Al Jazeera’nin hazırladığı bir program için yapılan gizli çekim sırasında bir İsrailli diplomatla bir İngiliz devlet memurunun, İsrail’in yasa dışı yerleşim politikasına karşıtlığıyla bilinen İngiltere Dışişleri Bakan Yardımcısı Sir Robert Duncan'ı "indirmek" için yaptığı planlar İngiltere’de büyük tepki topladı. İsrail elçiliği özür dilerken, görüntülerdeki memur istifa etti. İngiliz milletvekilleri olayla ilgili soruşturma açılmasını talep etti.
Görüntülerde Muhafazakâr Parti Genel Başkan Yardımcısı Robert Halfon’un birinci yardımcısı Maria Strizzolo, İsrail Büyükelçiliği'nde görevli Shai Masot’a, küçük bir skandalın Duncan’ı itibarsızlaştırabileceğini söylediği kameraya yansıyor.
Londra’da bir lokantada akşam yemeği sırasında kaydedilen aynı konuşmada Masot, İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson’ın "herhangi bir sorumluluktan anlamayan bir aptal" olduğunu söylüyor. Strizzolo ise, onun İsrail konusunda "sert" olduğunu belirtiyor.
"DİPLOMAT GÖREVDEN ALINMALI"
İngiltere İşçi Partisi Dışişleri Sekreteri Emily Thornberry, Londra İsrail Büyükelçiliği'nde kıdemli diplomat Shai Masot’un konuşmasını "son derece rahatsız edici" diye niteledi. İsrail'in İngiltere'deki olası başka müdahalelerinin soruşturulması gerektiğini savundu.
Emily Thornberry, "Dışişleri Bakanlığı’nın meselenin kapatıldığını söylemesi yeterli değil. Bu bir ulusal güvelik meselesi" değerlendirmesini yaptı. Thornberry şunları söyledi:
"Büyükelçilik'teki İsrailli diplomat görevden ayrılmalı. Hükümet, bu uygunsuz müdahalenin uzantılarını ortaya çıkarmak için derhâl bir soruşturma açmalı ve İsrail hükümetinden bu uygulamalara son vermesi istenmeli."
Programda Masot’un gizli kamerayla çekilen görüntülerinde, iktidardaki Muhafazakâr Parti’de bir görevliye, "sonlandırılması" gerektiğini savunduğu, aralarında Duncan'ın da olduğu bazı siyasetçilerin isimlerini verdiği görülüyor.
Duncan 2014'te yaptığı konuşmada, İsrail’in varlık hakkını kesin bir şekilde desteklemekle birlikte işgâl altındaki Filistin toprağında yerleşim politikasının "dünya yüzünde durmadan derinleşen bir leke" olduğunu savunmuştu. Batı Şeria’daki El Halil kentindeki duruma da "apartheid" benzetmesi yapmıştı.
İSRAİL BÜYÜKELÇİSİ ÖZÜR DİLEDİ
Programın yayınlanmasından sonra İsrail'in Londra Büyükelçiliği Twitter üzerinden bir açıklama yaptı. Kısa süre içinde Masot’un görevine son verileceği ifade edilen açıklamada, İsrail’in İngiltere Büyükelçisi Mark Regev’in Duncan’dan özür dilediği ve kendisine "büyükelçiliğin Masot’un sarf ettiği sözleri kesinlikle kabul edilemez bulduğunu belirttiğini" ifade ettiği bilgisi paylaşıldı.
Al Jazeera’nin edindiği bilgilere göre Strizzolo istifa etti.
İNGİLTERE: KONU KAPANDI
İngiltere Dışişleri Bakanlığından Pazar günü yapılan açıklamada, İsrail Büyükelçisinin olayla ilgili olarak özür dilediği doğrulanarak "Bu yorumlar ne büyükelçiliğin ne de İsrail devletinin görüşlerini yansıtıyor. İngiltere İsrail ile güçlü bir ilişkiye sahip ve biz bu konuyu kapanmış sayıyoruz" ifadeleri kullanmıştı.
Ülkenin üçüncü en büyük partisi İskoçya Ulusal Partisi Milletvekili Alex Salmond, İsrailli diplomat Masot’un sınırdaşı edilmesini istedi:
“Boris Johnson, Masot’un diplomat statüsünü iptal etmeli ve onu ülkenin dışına göndermeli. Durum ters yönde işlemiş olsaydı olay kesinlikle bu şekilde gelişirdi. Böylelikle en azından İsrail temsilcileri Dışişleri Bakanı’nı daha az aptal olarak kabul edecek.”
Salmond, olayla ilgili resmi soruşturma açılmasını da desteklediğini ifade etti:
“Böylelikle seçilen yetkililerimizin görevlerini özgür bir şekilde ve kendi görüşlerine katılmayan elçilik görevlilerinin itibarsızlaştırma çabalarından endişe etmeden yürüttüklerinden emin olabiliriz.”
BELGESEL 15 OCAKTA YAYINLANACAK
Söz konusu görüntüler, Al Jazeera'nin 15 Ocak'tan itibaren yayımlamaya hazırlandığı bir belgesel için yapılan araştırma kapsamında çekilmişti. Dört bölümlük belgesel, 15-16-17-18 Ocak tarihlerinde yayınlanacak.
İngiltere ile İsrail arasındaki ilişkilerin ele alındığı belgesel için geçen haziran ayından itibaren çeşitli ortamlarda 4,5 saate yakın gizli görüntü alındı.