Malcolm X Kimdir?
Malcolm X’in asıl adı Malcolm Little’dir. ABD’nin Nebraska eyaletinde, Omaha kentinde 19 Mayıs 1925 yılında dünyaya gelmiştir. Malcolm X, yedi kardeşin dördüncüsüdür. Babası Robbin Earl Little, siyahilerin bağımsız oldukları düşüncelerinden dolayı beyaz ırkçıların, bilhassa Ku Klux Klan’in hedefindeydi. Zira babası her vaazında ayrımcılığı ve zulmü siyahilerin hakkı olarak gören Amerika’ya karşı konuşuyordu. Malcolm X, baskın sonucu babası vefat ettiğinde henüz 6 yaşında idi. Annesi Louise ise yaşadıklarına daha fazla dayanamayıp, eşinin ölümünden sonra aklını yitirmiş ve akıl hastanesine yatırılmıştır. 26 yıl boyunca akıl hastanesinde kalmıştır. Annesi akıl hastanesine yatırıldıktan sonra aile darmadağın olmuş, Malcolm ve kardeşleri farklı ailelere evlatlık verilmiştir.
Malcolm X evlatlık verildiği ailenin yanında ilkokulu bitirmiştir. Okul başarısı iyi olmasına ve avukat olmak istemesine rağmen, öğretmeninin siyahilerin avukat olamayacağını söylemesi üzerine okulu bırakmıştır. Tost satıp, lokantada çalışmış, ayakkabı boyacılığı yapmıştır. Okulu bıraktıktan sonra, kötü bir hayata gözünü açmış, hırsızlık ve uyuşturucu gibi suçlardan dolayı 10 yıl hüküm yemiştir.
Cezaevi Dönemi
Cezaevine giren Malcolm X İslam’la tanışmış “Düşünmek için en iyi yer ya üniversite, ya da hapishanedir” demiştir. Malcolm hapishanedeyken zamanını hapishanenin kütüphanesinde geçirmiş, Elijah Muhammed ile tanışmış ve onun ‘Nation Of Islam’ isimli cemaatine dahil olmuştur. Nation Of Islam’ın zenci milliyetçiliği savunması, Malcolm X’in onun görüşlerini benimsemesi için yetmiştir. Nation Of İslam adlı cemaate katılması ile cemaati gelişmeye başlamıştır. Malcolm X gittikçe yükselmiş, Elijah Muhammedin vekilliğine kadar gelmiştir. Ancak duruşu ve güzel hitabeti ile Elijah’ı giderek gölgede bırakmış, Elijah’ın geçirdiği hastalık sürecinde Malcolm X’in iktidara gelmesini istemeyenler Malcolm’un aleyhine kampanya yürüterek Elijah Muhammed ve Malcolm’un arasını açmaya başlamışlardır. Halbuki Malcolm Elijah’ın önüne geçmemek için çok çaba sarf etmiş, elinden geleni yapmıştır. Bundan dolayı Malcolm X şu ifadeleri kullanmıştır:
“Çantam Elijah Muhammed'in fotoğraflarıyla dolu olurdu her zaman. Konuşmalarım sırasında benim fotoğrafımı çekmek isteyenlere dağıtırdım bunları. Gazete sahiplerini telefonla arayıp rica ederdim; 'Lütfen benimkilerin yerine Elijah Muhammed'in fotoğraflarını kullanınız.”
Ancak bunun ardından Malcolm ile Elijah Muhammedin arası çeşitli sebeplerle açılmaya başlamıştır. Zira Elijah Muhammed yaptıkları ile cemaati zor durumda bırakmıştır.
Malcolm durumu söyle izah etmişti:
“Zina! Öyle ya, zina eden herhangi bir Müslümanın duymadığı kalmıyor ve hemen terkediliyordu İslam Cemaati’nden. İşte, Elijah Muhammed'in özel sekreterlerinin art arda hamile kalmaları İslam Cemaati'nin en gizli tutulan rezaletlerinden birisiydi. Bu sekreterler Müslüman mahkemelerinin huzuruna çıkarıldılar, zina suçuyla itham edildiler, bunu itiraf da ettiler sonunda. Herkesin gözü önünde rezil edildiler ve bir yıldan beş yıla değin 'soyutlama' cezasına çarptırıldılar. Yani, herhangi bir Müslümanla, hangi nedenle olursa olsun, en küçük bir ilişki kurmaları kesinkes yasaklanmış oluyordu böylece.”
Malcolm X bu durumdan epeyce rahatsızlık duymuş ve bir süre vaazlarını ahlak üzerine vermeye başlamıştı. Elijah'ın bu duruma karşı ahlaksızca cevap vermiş, bu yüzden de Malcolm X ile araları açılmıştır.
1958’de aynı örgüte tabi olan Betty ile evlenmiş ve altı kızı olmuştur. Kızlarından dört tanesi kendisi hayatta iken dünyaya gelmişler, ikizleri Melike (Malikah) ile Melek (Malaak) Malcolm’un vefatından sonra doğmuşlardır.
Kâbe’nin Atmosferi Malcolm X’i Etkiliyor
1959’da Mısır, Suriye, İran, Nijerya, Gana ve Birleşik Arap Emirliklerine seyahatler düzenleyip orada dini ve siyasi liderlerle görüşmüştür. Mart 1964’te Elijah Muhammed ve onun cemaati Nation Of İslam’dan ayrılmış, bu dönemde İslam anlayışı değişmeye başlamış ve beyaz adamın şeytan olduğu görüşünden vazgeçmiştir.
Nisan 1964’te önce Mısır’a, oradan da kutsal topraklara gitmiş, bu dönemde el-Hac Malik el-Şahbaz adını kullanmaya başlamıştır. Hac seferinde gerçek İslam ve Müslümanlıkla tanışmıştır.
Böylece içindeki beyazlara karşı nefret gitmiş, yerini hakiki Müslümanlık almıştır.
Kendisi ırkçılığa ve haksızlığa karşı çok mücadele vermiştir. En çok istediği şey, mazlumların da zalimler kadar inançlarına sahip çıkıp o yolda mücadele edip savaşmaları olmuştur.
Malcolm X Ne Zaman Öldü, Öldüğünde Kaç Yaşındaydı?
Malcolm X savunduğu ve inandığı doğrular için canını vermiş, 21 Şubat 1965’te New York’ta yapmış olduğu konferans esnasında eşi ve çocuklarının gözleri önünde gerçekleşen bir suikast sonucunda şehit edilmiştir. Konuşma yapmaya hazırlanırken, 400 kişilik dinleyicilerden birisi "Zenci! Ellerini cebimden çek!” diye bağırmış, o sırada, bir adam ileriye doğru atılarak Malcolm X’in göğsüne ateş etmiştir. İki kişi daha tabancalarıyla sahneye doğru ateş etmiştir. Columbia Üniversitesi Tıp Merkezi'ne götürülmüş, kısa bir süre sonra öldüğü açıklanmıştır. Şehit olduğunda henüz 40 yaşındaydı.
Malcolm X Sözleri
“Eğer, dikkatli olmazsanız, gazeteler mazlumlardan nefret etmenizi, zalimleri ise çok sevmenizi sağlar.”
“Eğer uğrunda ölmeye hazır değilseniz, "özgürlük" kelimesini lûgatınızdan çıkarın.”
“İnsanlar bir insanın bütün hayatının bir tek kitapla değişebileceğinin farkında değiller.”
“Irkçılık ideolojik bir düşünce değil, aksine psikolojik bir hastalıktır.”
“Bütün uyuyanları uyandırmaya bir tek uyanık yeter.”
Malcolm X'in Kitapları
Biraz Aksiyon Rahat Durmayacağız
Köklerimiz ve Afro-Amerikalılar’ın Tarihi
Kardeşliğe İnanıyorum
Son Söyleşi
Amerika’ya Meydan Okurken
Hac Yolunca 1965 Günlükleri
