Geçen yıl tarihi düşüş yaşayan küresel doğal gaz talebinde, bu yıl yüzde 2,8 artış beklense de ekonomik büyümeye ilişkin belirsizlikler nedeniyle doğal gaz piyasası kırılganlığını koruyor.
Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) yılın ilk çeyreğine ilişkin Doğal Gaz Piyasası Raporu'ndan derlenen bilgilere göre, dünya doğal gaz talebi geçen yıl bir önceki yıla göre 100 milyar metreküp (yüzde 2,5) gerileyerek 3,91 trilyon metreküp oldu. Bu rakam doğal gaz talebinde tarihi düşüş olarak kayıtlara geçti.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınını önlemek için alınan tedbirler ve ılıman iklim koşulları gaz talebindeki düşüşte etkili oldu. Küresel doğal gaz talebi 2020'nin ilk yarısında daha büyük bir düşüş yaşamasına rağmen, salgına karşı alınan tedbirlerin esnetilmesiyle yılın üçüncü çeyreğinden itibaren toparlandı.
Spot sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ticaretinin ve bölgesel gaz merkezlerindeki ticaretin büyümesi ise küresel gaz piyasasındaki derinliği artırdı.
ABD yüzde 20 payla spot ve kısa vadeli LNG tedarikinde en büyük kaynak ülkesi olurken, Çin yüzde 20 ve Hindistan yüzde 11 payla en büyük iki alıcı ülke konumunda yer aldı. Avrupa'da ise Türkiye kısa vadeli ve spot LNG alımlarını 2020'de bir önceki yıla göre yüzde 50'den fazla artırarak, bu alanda en fazla tedarik sağlayan ülkelerden oldu.
2021'e "soğuk" başlangıç
Öte yandan, özellikle Aralık 2020 itibarıyla soğuk hava koşullarının etkisini göstermesiyle doğal gaz talebi artmaya başladı. Özellikle Asya ve Avrupa'da yıl başında soğuk hava sonucunda artan talep ve düşük gaz stokları nedeniyle, doğal gaz fiyatlarında ralli yaşandı. Böylece, Asya piyasasında LNG fiyatları 2011'deki Fukuşima nükleer kazasından sonraki en yüksek seviyesine ulaştı.
Buna rağmen, talepteki yükselişin kısa vadeli olacağı ve küresel gaz piyasasında belirsizliklerin talebi etkilemeye devam edeceği öngörülüyor.
Dünya doğal gaz talebinin bu yıl 2020'ye göre yüzde 2,8 (110 milyar metreküp) artışla 4,02 trilyon metreküp olması bekleniyor. Öngörülen talep artışının, 2009 finansal krizinden sonra 2010'da yaşanan yüzde 7,5 seviyesindeki büyümenin oldukça altında kalacağı hesaplanıyor.
Afrika, Asya, Güney Amerika ve Orta Doğu'da gelişen piyasaların doğal gaz talebindeki büyümede bu yıl itici güç olacağı ve artışın yüzde 70'ini oluşturacağı öngörülüyor.