Cumhuriyetin ilk yıllarında Osmanlı kültürüne ve İslami eserlere karşı yürütülen sistematik unutturma ve yok etme çalışmaları neticesinde birçok Osmanlı eseri cami ve mescit, bugün işlevinin dışında kullanılıyor. Beyoğlu’ndaki Kâtip Mustafa Çelebi Mescidi’nin İstiklal Meyhanesine dönüştürülmesinin ardından araştırmalar Çemberlitaş'taki Fazıl Ahmet Paşa Mescidi’nin içkili restorana, Yenikapı'daki Malkoç Süleyman Ağa Mescidi’nin ise dansöz oynatılan gazinoya çevrildiğini ortaya koydu.
Beyoğlu’nda yer alan ve 1590’lı yıllarda Kâtip Mustafa Çelebi tarafından inşa edilen, Kâtip Mustafa Çelebi Mahallesi Çukur Çeşme sokağındaki Kâtip Mustafa Çelebi Mescidi bu tarihi ayıptan nasibini alan mescitlerden bir tanesi. Bu mektep ve türbe bugün mevcut değil. Söz konusu yer, 1930’lu yıllarda, yani İsmet İnönü’nün Cumhurbaşkanı olduğu dönemde kadro harici bırakılmış. 9 Ağustos 1941 tarihinde cami binası arsası ile beraber Vakıflar Müdürlüğü tarafından 4010 lira bedel karşılığı Şükrü Bıkmaz adlı bir şahsa satılarak yıktırılmış, yerine üç katlı betonarme bina yapılmış. Bu üç katlı bina en son 2005 yılında Turizm Bakanlığı’ndan alınan ruhsatla İstiklâl Meyhanesi’ne dönüştürülmüş.
Çemberlitaş Vezirhan Caddesi üzerindeki Fazıl Ahmet Paşa Mescidi de 296 ada, 139- 148. Parsellerde bulunuyordu. Mescidin bulunduğu yerin 144 ve 147 parsellerinin dışındaki parseller kademeli olarak özel kişilere satıldığı, adı geçen parsellerde içkili restorant yapılmak üzere ilgili yerlerden ruhsat alma çalışmalarının yürütülmekte olduğu iddia ediliyor.
MALKOÇ SÜLEYMAN AĞA MESCİDİ GAZİNO OLMUŞ
Yenikapı'daki Malkoç Süleyman Ağa Mescidinin şimdiki hali de görenlerin yüreklerini sızlatıyor. Mescit, Sultan Mustafa Vakfı yoluyla mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait Fatih ilçesi, Yenikapı, Katipkasım Mahallesi- Dülbentçi Hüsameddin Mahallesi, Yenikapı Sokak, 821 Ada, 1-8 parsellerde idi. Mescit, Malkoç Süleymanzade Ebubekir Ağa tarafından yaptırılmıştır. Yıkılan mescidin yeri daha sonraki yıllarda Çakıl Gazinosu adıyla kullanılmış.
Çevrede oturan vatandaşlar Kâtip Mustafa Çelebi Camii, Fazıl Ahmet Paşa ve Süleyman Ağa Mescidi gibi yapıların artık ihya edilmesini bekliyor.
ASLINA UYGUN HALE GETİRİLSİN
İstanbul Kayıp Tarihi Eserleri Koruma ve Araştırma Derneği Başkanı Dr. Erhan Sarışın sözkonusu yerlerin içkili lokanta olarak kullanılmasına son verilmesi için Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne başvurdu. İstanbul’da kayıp camilerle ilgili yaptığı çalışmalarla tanınan Sarışın, “Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Anıtlar Yüksek Kurulu, söz konusu mescitlerin içkili mekân olarak kullanıldığına karar vermesi durumunda üç mescidin kamulaştırılarak aslına uygun kullanılması gündeme gelebilir” dedi.
