ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden, özellikle Irak ile yaşanan krizin eşiğinde 23 Ocak’ta Türkiye’yi ziyaret etmeye hazırlanırken ABD Kongresi için sunulan raporda, Türkiye ve ABD ilişkilerinin geleceği ele alındı. Ortadoğu uzmanı Jim Zanotti tarafından hazırlanan ve Kongre üyelerine sunulan raporda, Türkiye’nin son 10 yılda dış politikada etkin bir aktör haline geldiği belirtilirken, “Ancak dış ve iç politikadaki son gelişmeler, bölge ülkeleri için bir model ve ABD için kolaylaştırıcı bir ülke olarak, bir zamanlar bölgedeki sonuçları şekillendirmede etkisinin veya arzu ettiğine ulaşmasının daha kısıtlı hale geldiğini gösteriyor” denildi.
İç destek
23 Aralık’ta kaleme alınan raporda, Türkiye’de iç politikanın “güç, anayasal demokrasi, yolsuzluk ve sivil özgürlükler” alanında uyuşmazlık içinde olduğu belirtilirken, Erdoğan’ın Türk hükümeti ve toplumu üzerinde otoriter kontrolü sağlamasına yönelik tartışmanın süreceği belirtildi. 1 Kasım seçimlerinin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Başbakan Davutoğlu’nun anayasa değişikliği için desteğini artırdığına işaret edilen raporda uluslararası güçler için şu yoruma yer verildi:
“Türkiye’nin demokrasiye bağlılığı ve sınırlı hükümeti, laik-dini dengesi ve Kürt sorunu gibi yanıtlanmayan sorularda, Türkiye dışındaki aktörlerin etkili bir rol oynayıp oynayamayacağı belli değil. Erdoğan ve onun destekçileri, Batı ülkelerinin eleştirilerine karşı periyodik olarak iç desteği canlandırıyor” denildi.
Belirleyici 4 sorun
Türkiye’nin bölgede oynadığı rol için de hâlâ anahtar ülke olmasına karşın, dış ve iç politikadaki son gelişmelerin ardından bölge politikalarını çok daha az şekillendirebileceğine işaret edilden raporda, Washington-Ankara ilişkilerinin, Suriye-Irak temelinde, geleceğinde 4 sorunun yanıtının önemli olacağı belirtildi:
Suriye’de, Rusya-İran’ın ve ABD öncülüğündeki operasyonlar, Türkiye’nin IŞİD terörüne karşı savaşma isteğini nasıl etkiler?
ABD, Türkiye ve PYD/YPG arasındaki operasyonları nasıl koordine eder ve bunun taraflar ve bölge için etkisi ne olur?
Türkiye ve ABD’nin yaklaşımının Suriye’deki askeri ve siyasi sonuçları ne olacak?
Bölgedeki gelişmeler mültecilerin durumunu nasıl etkiler? ”
