Tüm canlılar gibi bizim de hayatta kalmak için yiyecek ve suya ihtiyacımız var. Ancak savaşlar, afetler gibi belirli koşullarda yiyeceğe ve hatta suya erişimimiz bazen mümkün olmayabilir. Bunun örneklerini yaşadığımız son afet esnasında da acı bir biçimde gördük. Bu noktada da bir çok kişinin aklına yemek yemeden ve su içmeden bir kişinin kaç gün hayatta kalacağı sorusu takıldı.
Öncelikle şunu söyleyelim. Vücudumuz temelinde muazzam bir makinedir ve sandığımızdan daha güçlüdür. Bunun sonucunda da belli koşullar altında aç ve susuz bir süre kendini idare edecektir. Ancak ne kadar sorusunun net ve tek bir cevabı yoktur. Çünkü bu sorunun cevabı temelinde kişiden kişiye değişecektir.
Bu nedenle biraz sonra sizlere aktaracağımız rakamların ortalamalara göre elde edilmiş, yaklaşık sayılar olduğunu bilmeniz önemlidir. Genel anlamda konuşursak susuz kalmak daha hızlı sorunların ortaya çıkmasına neden olacaktır. Ancak yine de yemek yemeden ve su içmeden çok daha uzun süre hayatta kalmayı başaran insanlar olduğunu hepimiz görüyoruz.
Bir İnsan Su İçmeden Kaç Gün Yaşar?
Günlük tüketilen toplam suyun yaklaşık % 80’i herhangi bir içecekten (su, kafeinli içecekler ve alkol dahil) ve kalan% 20’si de yiyeceklerden alınmalıdır. Hepimizin bildiği “Günde sekiz 8 bardak su içilmesi” tavsiyesi akılda kalıcı bir hedef olsa da bazı insanlar için günde sekiz bardaktan azı, bazıları içinde daha fazlası gerekebilir.Vücut, yiyecek bulunamadığı durumlarda enerji için yakabileceği yağ ve kaslara sahiptir. Oysa ki su stokları çok daha azdır. Vücudumuz çoğunlukla sudan oluşur. Ancak her gün terlediğimizde, idrara çıktığımızda ve hatta nefes verdiğimizde çok fazla su kaybederiz. Bu nedenle suyun sürekli olarak yenilenmesi gerekir.
Bir kişinin günlük olarak ne kadar suya ihtiyacı olduğu fiziksel aktiviteye, yaşa, vücut sıcaklığına (ateşli olmak için daha fazla su gerekir), çevreye ve havanın nemine bağlıdır. Solunum ve terleme yoluyla su kaybı, normal koşullar altında 24 saatte 0,3 ila 1 litre arasındadır.
Bununla birlikte, aşırı sıcak iklim koşullarında bir yetişkin saatte 1,5 litreye kadar ter kaybedecektir. Bir yetişkin aynı zamanda idrar yoluyla da günde yaklaşık 1,5 litre su kaybeder. Bu ikisini toplarsanız, günde yaklaşık 2,5 litre su kaybedilmektedir. Sonucunda sıvı dengesini korumak için her yetişkin yiyecek ve içeceklerden en az kaybettiği kadar su almaya çalışmalıdır.
Susuz Kaldığımızda Vücudumuza Ne Olur?
Suya erişimimizin olmaması durumunda belli bir zamanın devamında vücudunuz kan basıncını korumakta zorlanmaya başlar. Hayatta kalmak için hayati olmayan organlara, örneğin böbreklere ve bağırsaklara kan akışını yavaşlatır. Bu da organ hasarına yol açar.
Beş gün boyunca hiç su içmemekle veya 32 derece sıcaklıkta 11 saat koşmakla aynı şeydir. Sonuçlarından kurtulmak için hemen su içmeniz gerekir. Bunu gerçekleştirmezseniz, kanda biriken toksik maddeler nedeniyle, karaciğer ya da böbrek yetmezliğinden ölüm kaçınılmazdır.
Vücudun su kaybetmesine tıp dilinde dehidratasyon denir. Dehidratasyon saatler ve günler için hızla gerçekleşir. Dehidrasyon herkesi aynı şekilde etkilemez. Bunun nedeni her insanın, dehidrasyona karşı farklı bir tolerans seviyesine sahip olmasıdır. Bunun sonucunda da susuzluğun yıkıcı etkileri kişiden kişiye değişecektir. Genel bir kural olarak, bir kişi yaklaşık 3 gün susuz hayatta kalır. Ancak dediğimiz gibi bu aslında ortalama bir sayıdır.
Kayıtlara geçmiş en uzun susuz hayatta kalma hikayesi, bir hapishanede yaşanmıştır. 1979 yılında bir hücrede unutulan Andreas Mihavecz adlı bir Avusturyalı, 18 gün boyunca susuz kalabilmiştir. Bu kadar uzun süre dayanmasında serin ve kapalı bir ortamda olup, güneş görmemesinin katkısı olmuştur.
Bir İnsan Yemek Yemeden Kaç Gün Yaşar?
Bu sorunun da aslında kesin olarak bildiğimiz bir cevabı yoktur. Emin olduğumuz tek şey, insanların yiyeceksiz, susuz olduğundan daha uzun süre hayatta kalabilecekleridir. Vücut, hayati biyolojik süreçleri beslemek ve ihtiyaç duyduğu enerjiyi hücrelere sağlamak için gıdalardaki kalorilere ve besinlere güvenir. Ancak vücut gıdadan mahrum kaldığında mevcut stoklarına döner. Bu sayede 70 kilogram ağırlığındaki sağlıklı bir erkek, 1 ila 3 ay arasında hayatta kalacaktır.
İnsanların ne kadar süre yemek yemeden yaşayabileceklerine dair elimizdeki en güvenilir kanıt açlık grevi yapanlardan gelir. Sonucunda, kontrollü ortamlarda açlık deneyleri yapmak imkansızdır. Sonucunda bir kişiden uzun süre yemek yemeyi bırakmasını istemek veya zorlamak son derece etik dışıdır. Genel kanı herhangi bir sağlık sorunu olmayan bir kişinin 45 ile 61 gün arasında hayatta kalabileceği biçimindedir.
Uzun Süre Aç Kaldığımızda Vücudumuza Ne Olur?
Normal bir insanda günlük enerji harcamalarının yüzde 60-75’i (yaklaşık 1.500 kilokalori) bazal metabolizmaya gider. Merkezi sinir sistemi ise tek başına günde 100-160 kcal enerji harcar ve bunun tamamı glukozdan gelir.
Vücudumuzda enerji; glikojen (1.600 kcal), mobilize edilebilen protein (24.000 kcal), ve yağ (135.000 kcal) olarak depolanır. Açlık başlayınca vücudumuz ilk önce glikojen depolarını kullanmaya başlar. Açlığın ilk 48-72 saati boyunca kan basıncı değişmezken nabız sayısında artış görülür. Merkezi sinir sistemiz ise hemen hiç etkilenmez. Organizma, besin arayıp bulması için gereken yeteneklerini korumaktadır.
Açlık 3 günden uzun sürerse, ilk günlerde boşalan glikojen depolarının yerini enerji kaynağı olarak protein yıkımıyla elde edilen amino asitler almaya başlar. Bu tempoda bir protein yıkımı ile organizma, yağ dokusu ne kadar bol olursa olsun, yaşamını 3 haftadan fazla sürdüremez. Ancak yine de bu süre bir ortalamadır. Bir insanın yemek yemeden hayatta kalabileceği en uzun süre bildiğimiz kadarı ile 74 gündür. Bu üzücü rekor, yazar Terence MacSwine’ye aittir. Kendisi İrlanda bağımsızlık savaşı (1920) sırasında “isyana kışkırtma suçu” gerekçesi ile tutuklanmış ve 74 günlük açlık grevinden sonra vefat etmiştir.