Gizem Uzuner - Bloomberg HT Araştırma
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası; Piyasa Yapıcı bankalara TCMB’ye Devlet İç Borçlanma Senedi satma imkanı tanıdı. Bloomberg HT’nin gördüğü yazıya göre bu imkan; söz konusu ihraç değerlerinin yalnızca 2022 yılında ihraç edilen sabit kuponlu DİBS’ler için tanınıyor ve imkan 8 Nisan 2022’den itibaren kullanılabilecek.
Neden Piyasa Yapıcı Bankalar?
TCMB’nin açtığı doğrudan alım ihalelerine piyasa yapıcı bankaların yanı sıra yabancı da olmak üzere diğer bankalar katılabiliyordu. Ancak açılan ihale tutarında banka bazında herhangi bir sınır bulunmuyordu. Bu sınırın olmayışı ile, açılan ihalede tek banka tüm ihaleyi kazanacak şekilde teklif gönderebiliyordu ve diğer bankalar bu imkandan faydalanamıyordu. Bugün Piyasa Yapıcı bankalara gönderilen yazı ile; 2022 yılında açılmış olan sabit kuponlu Devlet İç Borçlanma Senedi ihalelerinden şimdiye kadar alım yapan sadece Piyasa Yapıcı bankalar, yaptıkları alımın iki katına kadar Merkez Bankası’na sabit kuponlu devlet iç borçlanma senedi satabilme imkanına sahip olacaklar. Piyasa Yapıcı Bankalar böylece faiz riski taşıdıkları sabit kuponlu devlet iç borçlanma senetlerini istedikleri takdirde Merkez Bankası’na verebilecekler. Elde ettikleri fon ile yeni kıymet alma ya da fonu, kredi verme şeklinde kullanmalarının önünde ise herhangi bir kısıt yok.
İmkanın amacı ne olabilir?
Merkez Bankası Piyasa Yapıcı bankalara tanıdığı bu imkan neticesinde; bankaların ellerindeki sabit kuponlu Devlet İç Borçlanma Senetleri ile taşıdıkları faiz riskini; deyimi yerindeyse “ben buradayım” diyerek bertaraf ediyor. Bankacılık sektörü kaynaklarına göre; Merkez Bankası bu hamleyle piyasaya likidite vermiş olacak; bunun neticesindeki doğal sonuç ise likiditenin kuruluğundan endişe edilerek faizlerin ani bir şekilde yükselmesinin önüne geçilmiş olacak.
TCMB doğrudan alım ihaleleri ile zaten piyasaya destek oluyordu
Tahvil faizlerinde 24 Mart’tan bu yana tüm vadelerin ortalamasında 235 baz puan civarında düşüşler meydana geldi. Bu düşüşün asıl gerekçelerinden biri TCMB’nin piyasadan doğrudan alımları oldu. Merkez Bankası’nın bu yıl piyasadan yaptığı doğrudan tahvil alım miktarı 3.3 milyar TL’ye ulaştı. TCMB’nin mevcut bilanço büyüklüğüne göre 13 milyar TL’lik ek menkul kıymet alımı için yeri bulunuyor.
