Dolar/TL kuru yurt dışında ABD Merkez Bankası FED’in faiz artırmada belirsiz bir yol izlemesi, yurt içinde AK Parti’nin CHP ve MHP ile koalisyon görüşmelerinde sonuçsuz kalması ve PKK terör örgütünün saldırılarını 7 Haziran seçimlerinden sonra dozunu yükselterek artırmasıyla 3 liranın üzerine yükselerek tarihi rekorlara imza attı. Böyle gergin bir ortamda zihinleri takılan soru, bu kadar doları kimler aldı? EN FAZLA YABANCI KULLANIYOR Türkiye döviz piyasasında günlük 25-30 milyar dolarlık işlem dönüyor. Bu işlemin yarıya yakını spot piyasada gerçekleşirken önemli bir kısmı swap, yaklaşık yüzde 5’i de vadeli piyasada gerçekleşiyor. Swap kelime anlamı ile takas etmek, değiştirmek anlamına geliyor. Swap basit olarak borçlanılan para birimi için ödenen faizle, borç verilen para biriminden alınan faiz geliri arasındaki net fark olarak tarif ediliyor. Yabancılar en çok Türkiye’de swap işlemini kullanıyor. Döviz işlemlerinin yüzde 52’sini yurtdışı bankalar, yüzde 12’sinin ise yurtdışı merkez ve şubeler tarafından gerçekleştiriliyor. Yaklaşık yüzde 70’e yakın döviz işlemleri yabancıların elinde. Geri kalan işlemlerin yüzde 20’sini yurt içi müşteriler, yüzde 10’unu yurt içi İnterbank’ta yapılıyor. Ayrıca dövizin yükselişinde şirketlerin pozisyon kapatma işlemleri de etkili oluyor. Konuyu yorumlayan ekonomistler, her piyasada dalgalanmaların olabileceğini ancak Türkiye’de dövizdeki dalgalanmaların faizlerin yükseltilmesi ve siyaset ve terörü de ekleyerek Türkiye’nin risk priminin artırılması harekatından başka birşey olmadığının düşünülmesi gerektiğini ifade ediyorlar. DOLAR 2.50 BANDINA GELİR Aynı ekonomistler, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) eski hareketini tekrar etmeyeceği ve özellikle dövizde faizleri artırmayacağı yolunda izlenim edindiklerini, ayrıca 1 Kasım’da yapılacak seçimlerden sonra siyasi belirsizliğin ortadan kalkmasıyla birlikte dövizde hissedilir bir gerileme olacağını, dolar kurunun özellikle FED’in Eylül ayında faiz artırmaması ve artan ihracat gelirleriyle 2,50 liraya kadar inebileceğini tahmin ediyorlar. Ekonomistler, TCMB’nin henüz silahlarını ortaya çıkarmadığını, yurt dışı oyuncuların hamlelerine karşı elinde birçok finansal enstrüman olduğunu vurguluyorlar.