Anayasa Bu Hakkı Nasıl Koruyor?
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 26'ncı maddesinde "Herkesin, düşünce ve kanaatlerini söz, resim, yazı veya başka araçlarla tek başına veya toplu olarak açıklama ve yayma hakkı mevcuttur. Bu hürriyet resmi makamların müdahalesi olmaksızın haber veya fikir almak ya da vermek serbestiyetini kapsar" denmiştir.
Yine Anayasa'nın 34 üncü maddesi "Herkes, önceden İZİN ALMADAN, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir.
Toplantı ve gösteri yürüyüşü hakkı ancak, millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlığın ve genel ahlâkın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması
amacıyla ve KANUNLA SINIRLANABİLİR." diyerek bu hakkı koruma altına almıştır.
Uluslararası Mevzuatta Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hakkı
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 19 uncu maddesinde "Herkesin düşünce ve anlatım özgürlüğüne hakkı vardır. Bu hak düşüncelerinden dolayı rahatsız edilmemek, ülke sınırları söz konusu İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi olmaksızın, bilgi ve düşünceleri her
yoldan araştırmak, elde etmek ve yaymak hakkını gerekli kılar." denmiştir.
Ayrıca Beyanname'nin 20'nci maddesinde de toplanma özgürlüğü şu şekilde düzenlenmiştir: "Herkes, barış içinde toplanma ve örgütlenme hakkına sahiptir."
Ayrıca Ülkemizin de taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 10 uncu maddesi ile "Herkes ifade özgürlüğü hakkına sahiptir. Bu hak, kamu makamlarının müdahalesi olmaksızın ve ülke sınırları gözetilmeksizin, kanaat özgürlüğünü ve haber ve görüş alma ve de verme özgürlüğünü de kapsar." şeklinde;
11 inci maddeyle de toplanma ve örgütlenme hakkı adı altında bu hak koruma altına alınmıştır.
Peki Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'nun Vatandaşlara Tanıdığı Haklar Nelerdir?
Kimler Toplantı Ve Gösteri Yapma Hakkına Sahiptir?
Anayasa'ya paralel olarak 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'nun 3 üncü maddesi "Herkes, önceden izin almaksızın, bu Kanun hükümlerine göre silahsız ve saldırısız olarak kanunların suç saymadığı belirli amaçlarla toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir." şeklinde bu hakkı düzenlemiştir.
Ek olarak, Emniyet Genel Müdürlüğü'nün tüm birimleri 2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu hükümlerine tabidir. Dolayısıyla barışçıl toplantı ve gösteri yürüyüşleri, basın açıklamaları ancak kanunla sınırlanabilir ve kolluk personeli de talimatlarla anayasal hürriyeti kısıtlama hakkına sahip değildir.