Kanada Yüksek Mahkemesi, yatılı kilise okullarında hayatta kalan mağdurların dava başvurusunu reddetti. Karar, yerli gruplar arasında tepkiye ve hayal kırıklığına neden oldu.
Ottawa yakınlarındaki St. Anne’s Yatılı Kilise Okulundan hayatta kalan bir grubun, federal hükümetin kurbanlar için tazminatı belirlerken esas alması gereken önemli kanıtları sakladığı iddiası ile başvurduğu Yüksek Mahkeme, davayı reddetti.
Yerli gruplar arasında tepkiye ve hayal kırıklığına neden olan karar, devletin yatılı kilise okullarına ait elinde bulundurduğu resmi kayıt ve delillerin kamuoyuna açıklanmasını da engellemiş oldu.
Hayatta kalanların ne tür mali tazminat alacağı; Kanada federal hükümeti, yatılı kilise okullarından kurtulanlar, yerlilere ait üst kuruluşlar ve kiliseler arasında 2006 yılında imzalanan Yatılı Kilise Okulları Uzlaşma Anlaşması ile belirlenmişti.
Yatılı kilise okullarından kurtulan mağdurlar, federal hükümetin, tazminatlara karar verirken esas alması gereken suistimal belgelerini saklayarak anlaşmayı ihlal ettiğini savunuyor.
Hukuk mücadelesi 2014’te başladı
Yaklaşık 60 davacı, 2014’te tazminat sürecinin bir parçası olarak ceza davalarının transkriptlerini, polisten gelen soruşturma raporlarını ve çocuk istismarı ile ilgili hukuk davalarını açıklamadığı için federal hükümete karşı hukuk mücadelesi başlatmıştı.
İlk olarak Ontario Eyalet Yüksek Mahkemesinde başlayan hukuk mücadelesinde mahkeme, yerli grubun savunması sonucu 2014’te 12 bin 300 sayfalık kayıtların yayınlanmasına karar vermiş, yerli grup ise belgeler üzerinde oynandığını ileri sürmüştü.
Yerli grupların resmi belge ve kayıtların açıklanmasına dair ısrarlı mücadelesine önce arşivlerin yandığı cevabını veren federal hükümet, daha sonra binlerce dosyanın bulunduğu belgelerin varlığını kabul etmişti.
Kanada tarihinin en büyük çocuk istismarı
“Kanada tarihinin en büyük çocuk istismarının yaşandığı yer” olarak kabul edilen yatılı kilise okullarının ilki, 1880’lerin başında açıldı ve sonuncusu da 1996’da kapatıldı.
150 binden fazla yerli çocuğun ailelerinden zorla alınarak yerleştirildiği bu okullarda, çocukların büyük bölümü rahip, rahibe ve diğer öğretmenler tarafından fiziksel, cinsel ve psikolojik şiddetle istismara uğradı.
Ülkede 2010’da kurulan Hakikat ve Uzlaşma Komisyonunun kayıtlarına geçen istismarların yanı sıra bazı çocukların üzerinde tıbbi deneyler yapıldığı belirlendi.
Kanada Federal Hükümeti, binlerce çocuğun açlık, soğuk ve hastalık sonucu hayatını kaybettiği yatılı kilise okullarında yaşananlar için mağdurlardan resmen özür dilemişti.
