İnsan, imtihan olan dünya sahasında bazen kendi iç aleminden bazen de dış alemden gelen tazyiklerin etkisinde kalır. Allah’ın yardımı ve yönlendirmesiyle yaratılış gayesini hatırladığı ve buna uygun yaşadığı müddetçe istikamet üzere olurken, unuttuğu veya ihmal ettiği oranda da istikametten sapmalar gösterir, tökezler ve Azze ve Rasul’ünden ve Allah yolunda fâsık kimseleri doğru yola eriştirmez.”2
Bizi istikamet üzere tutacak, Rabbimizin yardımını Rasulüne ve davasına olan muhabbetimizdir. İşte tam da bu ayet bizim sevgimizi/ samimiyetimizi birçok açıdan (diğer sevgilere kıyasla) test ediyor. Yani Kur’an bize bir nevi hodri meydan diyor. “Haydi iddialarınızı (iman, sevgi, samimiyet, fedakârlık gibi) ispat etmenizin zamanıdır” diyor. Tüm sevdiklerimizle, tüm değer verdiklerimizle imtihan olunacağız. Ta ki Allah’ın, Lut Aleyhisselam hem inkâr eden babası ve kavmiyle hem de sonrasında çok sevdiği biricik oğlu İsmail’i kurban etmekle imtihan edildi. İmtihanları birer birer geçtikten sonra Rabbi tarafından kendisine “Seni insanlara imam (önder) kılacağım”3 denilmişti. Bu imtihanlardan özellikle İsmail’ini kurban etme hadisesi, kalbinde Allah sevgisinin en öncelikli olduğunu ispat etmesi bakımından konumuzla direkt alâkalıdır. Bu kurban olayını Hac isimli kitabında Merhum Ali kaçma’ya ne zorluyorsa, rahatın için bahaneler bulmana ne yol açıyorsa… Ne seni kör ve sağır ediyorsa... İşte odur kurban edeceğin!”
Aslında bu ayette sayılan her bir kesim kişi için aşması gereken, bunlara nispetle en çok Allah’ı ve davasını sevdiğini ispat etmesi gereken engellerdir. Kişinin yükselmesine engel olan birer prangadır. İlgili ayetin tefsirinde cihaddan geri kalacak kadar bahane ederseniz, görevinizi ihmal ederseniz Allah başınıza musibet verir ve bu musibetten/azaptan kurtulamazsınız.
SEVGİSİNİ İSPAT EDENLERDEN ÖRNEKLER
İslam tarihinde, bu ayet kapsamında fedakârlık örnekleri pek çoktur. Mekke döneminde akrabalık bağları çok kuvvetliydi. Böyle bir dönemde Müslümanların Allah’ın dini, davası uğruna gerektiğinde en yakınlarını karşılarına alabilmeleri sağlam bir imana, Allah’ı ve Taberani’nin Abdullah bin Ubeyde Bin Cerrah Anh Bedir Radıyallahu Mus’ab bin Ubeyde’nin babasını öldürmesi üzerine: “Allah’a ve ahiret gününe iman eden bir topluluğun babaları, oğulları, kardeşleri yahut akrabaları da olsa Allah’a ve Radıyallahu Radıyallahu Azze ve Rasulallah! Husayn’ın babası Rasulullah’ın yanındaydı ve babasının ileri geri konuşacak olmasından rahatsızdı. Fakat durum beklediği gibi olmadı, Husayn hidayet bulup Müslüman oldu. Bunu gören İmran, az önce ona karşı olan soğuk tavrını değiştirdi, hemen kalkıp babasının elini ve ayağını öpmeye başladı. Bu durum Sallallahu Aleyhi ve Husayn, Müslüman olunca babalık hakkını ödedi.”7
İslam tarihinde bunun gibi pek çok örnek bulmak mümkündür. Umeyr’in şatafatlı hayatı ve bu hayatın getirdiği dünyevi avantajları bırakıp Allah’ın davasına sarılması, hicreti ve bu uğurda şehadeti… Ebi Sa’d’ı yolundan döndürmek için açlık grevine gitmekle tehdit etmesi ve yine de başarılı olamaması… Münafıkların başı Selül’ün oğlu Abdullah’ın, Rasulullah’ın ricası üzerine babasını şehre alması gibi…
Yakın tarihimizden Benna’nın davet hatıralarından bir örnek verelim: “Şelebi er-Ruhiye’yi gömeriz.’ Ruhiye, evlendikten 11 yıl sonra Allah’ın kendisine ihsan ettiği biricik kızıydı. Bu duruma çok üzüldük ve aynı zamanda çok hayret ettik. Biz onu teselli etmeye çalışırken o, bunun sebeplerine ve hikmetlerine dair adeta ders verir gibi konuşup üzüntümüzü dağıtmaya çalıştı.”8
Bu pratik dersi unutmayan Hasan el-Rasulü’nü ve İslam Davasını her şeyin önüne koyanlardan, ne olursa olsun mücadeleden ayrılmayanlardan eylesin. Âmin.
1. Nisa,136.
2. Zilal Kur’an, S. İbni Kesir Hadislerle Kur’an’ı Kerim Tefsiri 14/7793.
7. El-Benna, Dava ve Davetçinin Hatıraları, İşaret Yayınları, s.79.
