Arnavutluk Meclisinde yapılan oturumda, iktidardaki Sosyalist Partisi tarafından sunulan ve “Srebrenitsa soykırım kurbanlarının anılması ve onurlandırılmasını” içeren önerge 113 milletvekilinin “evet” oyuyla kabul edildi.
Oturum öncesinde Srebrenitsa soykırım kurbanlarının anısına bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.
Önerge için 140 sandalyeli Meclis oturumunda yer alan 113 milletvekili “evet” oyu kullandı, karşıt veya çekimser oy çıkmadı.
Meclis Başkanı Lindita Nikolla, oturumun başında yaptığı konuşmada, Srebrenitsa’daki soykırımın sonuçlarının insanlık için acı bir hatıra olduğunu ve böyle kalacağını kaydederek, şu ifadeleri kullandı:
“Srebrenitsa soykırımı kurbanlarının anılması ve onurlandırılması, bize barışa ulaşmanın ve barışı korumanın zor bir misyon olduğunu, geçmişin çatışmalarının geleceğin vaatlerini ve perspektifini öldürmemesi gerektiğini öğretiyor. Srebrenitsa kurbanlarının onurlandırılması, bir daha tekrarlanmaması gerektiği ve tekrarlanmayacağının sözüdür.”
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Sefik Dzaferovic de Arnavutluk Meclisine gönderdiği görüntülü mesajda, Arnavutluk ile Bosna Hersek’in iki yakın ve dost ülke olduklarını vurguladı.
Dzaferovic, “Srebrenitsa trajedisi, modern çağda küresel bir acı ve suç sembolü haline geldi. Bugün de 27 yıl sonra Srebrenitsa kelimesi, en güçlü korku ve acıyla yankılanmaktadır.” ifadelerini kullandı.
Sosyalist Parti Meclis Grubu Başkanı Taulant Balla da önergenin, savaş suçlarının cezasız kalmasına son verme iradesini ve taahhüdünü eylemlerle kanıtlama zamanının geldiği inancını doğruladığını söyledi.
Önergeyi gayet ciddi bir belge ve Arnavutlar ile Arnavutluk’un kalbinin dili olarak nitelendiren Balla, Sırp soykırımının neden olduğu kurban ve insani travmalara olan derin üzüntülerini, tam destek ve samimi dayanışmalarını ifade ederek, Srebrentisa soykırımı kurbanlarını anmak ve onurlandırmak için toplandıklarını aktardı.
Arnavutluk Avrupa ve Dışişleri Bakanı Olta Xhaçka da 11 Temmuz’u Srebrenitsa Soykırımı’nı Anma Günü olarak ilan eden meslektaşlarını tebrik etti.
Önergeyi, ülkesinin bu suçu ve aynı zamanda Bosna Hersek ve Kosova’daki sivil halka karşı işlenen diğer suçları kınama konusundaki uzun süreli ve tavizsiz duruşunun doruk noktası olarak ortaya çıkan bir girişim olarak nitelendiren Xhaçka, “Binlerce adam ve genç erkeğin herhangi bir şeyden suçlu olduklarından değil, sadece kimlikleri nedeniyle en korkunç şekilde öldürüldüğü bu korkunç suça karşı Arnavutluk açık ve ilkeli bir duruş sergiledi.” diye konuştu.
Ana muhalefetteki Demokratik Parti Milletvekili Yorida Tabaku, bugünkü adımın Arnavutluk Meclisini onurlandırdığını belirterek, “Bu konu bizi birleştirmeli, bu konu kesinlikle Meclis oylarının yüzde yüzünü almalı.” dedi.
Önergeden
Kabul edilen önergeye göre, Arnavutluk Meclisi Srebenitsa’da işlenen soykırımı bilerek veya bilmeyerek alenen inkar etme eğilimini ve eylemini; soykırımın gerekçelerinin, müsebbiplerinin, tasarlayanlarının ve destekçilerinin saklanmasını güçlü şekilde kınıyor.
Meclisin, Balkanlar dahili ve haricinde bazı kişi, grup, siyasi aktör ve medya tarafından Srebrenitsa’daki soykırımın, eski Yugoslavya’nın tamamında işlenen katliam ve insanlığa karşı suçların inkar edilmesi sonucu milliyetçi siyasi söylemin, etnik nefretin kışkırtılmasının devam etmesini ve tırmanmasını kabul edilemez ve son derece tehlikeli olarak nitelendirdiği kaydedildi.
Srebrenitsa’daki soykırımın neden olduğu mağdurlar ve insan travmaları için Meclisin derin acısının dile getirildiği, “Bosna Hersek’teki kanlı savaş sırasında” yaralanan herkese yönelik tam anlayış ve samimi sempatinin ifade edildiği önergede, şu ifadeler yer aldı:
“Arnavutluk Meclisi; Bosna’daki Sırp güçleri tarafından Srebrenitsa’daki Boşnak toplumuna karşı işlenen soykırımın inkarının uluslararası hukuku ihlal ettiği, savaş suçlarının cezasız kalması olgusunu teşvik ettiği ve Sreberenitsa’da katledilen 8 binden fazla sivilin, hayatta kalanların ve ailelerinin, aynı zamanda Kosova’daki etnik temizlik sırasında Slobodan Milosevic’in Sırp rejimi tarafından öldürülen yaklaşık 10 bin Arnavut ve tecavüze uğrayan 20 bin kadının onurunun ihlal edildiği yönündeki Arnavutluk’un tutumunu onaylıyor.”
Önergeyle Meclis hükümetten Srebrenitsa’daki soykırım kurbanlarını onurlandırmasını, Avrupa Parlamentosunun kararına atıfta bulunarak, 11 Temmuz’u “Srebrenitsa Soykırımı’nı Anma Günü” olarak ilan edilmesini talep ediyor.
Srebrenitsa’da ne oldu?
Srebrenitsa’nın 11 Temmuz 1995’te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerince işgal edilmesinin ardından Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, daha sonra Sırplara teslim edildi.
Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye ulaşmasına izin veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık alanlar, fabrikalar ve depolarda katletti. Katledilen Boşnaklar, toplu mezarlara gömüldü.
Savaşın ardından kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin ardından her yıl 11 Temmuz’da Potoçari Anıt Mezarlığı’nda düzenlenen törenle toprağa veriliyor.
Potoçari Anıt Mezarlığı’nda 6 bin 671 soykırım kurbanının mezarı bulunuyor.
