İran Hükümet Sözcüsü Fatemeh Mohajerani, başkent değişikliği kararının Tahran'daki kaynak tükenmesi ve ekolojik baskılar nedeniyle alındığını açıkladı. Makran’ın stratejik konumunun ekonomik avantajlar sunacağını belirten Mohajerani, bölgenin deniz ticareti için ideal olduğunu vurguladı.
Cumha Ajansı'na göre, bu adımla ihracatın kolaylaştırılması, güneydeki ekonomik faaliyetlerin artırılması ve Tahran üzerindeki altyapı yükünün azaltılması hedefleniyor.
Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan da başkent değişikliğine destek vererek Tahran’daki ekonomik yükün ve altyapı sorunlarının sürdürülemez olduğunu dile getirdi. Pezeşkiyan, hammaddelerin güneyden merkeze taşınıp tekrar güneye gönderilmesinin rekabet gücünü azalttığını ve bu sorunların çözülmesi gerektiğini belirtti.
Eleştirmenler ise bu planın büyük ekonomik ve lojistik zorluklar barındırdığını ifade ediyor. Gazeteci Gholhaki, sosyal medya üzerinden, “Azadi Stadyumu’nun yenilenmesi bile 18 ay sürdü ve 23.75 milyon dolara mal oldu. Başkenti taşımak ise yüz milyarlarca dolara mal olabilir ve onlarca yıl sürebilir.” yorumunda bulundu.
Başkent değişikliği tartışmaları, İran'da 1979 İslam Devrimi'nden bu yana gündemde. Ancak önceki yönetimler, ekonomik kısıtlamalar ve siyasi durgunluk nedeniyle bu planı hayata geçiremedi. Mahmud Ahmedinejad ve Hasan Ruhani dönemlerinde depreme karşı savunmasızlık nedeniyle benzer öneriler gündeme gelmişti.
Başkent değişikliğini destekleyenler, Makran’ın Basra Körfezi'ne yakın stratejik konumunun İran'ın ekonomik ve askeri çıkarlarına katkı sağlayacağını belirtiyor. Bölgenin deniz ticaretini artırma ve yeni bir ekonomik merkez oluşturma potansiyeline sahip olduğu ifade ediliyor.
Ancak uzmanlar, bu denli kapsamlı bir projenin büyük bütçe gerektirdiğini ve tamamlanmasının uzun yıllar alabileceğini belirtiyor. İran hükümeti ise planın hâlâ fizibilite aşamasında olduğunu ve acil bir proje olmadığını vurguluyor.
İran’ın başkent değişikliği kararı, hem fırsatlar hem de zorluklarla birlikte tartışılmaya devam ediyor.
