ABD’nin NATO nezdindeki daimi temsilcisi Kay Bailey Hutchison, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400’ler konusunda “tüm ittifakın endişeleri olduğunu” belirterek Ankara’nın kararını değiştirmemesi durumunda NATO’nun ortak füze savunma sisteminin akamete uğrayabileceğini söyledi.
Büyükelçi Hutchison, Brüksel'de Çarşamba günü başlayacak ve iki gün sürecek NATO savunma bakanları toplantısı öncesinde telekonferans brifingi düzenledi.
NATO Karargahı’nda yapılacak toplantıda, İttifak’ın caydırıcılığını artıracak savunma yatırımlarının, müttefikler arasında külfet paylaşımının ele alınacağını söyleyen Hutchison, savunma bakanlarının ele alacağı diğer konuları, telekomünikasyon güvenliği, Makedonya’nın NATO’ya katılımı, Afganistan’daki barış görüşmeleri ve Rusya ile iptal edilen Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması (INF) olarak sıraladı.
S-400'lerle ilgili güvenlik ve istihbarat endişesi
DW Türkçe’nin, ABD ile Türkiye arasında son dönemde Venezuela, İran’a yaptırımlar ve Rusya ile savunma işbirliği gibi konulardaki görüş ayrılıklarının NATO'nun işleyişini nasıl etkilediği sorusunu yanıtlayan Hutchison, Ankara ile Moskova arasında savunma alanında artan işbirliğini büyük sorun olarak gördüklerini söyledi.
Türkiye'nin Rusya'dan S-400 füze savunma sistemi almasını eleştiren ABD’li diplomat, “Bir Rus füze savunma sisteminin bir NATO müttefikimizin topraklarında olacak olmasından büyük bir endişe duymaktayız” ifadesini kullandı.
Türkiye'ye S-400’lerin alımı yolunda ilerlememesi çağrısı yaptıklarını, bunun NATO’nun ortak hava savunma sisteminde müşterek çalışmayı akamete uğratabileceği uyarısında bulunduklarını söyleyen Hutchison, “Rus füze savunma sistemi, müşterek çalışmamızı sekteye uğratabilir, ittifakımızın güvenlik ve istihbarat sistemlerinde sorunlara yol açabilir” dedi.
"Türkiye'deki sistemlerimizi etkiler"
“Türkiye’nin Rus füze savunma sistemini alması, bizim Türkiye’de bulundurabileceğimiz savunma sistemlerini etkileyecektir” sözleriyle Türkiye’nin artık bir tercih yapmak durumunda olduğuna işaret eden Hutchison, şöyle devam etti:
“Bu çok rahatsızlık verici. Tüm ittifak bu konuda endişeli ve bizler Türkiye’nin doğru kararı almasını, başka bir sistem almasını umut ediyoruz. Türkiye’nin bunu iç ihtiyaç bağlamında istediğini, bağımsızlık kapsamında istediğini biliyoruz ama onlardan bunu tarafsız bir ülkeden ya da müttefik bir ülkeden temin etmesini istiyoruz.”
Ankara-Washington hattında konuşulan, Suriye’nin kuzeyinde güvenli bölge oluşturulması konusunda NATO’nun bir rol üstlenip üstlenemeyeceği sorusunu da yanıtlayan Hutchison, “NATO’nun bir rol üstlenmesinin şu anda gündemde olmadığını” söylemekle yetindi.
Demokrasi sorusu
ABD Büyükelçisine, NATO üyeleri Macaristan, Polonya ve Türkiye’de hükümetlerin anti-demokratik bazı adımlarının İttifak için bir risk oluşturup oluşturmadığı da soruldu.
Bazı müttefik ülkelerde yaşanan değişimin ve gelişmelerin farkında olduklarını vurgulayan Hutchison, ABD yönetiminin bu konuları ilgili ülkelerle ikili istişare çerçevesinde ele aldığını söyledi.
“NATO hiçbir zaman doğrudan (içişlerine) müdahale anlamına gelebilecek bir konuyu gündeme getirmemiştir. Ancak bizler her zaman üye ülkeleri daha iyi demokratik değerler konusunda teşvik ediyoruz” diyen Hutchison, NATO üyesi tüm ülkelerin seçimlerin yapılabildiği demokratik ülkeler olduğunu söyledi.
Büyükelçi, "Her ittifak üyesi NATO'nun güçlü bir destekçisidir. Herşey mükemmel olmayabilir ama biz ittifakın başlangıç misyonu olan güvenlik şemsiyesi oluşturma yetkinliğine sahip güçlü bir ittifakız” ifadelerini kullandı.
Akar Shanahan ile görüşecek
Brüksel’deki NATO Savunma Bakanları toplantısında Türkiye’yi Savunma Bakanı Hulusi Akar temsil edecek.
Akar’ın Brüksel’deki toplantı çerçevesinde, ABD Savunma Bakanı Vekili Patrick Shanahan ile ikili bir görüşme gerçekleştirmesi de öngörülüyor.
İki bakanın gündeminde, Suriye konusundaki gelişmeler ve son dönemde Ankara-Washington hattında gerilime neden olan konuların yer alması bekleniyor.
