Özyeğin Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Murat Uysal, üzerinde çalıştıkları ve Wi-Fi'ye alternatif olarak gösterilen Li-Fi teknolojisi sayesinde led ampullere yerleştirilecek vericiler üzerinden ışık aracılığıyla internet erişiminin mümkün olabileceğini söyledi.
Li-Fi'nin led ampullerin hem aydınlatma hem de kablosuz data iletimi için kullanıldığı yeni bir teknoloji olduğunu dile getiren Uysal, bu teknoloji ile evlerdeki, ofislerdeki, metrolardaki tüm led ampullerin birer kablosuz modeme dönüşeceğini söyledi.
Uysal, "Bu sayede internete ampuller üzerinden bağlanmak mümkün olacak. Kablosuz haberleşmede çığır açacak bir teknoloji. Yaygınlaşmasıyla birlikte telekomünikasyon sektöründe büyük değişimlere yol açacak ve özellikle Wi-Fi teknoljisine alternatif olacak." diye konuştu.
"Dört yıldır üzerinde çalışmalar yapıyoruz"
Özyeğin Üniversitesi olarak Li-Fi konusunda yaklaşık 4 yıldır çalışmalarını sürdürdüklerini kaydeden Uysal, araştırma ekibi ile ilk başta teorik araştırmalar gerçekleştirdiklerini, sonrasında yaptıkları kavramsal tasarımların uluslararası camiada büyük ilgi gördüğünü anlattı.
Çalışmalarının ikinci aşamasında ise bu teorik sonuçları pratiğe dönüştürmeye ve prototip hale getirmeye başladıklarını dile getiren Uysal, 10 kişilik ekiple yaptıkları çalışmalarda amacın prototip sistemini minyatürleştirmek ve her led ampulün içine konulabilecek şekilde minyatür haline getirmek olduğunu anlattı.
Uysal, "Laboratuvarda şu anda gördüğünüz demo aslında marketten alabileceğiniz çok basit ve ucuz bir led ampulün kablosuz data iletimi için kullanılabileceğini gösteriyor." dedi.
Ampullere interneti göndermenin farklı yolları olduğunu ancak kendilerinin fiberobtik kablo üzerinden gönderme sitemi üzerinde çalıştığını aktaran Uysal, "Daha sonra ampulden de Li-Fi teknoloji sayesinde internet son kullanıcıya ulaşacak." ifadesini kullandı.
"Wi-Fi modemlerinden 10-100 kat daha hızlı"
Uysal, bu alanda İngiltere, Çin, Fransa, Almanya ve Türkiye'de çalışmalar yapıldığını belirterek, Türkiye'nin hazırlanan Li-Fi Uluslararası Standardına katkı sağladığını, Özyeğin Üniversitesi adına yapılan uluslararası çalışmalara 2015 yılından beri katıldığı bilgisini verdi.
Prof. Dr. Uysal, led ampulden dağıtılacak internetin ilk aşamada diz üstü bilgisayarlara ve cep telefonlarına takılacak çok küçük bir USB ile alınacağını belirterek, daha sonra sistem üreticilerin bu alıcıları diz üstü bilgisayar ve telefonlara entegre edeceğini söyledi.
Herhangi bir ek donanım almadan bu teknolojinin kullanılmaya başlanabileceğini aktaran Uysal, bunun için teknolojinin yaygınlaşması gerektiğini bildirdi.
Fiberobrik altyapı sayesinde ampule kadar gelecek datanın geliştirilen cihazlar sayesinde alınabileceğini yineleyen Uysal, "Li-Fi normal modemden çok daha hızlı olacak. 5G ötesi olarak nitelendiriliyor. 10 ila 100 kata kadar varan oranda daha hızlı olacak. Özellikle kafe, restoran, havaalanı gibi çok yoğun kullanıcı olan ortamlarda Li-Fi önemli bir alternatif teknoloji olacak." dedi.
Bu teknoloji yaygınlaştıktan sonra maliyetin fazlasıyla düşeceğini dile getiren Uysal, "Belki de ampül başına bir-iki dolara kadar düşecek." diye konuştu.
"2019 sonunda pilot uygulamalarını göreceğiz"
Uysal, teknolojinin ne zaman hayata geçeceğine ilişkin şu bilgileri verdi:
"Standardın tamamlanması 2018 sonu gibi olacak. 2019 sonu pilot uygulamaları görmeye başlayacağız. Minyatürleşme tamamlandıktan sonra dünyadaki ilk pilot uygulamayı yapan ülkelerden birisi Türkiye olacak. Bunun patenti için de Özyeğin Üniversitesi olarak başvurduk. Bu teknoloji ilerde satılmaya başladığı zaman lisans geliri almamız da mümkün olabilecek. Türkiye'de yapılmayan bir şey yapmaya çalışıyoruz. Uçtan uca uluslararası bir çalışma yaptık.''
