Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), hükümet adına Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’ye “Açık Mektup” gönderdi. 2022 yıl sonu enflasyonunun hedef aralığının üzerinde gerçekleştiği belirtilen mektupta, enflasyonun hedeften sapmasının nedenleri ile hedefe ulaşmak için alınan ve alınması gereken önlemler yer aldı. Mektupta, 2022’de TCMB’nin tüm politika araçlarında kapsamlı bir gözden geçirme süreci yürütüldüğü belirtilerek, bankanın bütünleşik politika çerçevesi olan Liralaşma Stratejisi’nin atılacak adımlara dair etki analizlerine dayalı olarak oluşturulduğu vurgulandı.
Uygulanan stratejinin, kalıcı fiyat istikrarı için iki ön koşul olan finansal sistemde Türk lirasının ağırlığının yapısal olarak artırılması ve cari fazla kapasitesi oluşturulması açısından destekleyici etkilerinin olduğu kaydedilen mektupta, şu ifadelere yer verildi:
“Çeşitlendirilmiş rezerv kaynaklarıyla güçlendirilen TCMB rezervleri, yüksek enerji fiyatları ve finansal oynaklıklar nedeniyle küresel çapta yaşanılan büyük rezerv kayıplarına rağmen artış göstermiştir. Ülke para takası anlaşmalarının etkinleştirilmiş kullanımı sayesinde yerel parayla ticaret yaygınlaşırken, döviz piyasalarının da uzun dönemde daha dengeli bir yapıya kavuşması yönünde önemli gelişmeler gözlenmiştir. Etkin rezerv politikasının liralaşma adımlarıyla desteklenmesi sonucunda mevduattaki Türk lirası payında güçlü bir artış eğilimi gerçekleşmiştir.”
Mektupta, hedefli kredi, likidite, karşılıklar ve teminat politikalarının kredilerin büyüme hızı, kompozisyonunun ve iktisadi faaliyetle buluşması açısından önemli etkileri olduğu bildirildi.
Rusya-Ukrayna savaşının sonrasında ani artış gösteren kredi büyümesinin kontrol altına alındığı aktarılan mektupta, kredilerin kompozisyonunda ticari, KOBİ, yatırım ve ihracat kredilerinin payının tarihsel yüksek seviyelere ulaştığı belirtildi.
Mektupta, küresel iktisadi faaliyetteki zayıflama sürecinin getirdiği risklere karşı finansman maliyetlerinin uygunluğu yoluyla yatırım ve cari fazla kapasitesinin desteklenmesinin sağlandığı kaydedilerek, “Savaşın etkisiyle yükselen ticari kredi ve tahvil faizleri, alınan etkin önlemlerle önemli oranda gerilemiştir. Böylelikle parasal aktarımın güçlendirilmesi sağlanmıştır. Tüm bunlar sonucunda, enerji fiyatlarının etkileri dışlandığında, 2022’de cari fazla kapasitesi geliştirilmiştir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Uygulanan etkin politikalarla kalıcı fiyat istikrarının önündeki yapısal sorunların giderilmesi yönünde önemli kazanımlar elde edildiğine değinilen mektupta, şu ifadelere yer verildi:
“Buna ek olarak, söz konusu politikaların olumlu sonuçlarının görülmesi ve küresel enerji fiyatlarının da görece istikrar kazanması ile birlikte yılın ikinci yarısından itibaren enflasyonda kademeli bir yavaşlama süreci başlamıştır. Aylık enflasyon oranlarındaki yavaşlama manşet ve çekirdek enflasyon, enflasyon yayılımı ve beklentileri ile ana eğilim göstergelerinin önemli oranlarda gerilemesine yol açmıştır. TCMB, 2023’te Liralaşma Stratejisi’ni tüm unsurlarıyla veri odaklı ve etki analizlerine dayalı olarak kararlılıkla uygulamaya ve geliştirmeye devam edecektir. Mevduatta liralaşma oranının yılın ilk yarısı itibarıyla yüzde 60’a çıkarılması ve yılın geri kalanında liralaşmadaki artış sürecinin devam etmesi hedeflenmektedir. Bankaların teminat, fonlama ve kredi kanallarını kullanım imkanları liralaşma hedefleri doğrultusunda kalibre edilecektir. Türk lirası likidite yönetiminde Açık Piyasa İşlemleri fonlama kanalının temel unsuru haline getirilerek, bu kanalla yapılan fonlamanın payı kademeli bir şekilde artırılacaktır. Kredilerin büyüme hızı ve kompozisyonunun 2023’te öngörülen enflasyon patikasıyla uyumlu olması sağlanacaktır. Kredilerin yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve cari fazlayı artıran faaliyetleri destekleyecek şekilde kullanımını öngören hedefli kredi anlayışı güçlendirilerek uygulanacaktır. Rezerv kaynakları çeşitlendirilmeye ve TCMB rezervleri artırılmaya devam edilecektir. Politika çerçevesinin, döviz piyasalarında arz ve talebin sağlıklı ve istikrarlı bir denge içinde serbest piyasa koşullarında oluşumuna katkı sağlayacağı öngörülmektedir.”
Mektupta, TCMB’nin fiyat istikrarını kalıcı şekilde tesis etme hedefi doğrultusunda geliştirdiği Liralaşma Stratejisi’ni kararlılıkla uygulamaya devam edeceği kaydedilerek, Türkiye Ekonomi Modeli çerçevesinde oluşturulan yüksek eşgüdümün desteğiyle tüketici fiyatları yıllık artış oranının Enflasyon Raporu öngörüleriyle uyumlu düzeye gerilemesinin sağlanacağı bildirildi.
