Strazburg’da bulunan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), ASSEDEL derneğinin başvurusu üzerine dün Meriç üzerinden Yunanistan’a geçen ve geri itme (pushback) korkusu yaşayan aralarında çocukların da bulunduğu 56 sığınmacının “sınır dışı edilmemesi” yönünde geçici tedbir kararı verdi.
ASSEDEL derneğinin Human Rights Assistance Project (İnsan hakları yardım projesi) hesabından yapılan paylaşımda, “Aralarında çocukların da bulunduğu Yunanistan’dan siyasi sığınma talebinde bulunan 56 kişilik grup için AİHM’e yaptığımız ihtiyati tedbir başvurusu sonucu, AİHM grubun Yunanistan’dan Türkiye’ye geri gönderilmemesine karar vermiştir” denildi.
AİHM’in ASSEDEL’e ilettiği kararda, Yunanistan otoritelerine hukuki yükümlülükleri hatırlatıldı ve sığınma talebinde bulunan 56 kişinin 11 Temmuz’a kadar geri itilmemesi gerektiği iletildi.
Türkiye’deki siyasi baskılar ve hukuksuz yargılamalardan kaçarak 12 Haziran’da sabah erken saatlerde Meriç’i geçen 6’sı çocuk 56 kişi Yunanistan’dan ‘siyasi sığınma’ istemişti.
Sosyal medyadan bir videoyla Yunan hükümetine seslenen grupta bulunan kişiler, ‘‘Siyasi baskı ve hukuksuz yargılamalar sebebiyle ülkemizi terk etmek zorunda kaldık. Şu anda karşı tarafa geçtik, mağdur durumdayız. Yunan hükümetinden sığınma talep ediyoruz. Çocuklar üşüyor, herkes ıslandı, çok zor durumdayız” diyerek yardım talebinde bulunmuştu.
AİHM, 27 Mart 2023’te yine ASSEDEL tarafından yapılan başvuruda Erdogan zulmünden kaçan 7 sığınmacı hakkında geçici tedbire hükmederek, sığınmacıların geri itilmesini yasaklamıştı.
Geçici (ihtiyati) tedbir kararı nedir?
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, AİHM İçtüzüğü’nün 39’uncu maddesi gereğince (Rule 39), Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne taraf herhangi bir Devlet hakkında geçici tedbir kararı verebilir.
Geçici tedbirler, AİHM’in yerleşik uygulamalarına göre telafisi mümkün olmayan bir zararın meydana gelmesine ilişkin olası bir riskin söz konusu olduğu hallerde uygulanan acil durum tedbirleridir.
Bu tedbirlerin alınmasına AİHM’de görüşülen davayla bağlantılı şekilde ve AİHM’in söz konusu davanın kabul edilebilirlik veya esası hakkında vereceği karara halel getirmeksizin karar verilir.
Mahkeme, başvuranın ciddi ve geri dönüşü bulunmayan bir zarara uğrama riskinin son derece büyük olduğu durumlarda, bu tür talepler konusunda istisnai olarak geçici tedbir kararı vermektedir. Bu tür tedbir kararları daha sonra ihlalden sorumlu olan Hükümete tebliğ edilmektedir.
En tipik durumlar, sınır dışı etme ya da iade kararının uygulanması durumunda, başvuranların yaşamlarının tehlikeye girmesinden korktukları (yaşam hakkı) ya da yasaklanmış olan kötü muameleye maruz kalma tehlikesinin (işkence ya da insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele yasağı ) söz konusu olduğu durumlardır.
Daha istisnai durumlarda bu tedbirler, adil yargılanma hakkı ve özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı ile ilgili olarak da uygulanmaktadır.
ASSEDEL nedir?
Strazburg merkezli bir insan hakları derneği olan ASSEDEL (Association européenne pour la défense des droits et des libertés) 2020 yılından bu yana faaliyet gösteriyor.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa Konseyi, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Parlamentosu nezdinde mülteci hakları, kadın hakları ve çevre başta olmak üzere insan hakları konusunda çalışmalarda bulunuyor.
Uluslararası kuruluşlara akredite olan ASSEDEL ayrıca insan hakları mağdurlarına talep etmeleri halinde ücretsiz bir şekilde yardımcı oluyor.
