Harvard Üniversitesi'nde Orta Doğu Çalışmaları Merkezi'nin (CMES) başkanı Prof. Dr. Cemal Kafadar, Filistin’e verdiği destek nedeniyle görevden alındı. Akademideki susturma dalgasının son halkası olan bu gelişme, akademik özgürlüğün sorgulanmasına yol açtı.
Harvard’da Akademik Susturma: Prof. Dr. Cemal Kafadar Görevden Alındı
Harvard Üniversitesi, Orta Doğu Çalışmaları Merkezi (CMES) başkanı, dünyaca ünlü Türk akademisyen Prof. Dr. Cemal Kafadar’ı görevden aldı. Filistin’e verdiği destekle bilinen CMES’in uzun süredir İsrail yanlısı çevrelerin hedefinde olduğu biliniyordu. Görevden alma kararı, akademideki susturma politikalarının yeni bir boyuta ulaştığını gösteriyor.
Görevden Alma Kararı E-Postayla Açıklandı
Harvard Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi’nin geçici dekanı David M. Cutler tarafından akademisyenlere gönderilen bir e-postada, Prof. Dr. Cemal Kafadar’ın 2024 sonunda CMES direktörlüğünden ayrılacağı duyuruldu. Aynı zamanda yardımcısı Rosie Bsheer’in de görevden alındığı öğrenildi. Ancak, ikili Harvard Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak çalışmaya devam edecek.
Filistin’e Destek Antisemitizm Olarak Damgalandı
Son dönemde düzenlenen paneller ve etkinlikler nedeniyle CMES, İsrail yanlısı çevrelerin eleştirilerine maruz kalmıştı. Harvard’daki bazı akademisyenler ve Yahudi mezunlar grupları, merkezin programlarının antisemitik olduğunu öne sürerek, İsrail perspektifine yeterince yer verilmediğini iddia etti. Harvard yönetimi ise bu eleştiriler karşısında baskılara boyun eğerek Cemal Kafadar ve Rosie Bsheer’i görevden aldı.
Harvard Yahudi Mezunları Rapor Hazırladı
Harvard Yahudi Mezunları İttifakı tarafından yayımlanan bir raporda, CMES’in İsrail’i orantısız şekilde eleştirdiği ve antisemitik bir söylem ürettiği iddia edildi. Raporda, merkezin İsrail’i "ırkçılık, apartheid ve soykırımla bağdaştıran son sömürgeci güç" olarak nitelendirdiği öne sürüldü. Raporda ayrıca, Cemal Kafadar’ın derslerinde Filistin yanlısı görüşler sunduğu belirtilerek merkeze yönelik eleştiriler sıralandı.
Akademik Susturma ve Baskı Dalgası
Bu olay, ABD'deki üniversitelerde giderek artan susturma politikalarının bir parçası olarak değerlendiriliyor. Trump yönetimi döneminde başlatılan ve Biden yönetimi sırasında da devam eden “üniversiteleri denetim altında tutma” politikası, akademik özgürlükleri tehdit ediyor. Harvard, kamuoyu baskısı altında CMES’in faaliyetlerine müdahale ederek akademik bağımsızlığı tartışmaya açtı.
Türk Öğrenci Rümeysa Öztürk de Gözaltına Alınmıştı
Massachusetts’te doktora yapan Türk öğrenci Rümeysa Öztürk’ün, Filistin’e destek veren sosyal medya paylaşımları nedeniyle ABD gizli servisi tarafından gözaltına alınması büyük tepki çekti. Öğrenci vizesi iptal edilen Öztürk’ün sınır dışı edilmek üzere tutulduğu bildirildi.
Columbia Üniversitesi de Benzer Baskılara Maruz Kaldı
Columbia Üniversitesi de Trump yönetiminin 400 milyon dolarlık federal fon kesintisi tehdidinin ardından Orta Doğu Çalışmaları programlarını yeniden yapılandırmak zorunda kaldı. Benzer baskıların diğer üniversiteleri de etkileyebileceği belirtiliyor.
Sonuç: Akademik Özgürlüğe Tehdit Büyüyor
Harvard Üniversitesi’nin, akademik özgürlüğü kısıtlayan bu adımı, uluslararası akademik çevrelerde geniş yankı uyandırdı. Prof. Dr. Cemal Kafadar gibi saygın bir akademisyenin görevden alınması, üniversitelerde ifade özgürlüğü ve akademik bağımsızlığın ne derece tehdit altında olduğunu gözler önüne seriyor. Bu tür kararların akademik dünyada bölünmelere yol açabileceği ve özgür düşünce ortamını daraltabileceği öngörülüyor.
