Tarım ve Orman Bakanlığı'nın, Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmelikle, gıda ve gıda ile temas eden malzemelere ilişkin kriterler, pestisit kalıntıları ve veteriner ilaç kalıntıları, gıda katkı maddeleri, gıdalara eklenebilecek vitaminler, mineraller, aroma vericiler, gıda enzimleri, bulaşanlar, ambalajlama, etiketleme, maksimum kalıntı limitleri ile yatay ve dikey gıda kodeksine ilişkin esaslar düzenleniyor.
Gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzemeler için ilgili gıdalara eklenebilecek vitaminler, mineraller ve gıda katkı maddelerini düzenleyen yatay gıda kodeksi hükümlerine uyulması zorunlu olacak.
Gıda ile temas eden madde ve malzeme için belirlenmiş özel kriterleri içeren dikey gıda kodeksi hükümleri de yatay gıda kodeksi hükümleri ile birlikte uygulanacak.
Gıda ile ilgili coğrafi işaret veya geleneksel ürün adlarının kullanımının, tescilde belirtilen özelliklere uygunluğunun denetimi Bakanlıkça yapılacak.
Yönetmelik kapsamında yer alan ve ülkesel veya yöresel adlarıyla belirtilen gıdalar, coğrafi işaretten doğan haklara aykırı olmamak koşuluyla bu adlarla üretilebilecek.
2021’den itibaren piyasada bulunamayacak
Yönetmeliğe göre, pekmez olmadığı halde pekmez izlenimi veren meyveli şekerli şurup, meyve tatlısı, pekmez şurubu, meyveli şekerli şerbet ve benzeri isimlerle ürünler üretilemeyecek.
Bitkisel yağ veya diğer gıda bileşenleri kullanılarak peynir izlenimi veren ürünlerin de üretiminin önüne geçilecek.
Aroma vericiler veya bal eklenerek bal aromalı şurup, çam aromalı şurup, ballı şurup ve benzer isimlerle bal izlenimi veren ürünler üretilmesi yasaklandı. Bal aromalı ve benzeri şurup üreten gıda işletmecilerinin, yönetmeliğin yayımı tarihinden önce ürettikleri ürünler, 31 Aralık 2020 tarihinden sonra piyasada bulunamayacak.
Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Ziya Şahin, bal aromalı şurup ürünlerinin yasaklanmasına ilişkin, "Artık herkes güvenli şekilde balını tüketebilecek. Bal doğada üretilir, arazide üretilir. Balı üreten arı ve arıcıdır. İkisinin çabasıyla üretilir. Sanayide bal üretilmez. Aromalı şurup diye bal olmaz" dedi.
Şahin, Tarım ve Orman Bakanlığının aromalı bal ürünlerinin üretimini yasaklama kararını değerlendirdi.
Sektör olarak bal aromalı şurup benzeri ürünlerle 10-15 yıldır mücadele etmeye çalıştıklarını ve bunun sıkıntısını yaşadıklarını belirten Şahin, birlik olarak bu sorunu sık sık bakanlığa ve ilgili kurum ve kuruluşlara ileterek çözüm talep ettiklerini söyledi.
Şahin, konuyu son olarak ilettikleri Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin yasak kararının alınmasını sağladığına işaret ederek, "Yıllarca bunun mücadelesini vermiştik. Böylece gıda güvenliği konusunda bir adım atılmış oldu. Sayın Bakan'a bu yasaklama kararından dolayı sektörümüz adına teşekkür ediyorum" diye konuştu.
Bu karar öncesinde bal ürünlerinin etiketlenmesiyle ilgili de sıkıntı yaşadıklarını aktaran Şahin, "Etiketin üstüne 'bal', altına 'aromalı şurup' yazıyordu. Artık bu da bitecek. Bu hilelerin önüne geçilecek. Bal konusundaki hilelere yönelik mücadelemiz sürecek. Bakanlık yasal olarak bunun önünü açtıktan sonra bizlere düşen görev de bunları takip etmek. Bizim tüm birliklerimiz, üreticilerimiz etiketleme yönetmeliklerine riayet ediyor" dedi.
‘Vatandaş etiketine dikkat etsin, aromalı şurup bal değildir’
Şahin, vatandaşlara yönelik de uyarıda bulunarak şunları kaydetti:
"Vatandaşlar marketten bal alırken üzerinde ne yazdığına iyi dikkat etsin. Aromalı şurup bal değildir. Balın aromalısı olmaz. Tatlandırıcı olmaz. Aroma eklenen ürünler artık tedavülden kalkıyor. Ayrıca 10 liraya bal olmaz. Normal balın sadece kilogram maliyeti 18-20 lira. Bu fiyatları iyi tartmak lazım. 15 liraya markette bal satamazsınız. Biz birlik olarak dünyaya bal satmak istiyoruz. ISO ile uluslararası standart çalışmamız var. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü ile coğrafi işaret çalışmamız var. Bunları yaparken bize aromalı şurup yakışmıyordu. Yaptığımız uluslararası çalışmalara devletimiz de destek vermiş oldu."
