"
Katar Dışişleri Bakanı Al Sani ise Katar’ın bir yıl önce ev sahipliği yaptığı Afgan diyalog toplantılarının bu anlaşmaya imkan sağladığını belirterek "Doha’nın Afgan sorununa ilişkin askeri çözümün mümkün olmadığını ve tüm aktörlerin uzlaşı içinde tüm Afgan halkına refah, huzur ve istikrar getirecek siyasi çözümü savunduğunu" söyledi.
Taliban ve ABD’nin tüm müzakere aşamalarındaki çabalarını takdir etiklerini dile getiren Al Sani, ülkesinin bölgedeki tüm çatışmalarda ara buluculuk esasına inandığını vurgulayarak hayat kurtaracak bu anlaşmanın başarılı olacağına ilişkin büyük bir ümit taşıdığının altını çizdi. Katarlı Bakan, "Barışın kalıcı olması uluslararası toplumun ortak sorumluluğudur." şeklinde konuştu.
Törende, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun da aralarında olduğu birçok ülkeden üst düzey temsilci de hazır bulundu.
NATO VE KOALİSYON ÜLKELERİNİN DE ASKER ÇEKMESİ ÖNGÖRÜLÜYOR
ABD ile Taliban temsilcileri Afganistan'da barış sürecini başlatan anlaşmayı imzalarken, ABD ve Afganistan yayımladıkları ortak açıklamayla, NATO öncülüğündeki uluslararası gücün Afganistan'dan çekilmesini takvime bağladı.
Buna göre, Afganistan'daki asker sayısını 135 gün içinde 8 bin 600'e indirmeyi taahhüt eden ABD, NATO üyeleri ve koalisyona üye ülkelerin de aynı oranda asker çekmesi için çalışacak. Taliban'ın anlaşmaya uyması koşuluyla 14 ay sonra Afganistan'da yabancı asker kalmayacak.
NATO öncülüğündeki Kararlı Destek Misyonu, Ocak 2015'te Afgan güvenlik güçlerinin eğitimi, askeri danışmanlık verilmesi ve bu ülke ordusuna yardımcı güç olarak başlatılmıştı. Kararlı Destek Misyonu'nda NATO üyesi ve ortaklarını kapsayan 39 ülkeden 17 bin personel bulunuyor.
Ortak açıklamada ABD, Afganistan'ın toprak bütünlüğü ve siyasi bağımsızlığına karşı tehdit ya da güç kullanmaktan kaçınma ve bu ülkenin içişlerine karışmama taahhüdünde bulunuyor.
ABD aynı zamanda Afganistan'ın iç ve dış tehditlere karşı kendisini savunabilmesi için Afgan güvenlik güçlerinin eğitimi, donatımı ve sürdürülebilirliği için yıllık bazda finansman desteği arayışında olacağını taahhüt ediyor.
Ortak açıklamada ABD, Afganistan ve Pakistan arasında güvenlik temelli müzakerelerde kolaylaştırıcı rol oynamaya hazır olduğunu da belirtiyor.
