ORTADOĞU ÜLKELERİNİN DİNİ YAPISI

İnsanlığı etkileyen en köklü dinî ve kültürel oluşumlar Ortadoğu’da zuhur etmekte, tarihin ilk zamanlarından itibaren medeniyetlerin ve semavî dinlerin kaynağı olmaktadır. Diğer bölgelerde gelişen çeşitli medeniyetlerin, kültürlerin ve dinlerin yayılmasında kavşak görevi yapmaktadır.

İslam, Hristiyanlık ve Yahudilik gibi üç büyük semavi dine beşiklik yapması nedeniyle insanlık açısından kutsal sayılan birçok değeri içermekte, bu durum bölgeyi büyük güçler için hâkimiyet manasında vazgeçilmez yapmaktadır.

İslam, Orta Doğu'daki en büyük dindir; ancak Yahudilik ve Hristiyanlık gibi Orta Doğu'da ortaya çıkmış dinlere mensup topluluklar da bulunmaktadır. Örneğin Hristiyanlar Lübnan'ın %40,4’ünü temsil etmektedir.

Genel itibariyle Ortadoğu ülkelerinin dini yapısı şu şekildedir:

TÜRKİYE Türkiye'de ağırlıklı olarak var olan din İslam’dır. Yaygın mezhep ise Sünnilik mezheplerinden biri olan Hanefiliktir. 2019'da yapılan ankete göre Türkiye nüfusunun %89,5'i Müslüman'dır.

Türkiye'de Hristiyanların oranı 1914'te %25-20 iken 1927'de %5-3'e geriledi ve bugün %0,4-0,3 arasında değişmektedir.

Türkiye'de, çoğu Sefarad kökenli olan 15.000 Yahudi yaşamaktadır

CEZAYİR

Ülke nüfusunun %99'dan fazlasını Müslüman kökenliler oluşturur ve İslam baskın dindir. Hristiyanların oranı %0,1 kadardır. 1960'ta sayıları 160.000'i bulan Seferad Yahudilerinden sadece 200 kadarı kalmıştır.

LİBYA

Ülke nüfusunun % 96,6’sı Müslüman, % 2,7’si Hristiyan, % 0,3’ü Budist’tir.

IRAK

%97’si Müslüman olan halkın, %2-3 Hristiyan’dır.

SURİYE

Suriyelilerin %60'ı Sünni Müslüman, %11'i Nusayri, %16'sı Hristiyan, %3'ü Dürzi ve %2'si İsmaili'dir. Sünnilerin hepsi Arap değildir; Sünni Araplar veya Araplaşmış kesim nüfusun yaklaşık %60-65'ini oluşturuyor. Nüfusun %10'u oluşturan Kürtlerin çoğunluğu resmi olarak Sünnidir, nüfusun % 6-8'ini Ermeniler ile Süryaniler/Aramiler oluşturuyor ve % 4-5'i kapsayan Türkler/Türkmenler de var, Ayrıca çok az sayıda Yahudi, Yezidi, Çerkez, Balkan kökenli ve Rum vatandaşlar da vardır.

KATAR

Katar'ın resmi dini İslam'dır. Nüfusun % 67'sini Sünni Müslümanların oluşturduğu ülkede en yaygın ikinci din % 13 ile Hinduizm'dir. Bunu Hristiyanlık ve Budizm takip eder.

KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ

Çeşitli kaynaklarda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki Müslüman nüfus oranının % 98,71 ile % 99 oranında yer aldığı belirtilmektedir. % 0,5 oranındaki halkın Ortodoks Hristiyan, % 0,2 oranında halkın Maruni Hristiyan, geriye kalanların ise diğer dini inançlarının bulunduğu belirtilmiştir.

UMMAN

Nüfusun % 85’i Müslüman, % 6,5’i Hristiyan, % 5,5 Hindu’dur. (Müslüman halkın % 75’i Hariciliğe bağlı İbadi mezhebine mensup)

KUVEYT

Nüfusun % 76,’sını Müslüman, % 17,3’ünü Hristiyan, % 6’sını diğer dini gruplar oluşturmaktadır.

TUNUS

% 99,1 Müslüman, kalanı Hristiyan, Yahudi, Bahai’dir.

FAS

Ülkenin % 99’u Müslüman, % 1’ini ise diğer gruplar oluşturmaktadır.

PAKİSTAN

Ülkede toplam nüfusun %96,68'i Müslümandır. Pakistan İran'dan sonra, dünyanın ikinci büyük Şii nüfusa sahip ülkesidir. Nüfusun %3,32'sini ise Hristiyan, Hindu, Sih ve Budistler oluşturmaktadır. Gayrimüslim azınlıklar içinde en büyük grubu %1,55 ile Hristiyanlar teşkil etmektedir.

SUDAN

Halkın %90'i Müslüman, geriye kalan kısım ise animizm ve Kıpti ve Ortodoks Hristiyan mezhebine mensuptur. Müslümanların çoğunluğu Sünni ve Sünnilerin bir kısmı Şafii ve öbür kısmı da Maliki'dir.

İRAN

İran'da din, CIA World Factbook'a göre, İranlıların yaklaşık %90-95'i kendilerini resmî devlet mezhebi olan Şiilik ile yaklaşık %5-10'u ise Sünnilik ile ilişkilendiriyor. Geri kalan %0,6'sı kendilerini Bahailik, Sâbiîlik, Ehl-i Hak, Zerdüştlük, Yahudilik ve Hristiyanlık dahil İslam dışı dinsel azınlıklarla ilişkilendirmektedir.

FİLİSTİN

İşgal altındaki Filistin topraklarında yaşayan Filistinlilerin yaklaşık % 91’ini Müslümanlar, % 9’unu Hristiyanlar, % 1’ini Samiri Yahudileri ile Dürziler oluşturuyor.

SUUDİ ARABİSTAN

Nüfusun % 97'si Müslümandır. Suudi vatandaşlarının çoğunluğu Selefi mezhebinden Sünnilerdir. Şiiler Müslüman nüfusun %10-15'ini oluşturur.

BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ

Ülkedeki en yaygın din %77'lik oranıyla İslam'dır. Azınlık dinleri olarak da %12 Hristiyan, %4 Hindu ve diğer dinler takip ederler.

ÜRDÜN

Ürdün'de resmî din İslam'dır ve halkın yaklaşık % 92'lik kesimi Müslümandır. Müslümanların da çoğunu Sünniler oluşturur.

Ürdün, yerli Hristiyan azınlığa sahiptir. Hristiyanlar 1950 yılında nüfusun %30'unu oluşturmaktalardı.

Diğer din azınlıklarından olan Bahailik ve Dürzîlik de Ürdün'de bulunmaktadır.

LÜBNAN

Halkın tahminen %54'si Müslüman, %40.4'u Hristiyan, %5.6'ü ise Dürzi’dir. Fakat 1932 yılından beri nüfus sayımı yapılmadığından ve halkın dini kimliği sorulmadığından ve Lübnan İç Savaşından dolayı oluşan göç ve demografik değişiklikten dolayı Hristiyanların sayısı hızla azalmıştır ve Müslümanların (özellikle Şiilerin) sayısı hızla artmıştır. Hristiyanlar hem nüfus hem de oran olarak azalmaya devam etmektedir.

BAHREYN

Ülke genelinde Müslüman &70,3, Hristiyan % 14.5, Hindu % 9,8, Budist % 2,5, Yahudi % 0.6’dır

.

MISIR

Halkın % 90’ı Müslüman, % 10’u Hristiyan’dır.

YEMEN

Nüfusun % 99.1'ini Müslümanlar, geri kalan % 0,9'luk azınlık bölümünü Yahudiler, Hindular, Bahailer ve Hristiyanlar oluşturmaktadır. Müslüman nüfusun tahminen %65'ini Sünniler, %35'ini Şiiler oluşturmaktadır.

AFGANİSTAN

Afgan nüfusunun tahminlere göre % 99'dan fazlası Müslümandır. Müslüman halkın yaklaşık % 80 ila % 85'i Sünni şubenin takipçileri ve %15 ila %20'si ise Hazaralar arasında baskın bir İslam kolu olan Şii şubesinin takipçileridir. Hıristiyanlar, Budistler, Parsiler, Sihler ve Hindulardan oluşan küçük azınlıklar vardır.