ABD Dışişleri Bakanlığı, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne (GKRY) yönelik silah ambargosunu 2024 mali yılı için kaldırdıklarını açıkladı. KKTC, ABD’nin bu karına tepki gösterdi. KKTC, ABD’yi, Rumlar ile iş birliği kisvesi altında savunma alanında kışkırtıcı adımlardan kaçınmaya çağırdı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, ABD’nin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne (GKRY) uyguladığı silah ambargosunu bir yıllığına kaldırdıklarına ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın, 2024 mali yılında yeniden ihracat ve savunma malzemelerinin transferlerinin onaylanmasına izin vermek için GKRY’nin ilgili mevzuat kapsamında gerekli koşulları yerine getirdiğini tespit edip Kongre’ye tebliğ ettiğini belirten Miller, koşullara uygunluğun yıllık değerlendirildiğini aktardı.
Miller, bu tespit ve belgelendirmenin bir sonucu olarak, Bakan Blinken’ın, 2024 mali yılında GKRY için savunma ticareti kısıtlamalarını kaldırdığını bildirdi.
Sözcü, Washington’un uluslararası silah ticareti düzenlemelerinin, 1 Ekim 2023’ten itibaren geçerli olmak üzere yeni politikayı yansıtacak şekilde değiştirileceğini kaydetti.
Miller, bu tespitin bir değişikliği temsil etmediği, sadece “2023 mali yılının belirlemesinin yeniden belgelendirilmesi” olduğu bilgisini paylaştı.
KKTC’den tepki
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne (GKRY) uyguladığı silah ambargosunu kaldırma kararını uzatmasına tepki gösterdi:
“ABD yönetiminin, tüm çabalarımıza rağmen Ada’daki hassas dengeleri bozma pahasına, Kıbrıs Rum tarafının silahlanmasını destekleyen tutumunun hız kazanarak devam etmesini kabul etmek mümkün değildir. Bu hamle, Rum tarafının birçok ülkeyle askeri iş birliğini artırdığı bir dönemde, ABD yönetiminin Ada ve bölge istikrarına verdiği önemle ilgili samimiyetini bir kez daha sorgulamamıza neden olmuştur.”
“Bu eylemler karşısında, Anavatan Türkiye ile birlikte atmaya devam edeceğimizi yineleriz”
Açıklamada, ABD savaş gemilerinin çeşitli sebeplerle GKRY limanlarına yaptıkları ziyaretlerin, KKTC tarafından endişeyle karşılandığı belirtilerek liman ziyaretlerinin süreklilik kazanmasının Kıbrıs’ta huzur ve istikrarın muhafazası bakımından kaygı verici ve GKRY’nin bölgedeki askeri tahriklerini teşvik eder nitelikte olduğu vurgulandı.
ABD’yi, Rumlar ile iş birliği kisvesi altında savunma alanında kışkırtıcı adımlardan kaçınmaya, Ada ve bölgedeki hassas dengeleri gözetmeye çağıran açıklamada, “Bu eylemler karşısında, Kıbrıs Türk halkının güvenliğini sağlamak amacıyla atılması gereken tüm adımları, her zaman olduğu gibi Anavatan Türkiye ile birlikte atmaya devam edeceğimizi yineleriz.” ifadesine yer verildi.
GKRY’ye ihracat kısıtlamasının kaldırılması
2019 Doğu Akdeniz Güvenlik ve Enerji Ortaklığı Yasası ve 2020 Mali Yılı Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası kapsamında ABD’nin savunma ürünlerinin GKRY’ye ihracat kısıtlamasının kaldırılması iki koşula bağlanmıştı.
Bu iki yasaya göre, ABD Başkanı, GKRY’nin kara para aklama ile mücadelede düzenlemeler yapması ve bunu denetleme konusundaki reformları uygulama çabalarında ABD ile iş birliği yaptığını Kongre’ye raporladığı ve GKRY’nin, Rus savaş gemilerinin yakıt ikmali ve hizmet için limanlarına girişini engellemek için gerekli adımları attığını ve atmaya devam ettiğini yılda bir kez bildirdiği takdirde ilgili ambargolar yıllık olarak kaldırılıyor.
Dışişleri Bakanlığı GKRY’nin durumunun söz konusu yasalara uygunluğunu yıllık olarak gözden geçirip Kongre’ye bildiriyor.