Tel Aviv yüzlerce saldırı gerçekleştirdi ancak Savunma Bakanlığı ve Vergi Dairesi kayıtlarına girmedi
İsrail ordusu 2008’den beri Gazze Şeridi’ndeki Filistinli gruplara karşı yaklaşık yedi büyük askeri operasyon ve yüzlerce anlık bombardıman düzenledi.
Ancak bu operasyonlar, İsrail Savunma Bakanlığı ve Tel Aviv Vergi Dairesi kayıtlarına girmedi.
Adlandırma protokolü
İsrail sistemine göre, Tel Aviv ordusu tarafından başlatılan herhangi bir çatışma dalgası, geniş çaplı bir askeri operasyon olarak adlandırılabilmesi için bir isim taşımalı ve ayrıca İsrail Savunma Bakanlığı arşivinde bir dosya açmalı.
Bu dosya, çatışmanın en ince ayrıntılarını ve çıkarılan dersleri içermeli.
Ancak, Gazze’deki Filistinli grupların roket saldırılarına karşı hızlı hava saldırıları veya misillemeler veya günlerce süren hedeflere yönelik saldırılar, isimlendirilmez ve askeri operasyon olarak sınıflandırılmaz.
Bunun yerine, ‘misilleme hakkı’ veya ‘huzur denklemini sağlama’ olarak adlandırılır.
Filistinli gruplar da aynı protokolü takip ediyor. Onlar da İsrail ile girdikleri askeri operasyonlara isimler veriyor ve arşivlerinde onlara bir dosya açıyorlar.
Ancak, arada sırada gerçekleşen roket saldırıları için bu geçerli değil.
2023 savaşı
Konuyu eskilere götürecek olursak, 7 Ekim sabahının erken saatlerinde, Hamas hareketi ve diğer Filistinli gruplar, İsrail’e karşı ‘Aksa Tufanı’ savaşını başlattı.
İsrail ordusu ise buna ‘Suyufu’l Hadidiye’ savaşı ile karşılık verdi.
İsrail’in Mescid-i Aksa’daki ihlallerine yanıt olarak, Filistinli gruplar, toplu ve büyük bir şekilde İsrail’in birkaç şehrini kapsayan kapsamlı bir saldırı başlattı.
Filistinli gruplar, bu saldırıya ‘Aksa Tufanı’ adını verdi. İsrail ordusu ise, yıkıcı olacağını açıkladığı yanıtının niteliğinden dolayı buna ‘Suyufu’l Hadidiye’ adını verdi.
Bu ‘sürpriz’ operasyon, İsrail’e karşı yapılan en büyük operasyon. Kara, hava ve deniz saldırılarıyla başladı.
Bu saldırıda, Hamas ve İslami Cihad savaşçıları, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki şehirlerine sızdılar.
İlk üç günde, çok sayıda asker ve sivil nüfusu esir aldılar, birkaç şehir, askeri kışla ve ordu komuta merkezini kontrol altına aldılar.
İsrail, savaş ilan ederek, bölgeye tam bir kapatma uygulayarak, Gazze Şeridi’ndeki şehirleri tamamen boşaltarak ve şehirlerine sızmayı başaran savaşçılarla çatışmaya girerek karşılık verdi.
Ayrıca, kuşatılan şehri havadan, karadan ve denizden bombaladı.
Beş gün süren çatışmalarda, İsrailli ölü sayısı bin 200’ü geçti ve 3 binden fazla kişi yaralandı. Gazze’de ise binin üzerinde ölü ve en az 5 bin yaralı var.
Mayıs 2023 çatışması
Bu, bu yılki ilk çatışma değildi. Geçen 9 Mayıs’ta, İsrail, Gazze’deki İslami Cihad Hareketi’ne bir saldırı düzenledi ve buna ‘Ok ve Kalkan’ adını verdi.
Filistinli gruplar ise buna Se’r el-Ehrar adını verdikleri bir askeri operasyonla karşılık verdi.
İsrail, savaşını İslami Cihad Hareketi liderlerine yönelik suikastlarla başlattı. İslami Cihad Hareketi, bunun üzerine İsrail’in sınırındaki şehirlere roket saldırıları başlattı.
Çatışma, İsrail ordusunun hava saldırılarına, Gazze’den ise roket saldırılarına karşılık vermesiyle devam etti.
Çatışma beş gün sürdü ve 31 Filistinlinin ölümüne neden oldu. Bu 31 Filistinliden 10’u askeri lider, geri kalanı ise sivil.
İsrail Sağlık Bakanlığı ise kendi tarafında herhangi bir can kaybı yaşanmadığını duyurdu. Çatışma, Mısır arabuluculuğunun devreye girmesiyle sona erdi.
Saha birliği karşısında el-Fecr es-Sadık
5 Ağustos 2022’de, İsrail ‘Fecir-i Sadık’ adını verdiği bir operasyon düzenledi. Bu operasyon, İslami Cihad Hareketi’ne yönelikti.
İslami Cihad Hareketi ise buna ‘Saha Birliği’ adını verdiği bir operasyonla karşılık verdi. Çatışma, üç gün sürdü.
İsrail, ‘Fecir-i Sadık’ adını seçerek, İslami Cihad Hareketi’ne, kendi bayraklarında kullandıkları siyah rengin, şafakla birlikte kaybolacağını hatırlatmak istedi.
İslami Cihad Hareketi ise, ‘Sahaların Birliği’ adını seçerek, Filistin’in her yerindeki gençlerle, örgütsüz olarak İsraillilere karşı saldırılar düzenleyen kişilerle birlikte, tek bir cephede savaşmak istediklerini vurguladı.
Tel Aviv, çatışmayı bir insansız hava aracıyla suikastla başlattı. Ardından, Gazze Şeridi’ndeki İslami Cihad Hareketi’nin hedeflerini hedef aldı.
İslami Cihad Hareketi ise, İsrail’in şehirlerine yüzlerce roket fırlattı. Bazı roketler Tel Aviv, Ben Gurion Havalimanı, Asdod, Beerşeba, Aşkelon, Netivot ve Sderot’a ulaştı.
İsrail Sağlık Bakanlığı’nın kayıtlarına göre, çatışmada 48 Filistinli öldü, bunların 16’sı çocuktu. 306 kişi de yaralandı.
İsrail’de ise ölü ve yaralı sayısı belli değil. İsrail Sağlık Bakanlığı herhangi bir bilgi açıklamadı.
Kudüs’ün kılıcına karşı surların koruyucusu
10 Mayıs 2021 akşam saat 17.00’de Hamas’ın askeri kanadı olan İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın Komutanı Muhammed ed-Dayf, Mescid-i Aksa ve Şeyh Cerrah Mahallesi’nden İsrail ordusunun bir saat içinde çekilmesi ve aksi takdirde savaşın başlayacağı uyarısında bulunan bir video mesajı yayımladı.
Ancak Tel Aviv bu uyarıyı dikkate almadı ve sürenin dolmasının hemen ardından Filistinli gruplar Tel Aviv’i büyük bir roket saldırısıyla vurdu.
Hamas, askeri operasyonuna ‘Seyfu’l Kudüs’ adını verdi. İsrail ise, ‘Kutsal Duvarların Koruyucusu’ adlı bir operasyon başlattı.
Hamas’ın operasyonuna bu adı vermesinin nedeni, Mescid-i Aksa’yı ve Doğu Kudüs’ün sakinlerini savunmak istemesiydi.
Çünkü bunlar Filistin halkının hakları arasında. İsrail ise, operasyonunun adını, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın ilan ettiği üzere, artık kendi kontrolü altında olan bölgenin duvarlarını korumak anlamına geldiğini söylüyor.
Çatışma 11 gün sürdü. Bu süre zarfında, Filistinli gruplar dört bin füze fırlattı. Bu füzelerden bazıları, ilk kez Kudüs şehri ve Ramon Havalimanı’na ulaştı. Ayrıca, tanksavar füzeleri de kullanıldı.
Bu füzeler sonucunda, 12 İsrailli öldü ve 330 kişi yaralandı. İsrail’in hava saldırıları ise, 250 Filistinlinin ölümüne ve beş bin kişinin yaralanmasına neden oldu.
2019’da iki karşılaşma
2019 yılında İsrail ordusu, Gazze Şeridi’ne iki silahlı saldırı düzenledi. İlk saldırı 5 Mayıs’ta gerçekleşti ve bir gün sürdü.
Saldırı, İslami Cihad Hareketi’ne karşı yapıldı ve 25 Filistinlinin ölümüne ve 154 kişinin yaralanmasına neden oldu. İsrail’de ise dört kişi öldü ve 123 kişi yaralandı.
2019 yılının 12 Kasım’ında İsrail, İslami Cihad Hareketi’ne karşı bir savaş başlattı. İsrail, bir insansız hava aracıyla bir askeri komutanı ve ailesini öldürdü.
İslami Cihad Hareketi ise, ‘Şafak Çığlığı’ operasyonu kapsamında İsrail’in şehirlerine ve bölgelerine yüzlerce roket fırlattı.
İsrail’in hava saldırıları 34 kişinin ölümüne ve 100 kişinin yaralanmasına neden oldu. İsrail ise, kendisine düşen roket saldırıları nedeniyle yaşanan insan ve maddi kayıpları hakkında bilgi vermedi.
En uzun kavga
8 Temmuz 2014’te İsrail, Gazze Şeridi’ne karşı en büyük ve en uzun askeri operasyonu başlattı.
Operasyon 50 gün sürdü ve karadan askeri araçların ve tankların katılımıyla gerçekleşti. Bu, Aksa Tufanı savaşı öncesindeki en şiddetli çatışma turuydu.
İsrail, askeri operasyonuna el-Curf es-Samid adını verdi. Bu operasyonun amacı, Gazze Şeridi’ndeki Hamas’ın yeraltı tünellerini kazıp yok etmekti.
Bu tünellerin bir kısmı İsrail topraklarına ulaşmıştı. Hamas ise, operasyona el-Asf el-Me’kul (Çiğnenmiş Ekin) adını verdi.
Bu isim, İsrail ordusunu zayıflatma niyetlerini gösteriyordu. İslami Cihad Hareketi de operasyona katıldı ve kendi operasyonuna el-Bunyan el-Mersus adını verdi.
Çatışmalarda ordunun Gazze’ye 60 binden fazla baskın düzenlediği, bu savaşta 2 bin 322 kişinin öldüğü, 11 bin kişinin yaralandığı, 70 İsraillinin öldürüldüğü ve 2 bin 522 kişinin yaralandığı belirtildi.
Bu savaşta, Hamas’ın İzzeddin el-Kassam Tugayları, İsrailli asker Şaron Aron ve subay Hader Goldin’i esir aldı.
İkisi de hala Gazze Şeridi’nde bulunuyor ve serbest bırakılmaları veya esir takası için yapılan hiçbir girişim başarılı olmadı.
2012 savaşı
14 Kasım 2012’de İsrail, Hamas’a karşı Amud es-Sihab operasyonu başlattı. İsrail, bu ismi, ordunun hava saldırıları sonucunda Filistinli grupların sahip olduğu füze depolarının imha edilmesiyle oluşan dumanın havada sütun şeklinde yükselmesi nedeniyle seçti.
Filistinli gruplar, Amud es-Sihab operasyonuna karşılık olarak Hicaratu’l Siccil operasyonunu başlattı. Bu isim, Filistinli grupların İsrail’in içlerine, Gazze Şeridi sınırından uzak bölgelere roket saldırıları düzenleyeceğini gösteriyordu.
Nitekim Hamas, İsrail’in içlerine uzun menzilli roketler fırlattı ve bunlardan bazıları Tel Aviv’in kenarlarına ulaştı.
Bu savaş, bir hafta boyunca devam etti ve 180 Filistinlinin ölümüne neden oldu. Buna karşılık, 20 İsrailli öldürüldü ve Filistinli grupların füzeleri 1 milyar doları aşan zararlara yol açtı.
İlk savaş
2008 yılında İsrail, Gazze Şeridi’ne ilk savaşını başlattı. İsrail, bir yıl önce, o sırada kaçırılan asker Gilad Şalit’in ardından, bölgeyi Kiyanen Muadiyen ilan etmişti.
İsrail, operasyonunu 27 Aralık’ta başlattı ve ona er-Risas el-Masbub adını verdi. Bu isim, İsrail’in esirlerini aramak için yoğun ateş kullandığını gösteriyordu.
Filistinli gruplar, Mareketu’l Furkan operasyonuyla karşılık verdi. İsrail’in operasyonuna verilen bu ismin nedeni o zamanlar açıklanmadı.
Çatışma 23 gün sürdü, ancak İsrail, uluslararası olarak yasaklanmış silahlar kullandı, bunların en başında da beyaz fosfor yer aldı.
İsrail, bin 430 Filistinlinin öldürüldüğü ve 5 bin 400’den fazlasının yaralandığı askeri operasyonda askeri bulamadı. Tel Aviv ise 13 İsraillinin öldürüldüğünü, 300 kişinin de yaralandığını itiraf etti.
