Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK), Birlemiş Milletlerin (BM) Orta Afrika Cumhuriyeti’nde icra ettiği harekat ve misyonlara katılımına ilişkin verilen yetkinin bir yıl daha uzatılmasıyla ilgili Cumhurbaşkanlığı tezkeresi, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.
Tezkere üzerinde Saadet Partisi Grubu adına söz alan Bursa Milletvekili Cemalettin Kani Torun, Afrika ülkelerinin 1950’li ve 1960’lı yıllarda Avrupa devletlerinin sömürge yönetimlerinden kurtularak bağımsızlıklarını elde etmeye başladığını söyledi.
Torun, gelişmiş ülkelere ham madde ihraç edip mal ithal etmeyi sürdüren birçok Afrika ülkesinin finansal kurumlarının borçluluk ya da başka bağlantılar dolayısıyla bu ülkelerin nüfuzu altında kalmaya devam ettiğini belirtti.
Türkiye’nin Afrika ülkeleri için güvenilir bir ortak olduğuna işaret eden Torun, bugün itibarıyla 44 ülkede Türkiye’nin büyükelçiliğinin bulunduğunu söyledi.
Torun, şöyle konuştu:
“Kıtadaki 54 ülkenin en az 33’ünde faaliyet gösteren Türkiye kaynaklı 30’dan fazla sivil toplum kuruluşu, başta insani yardım olmak üzere eğitim, sağlık alanlarında etkindir. Türkiye’de de Afrika kökenlilerin kurduğu 300’den fazla sivil toplum kuruluşu mevcuttur. Bu yolla kıta ülkeleri ile Türkler arasında birebir ilişkiler kurulmakta ve toplumlar arası bağlar güçlendirilmektedir. Ülkemizin dış politika yönelimindeki amacı çıkar odaklı olmamıştır. Tüm kıtayla karşılıklı saygı çerçevesinde değerlerin paylaşımı, tarihi ve kültürel bağlara dayanan ilişkilerin güçlendirilmesi, birlikte kalkınma ve ortak bir gelecek kurma vizyonu geliştirilmiştir.”
“Suriye’nin içinde, kuzeyinde askerimizin varlığına karşı değiliz, sınırlarımızın yol geçen hanı olmasına karşıyız”
İYİ Parti Çanakkale Milletvekili Rıdvan Uz, İsrail’i kınadıklarını vurguladı.
Türkiye’nin etrafının kan ve gözyaşı olduğunu dile getiren Uz, “devletin ve toprağın ne kadar önemli olduğunun” fark edildiğini anlattı.
Uz, “Bugün biz Suriye’nin içinde, kuzeyinde askerimizin varlığına karşı değiliz. Biz o gün orada askerimizin varlığına rağmen sınırlarımızın yol geçen hanı olmasına karşıyız. Biz Suriye’nin kuzeyinde askerimizin varlığına karşı değiliz. Biz oradan askerimize rağmen apar topar sırtlanıp kaçırılan Süleyman Şah Türbesi’nin getirilmesine karşıyız. Biz Irak’ın kuzeyinde askerimizin varlığına karşı değiliz. Biz oradaki askerlerimizin başına çuval geçirildiğinde ‘Buna nota verilmeyecek mi?’ dediğimizde, ‘Ne notası, müzik notası mı?’ denilmesine karşıyız. Biz İHA’larımızla, SİHA’larımızla mutlu oluyoruz, gurur duyuyoruz. Ama Türkiye’nin göbeğinden, İncirlik Üssü’nden kalkan Amerikan uçağının SİHA’mızı uluslararası havada vurmasına ses çıkarılmamasına üzülüyor ve karşı çıkıyoruz” diye konuştu.
“Hiçbir gerekçe masumların ve sivillerin hedef alınmasını meşru gösteremez”
MHP Kayseri Milletvekili İsmail Özdemir, İsrail’in Gazze’de yürüttüğü askeri operasyonları kınadığını dile getirdi.
Tarafların itidalli davranmak yerine karşılıklı restleşmelerle durumu daha vahim hale getirdiğinin altını çizen Özdemir, “Hiçbir gerekçe masumların ve sivillerin hedef alınmasını meşru gösteremez. İsrail’in Gazze’ye yönelik başlattığı ve meşru müdafaa kapsamı dışına çıkan, daha da ileri giderek insanlık suçu sayılacak gelişmelere sebebiyet veren eylemleri derhal durdurulmalıdır.” dedi.
MHP’li Özdemir, tezkereye “Evet” oyu vereceklerini bildirdi.
“İsrail-Filistin sorununun bugünün sorunu değil, Filistin topraklarının kurtarılmasını istiyoruz”
Yeşil Sol Parti Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit ise BM kapsamında da olsa hiçbir askeri içerikli tezkereye onay vermediklerini, Orta Afrika tezkeresine de “Hayır” oyu vereceklerini belirtti.
İsrail-Filistin sorununun bugünün sorunu olmadığını söyleyen Koçyiğit, bu sorunun barışçıl ve demokratik yollarla çözülmesini, işgal altındaki Filistin topraklarının kurtarılmasını istediklerini ifade etti.
“Ortak akılla karar verilmeli”
CHP Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, Orta Afrika Cumhuriyeti’nin dünyanın en yoksul ülkelerinden birisi olduğuna dikkati çekti.
BM zemininde Afrika’nın toprak bütünlüğünün korunması, sivil halka yardım ve koruma sağlanması, insani yardımların ulaştırılması gibi görevler üstlenen misyonda Türk askerinin bir yıl daha yer almasına “Evet” oyu vereceklerini bildiren Güzelmansur, yurt dışına asker gönderme gibi konularda ortak akılla kararlar verilmesinden ve uygulanmasından yana olduklarını söyledi.
“Gazze’ye yönelik saldırılar kabul edilemez”
CHP Ankara Milletvekili Gamze Taşçıer ise haklı özgürlük mücadelesinde Filistin halkının yanlarında olacaklarını belirtti.
Filistin halkının haklı mücadelesine gölge düşüren İsrailli sivillere yönelik insanlık dışı eylemlerin de kabul edilemeyeceğini vurgulayan Taşçıer, şöyle devam etti:
“Aynı şekilde İsrail’in Gazze’ye yönelik çoluk çocuk dinlemeden gerçekleştirdiği saldırılar da kabul edilemez. Bir an önce bu saldırının son bulması gerekiyor. Gazze’de yaşayan 2,5 milyon yurttaşı açlığa mahkum edecek yiyecek ambargosunun, elektrik ve su gibi temel ihtiyaçların kesilmesine sebep olacak olan engellemelerin son bulması çağrısını yapıyoruz.”
“Nerede terör, terörist varsa inlerine gireceğiz”
AKP Bursa Milletvekili Refik Özen, dünyadaki adaletsizliğin en yoğun yaşandığı yerlerden birisinin Filistin toprakları olduğunu söyledi.
Özen, başkenti Kudüs olan bir Filistin devletinin kurulması ve Gazze’ye yönelik saldırıların son bulması gerektiğini kaydetti.
Afrika kıtasının 21’inci yüzyılın yükselen bir değer olduğuna işaret eden Özen, Afrika’yla birlik ve dayanışmanın sürdüğünü aktardı. Özen, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan‘ın “Dünya 5’ten büyüktür” prensibiyle hareket ettiklerini vurguladı.
Özen, tezkerenin bir yıl uzatılmasının Afrika halkının huzur ve refahı için önem taşıdığını ifade ederek, “Türk Silahlı Kuvvetlerimiz, ülkemizin sınır güvenliği için sınırda ve sınır ötesinde azami gayretini göstermekte, ülkemizin birliği, milletimizin yaşam hakkı, dünyada huzur, barış ve istikrar için dün olduğu gibi bugün de sınır ötesinde aziz milletimizin desteğiyle nerede terör, terörist varsa inlerine girecek, nerede olması gerekiyorsa orada yerini alacak” diye konuştu.
Görüşmelerin tamamlanmasının ardından Türk Silahlı Kuvvetlerinin Orta Afrika Cumhuriyeti’ndeki görev süresini 1 yıl daha uzatan tezkere kabul edildi.
Meclis Başkanvekili Gülizar Biçer Karaca, gündemdeki konuların tamamlanmasının ardından birleşimi yarın 14.00’te toplanmak üzere kapattı.
Öte yandan, tezkerenin görüşmelerinde verilen ara sırasında, Saadet Partisi milletvekilleri, TBMM Genel Kurulu’nda parti gruplarının oturma düzenine ilişkin yaşanan sıkıntısının çözümünde destek olmaları nedeniyle MHP milletvekillerine kuliste baklava ikram etti.
