İnsan vücudunun en az 25 elementten oluştuğunu biliyor muydunuz? Vücut kütlemizin %99’a yakınını 6 element oluşturuyor. Bunlar: Oksijen %65, karbon %18, hidrojen %10, nitrojen %3, kalsiyum %1,4, fosfor %1,1. Geri kalan %1,5 kısmı ise potasyum, sülfür, sodyum, klor, magnezyum ve eser miktarda bor, krom, kobalt, bakır, flor, iyot, demir, manganez, molibden, selenyum, silikon, kalay, vanadyum ve çinkodan oluşur. Bu elementler, vücudumuzu oluşturan 37 trilyon kadar hücrenin yanı sıra, hücre zarının dışında kalan hücre dışı yapılarda da bulunur.
· Vücudumuzdaki hücrelerin ortalama 7-10 yılda bir yenilendiğini biliyor muydunuz? Vücudumuzun dışında veya sindirim sistemimizde yer alan hücreler öldüğünde vücuttan atılır. İçerdeki ölü hücreler ise vücudumuzu hastalıklardan koruyan akyuvarlar tarafından tüketilir. Ölü hücrelerden sağlanan enerjinin bir kısmı yeni akyuvar hücrelerinin yapımında kullanılır. Vücudumuzda akyuvar hücreleri gibi kimi hücreler sadece birkaç saat yaşarken, deri hücreleri birkaç hafta, beyin hücrelerinin çoğu da on yıllarca yaşar. Ancak birçok hücre yenilense de bunun gerçekleşmesini sağlayan süreçlerde zamanla aksamalar olur. Hücre üretimi için talimatları taşıyan DNA’lar zamanla hasar görür ve hücre bölünmesini engeller. İşte bu duruma yaşlanma diyoruz.1
· Yeni doğmuş bir bebeğin bir yetişkinden daha fazla kemiğe sahip olduğunu biliyor muydunuz? Ortalama olarak, yetişkin bir insan 206 kemiğe sahiptir. (Gray Anatomisi’ne göre, yine de sayı bireyden bireye küçük oranlarda değişiklik gösterir.) Oysa bir bebek 300’den fazla kemikle doğar. Farkın nedeni büyüme sırasında birbiriyle kaynayacak olan küçük kemiklerdir.2
· İnsan vücudundaki damarların yaklaşık 100.000 kilometre olduğunu biliyor muydunuz? Örneğin; ortalama olarak bir insandaki kılcal kan damarlarının toplam uzunluğu yaklaşık 40.000 kilometredir. Kılcal kan damarları dışındaki diğer damarların uzunluğu da toplamda 60.000 kilometreyi bulmaktadır. Yani sadece bir insanın vücudunda toplam damar uzunluğu 100.000 kilometre civarındadır. Bu rakam dünyadaki en büyük otoyol ağından daha uzundur.
· İnsan kalbinin hayatımız boyunca 182 milyon litre kan pompaladığını biliyor muydunuz? Kalbimiz ortalama olarak dakikada 70 defa, günde 104.000 defa ve yılda 38 milyon defa kasılarak, içindeki kanı vücudumuza pompalıyor. Kalbimiz vücudumuza 1 dakikada yaklaşık 5,5 litre kan pompalıyor. Bu da 1 günde ortalama 8 ton, 1 yılda 3.000 ton, 80 yılda ise 240.000 ton anlamına geliyor. İnsan ömrünün ortalama 80 yıl olduğu kabul edildiğinde pompalanan kan, yaklaşık 10 ton kapasiteli 24.000 tankeri dolduracak kadar çoktur.3
· Bir insanın beyninde yaklaşık 90 milyar kadar nöron yani sinir hücresi bulunduğunu biliyor muydunuz?4 Beynin sol kısmında, sağ tarafa göre 200 milyon daha fazla nöron bulunuyor. Beynimizdeki nöronların büyüklüğü 4-100 mikron (milimetrenin binde biri) arasında değişiyor. Oldukça küçük boyutlara sahip olmalarına rağmen, günümüz bilimi tek bir nöron üzerinde ölçüm yapabiliyor. Beyne mikro elektrotların yerleştirildiği bu işlem ‘tek-ünite-kaydı’ ismi ile biliniyor.
· Gözlerimizin 200 milyondan fazla çalışan parçadan oluştuğunu biliyor muydunuz? Gözlerimiz 107 milyon ışığa hassas hücreye sahiptir. 10 milyondan fazla rengi ayırt edebilen hassasiyettedir. Bir saniyede 5 kez kırpabilme potansiyelimiz olup yılda ortalama 5.200.000 kez kırparız. Kasları vücuttaki en aktif ve en hızlı hareket eden kaslardır.5
1. bbc.com/turkce/vert-fut-44926689
2. tr.wikipedia.org
3. acibadem.com.tr/ilgi-alani/kalbimiz-nasil-calisir/#genel-tanitim
4. e-psikiyatri.com/insan-beyni-hakkinda-10-ilginc-bilgi
5. gormeyedevamet.com/goz-mucizesi/
Kaynak: Furkan Nesli Dergisi
