Avrupa Parlamentosu (AP) 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarına destek veren ve Türkiye'ye Ermeni tezlerini kabul etmesi çağrısı yapan bir karar tasarısını oy çokluğuyla kabul etti.
AP genel kurulundaki oylamada sembolik nitelikteki karar metnine, kabul edilen değişiklik önergeleriyle, Papa Franciscus'un Ermeni iddialarını destekleyen açıklamaları dahil edildi. AP'de aşırı sağ, ırkçı ve AB karşıtı partileri bünyesinde toplayan, liderliğini İngiliz Avrupa Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi (EFDD) grubunca verilen ve 269'a karşı 351 oyla kabul edilen değişiklik önergesinde "Avrupa Parlamentosu Papa Franciscus'un Ermeni soykırımının yüzüncü yılı hürmetine 12 Nisan'da barış ve uzlaşma ruhu içinde verdiği mesajı takdir etmektedir" ifadesi yer aldı.
Oylamada kabul edilen bir diğer değişiklik önergesiyle Papa'nın açıklamalarına yeniden atıf yapıldı.
AP'nin bağlayıcı nitelik taşımayan, tutum beyanı niteliğindeki kararda 1915 olaylarını "soykırım" olarak nitelendirilerek, Türkiye'ye geçmişiyle yüzleşmesi ve 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarını kabul etmesi çağrısı yapıldı. Kararda Türkiye ve Ermenistan'a 2009 yılında imzalanan protokolleri "ön koşulsuz onaylayarak ve uygulayarak ve sınırı açarak" ilişkilerini normalleştirme yolunda ilerlemeleri tavsiye edildi. Kararda ayrıca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun 1915 olaylarına ilişkin Ermeniler'in acılarının paylaşıldığı yönündeki mesaj ve açıklamalarının "memnuniyetle karşılandığı" ifade edildi.
Kararla ilgili AP genel kurulundaki tartışmada kurumunu temsilen söz alan AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Kristalina Georgieva ve AB Dönem Başkanı Letonya'yı temsilen konuşma yapan AB işlerinden sorumlu Devlet Sekreteri Zanda Kalniņa-Lukasevica, bazı parlamenterlerin "soykırım" kelimesini kullanmaları yönündeki ısrarlı çağrılarını reddederek 1915 olaylarını "trajedi" olarak nitelendirdiler.
Yeşiller grubunun İspanyol Üyesi Ernest Maragall, Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşananlardan bugünkü Türkiye Cumhuriyeti'nin sorumlu tutulamayacağını vurguladı.
Türkiye'nin bugün yüz binlerce sığınmacıyı ağırladığını ve barıştan yana tavır aldığını hatırlatan Maragall, Avrupa Parlamentosu'nun böyle bir karar almak yerine Türkiye ve Ermenistan arasındaki uzlaşma çabalarına destek olması gerektiğini belirtti.
Liberal Grup'tan Türk asıllı Bulgar AP Üyesi İlhan Küçük, "Türkiye ve Ermenistan kendi meselelerini çözecek kadar olgunlar. Avrupa Parlamentosu'nun kararı faydalı olmaz" uyarısında bulundu. Türkiye'nin AP'nin 1915 olaylarına ilişkin bağlayıcı nitelik taşımayan kararını diplomatik yollardan iade etmesi bekleniyor.
DIŞİŞLERİ'NDEN SERT TEPKİ Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Türkiye-AB ilişkilerinin gelişmesine engel çıkarmakla tanınan Avrupa Parlamentosu, daha önce de denediği gibi, 1915 olayları konusunda yeniden tarih yazmaya heveslenmiştir. Avrupa Parlamentosu, kabul ettiği kararla, zamanında uluslararası hukukla bağdaşmaz şekilde ve yetki alanını aşarak yapmış olduğu hatayı tekrarlamıştır. Karara destek veren siyasetçilere, Avrupa değerleriyle uzaktan yakından ilgisi olmayan; nefret, kin ve çatışma kültürüyle beslenenlere kurdukları ortaklıkta başarılar diliyoruz. " denildi.
"AYNEN İADE EDİYORUZ"
Açıklamada şu ifadelere yer verildi: "Türkiye-AB ilişkilerinin gelişmesine engel çıkarmakla tanınan Avrupa Parlamentosu, daha önce de denediği gibi, 1915 olayları konusunda yeniden tarih yazmaya heveslenmiştir. Bu heves, Türk karşıtı Ermeni propagandasının klişelerini harfiyen tekrarlayan, 15 Nisan 2015 tarihli gülünç bir karar metniyle sonuçlanmıştır. Avrupa Parlamentosu kabul ettiği kararla, zamanında uluslararası hukukla bağdaşmaz şekilde ve yetki alanını aşarak yapmış olduğu hatayı tekrarlamıştır. Tarihi ve hukuku katleden bu metni kabul edenleri ciddiye almıyoruz. AB vatandaşlarının 2014'teki seçimlere %42 oranındaki katılımı, bu Parlamento'nun AB siyasi kültüründeki yerini zaten göstermektedir. Her bakımdan eşine az rastlanır “tutarsızlıktaki bu metni, anılan kuruma, ileride hatırlamak istemeyeceği belgeler arasında yerini almak üzere aynen iade ediyoruz. AB'nin uzlaşı ve barış kültürü temelinde, demokrasi, insan hakları ve serbest piyasa ekonomisi gibi temel ilkeler bazında kurulduğunu, o metni kabul edenler herhalde anımsıyorlardır. Avrupa Parlamentosu'nda bugün kabul edilen karara destek veren siyasetçilere, Avrupa değerleriyle uzaktan yakından ilgisi olmayan; nefret, kin ve çatışma kültürüyle beslenenlerle kurdukları ortaklıkta başarılar diliyoruz. Avrupa Parlamentosu'nun 1915 olayları konusunda sergilediği bu selektif ve tek yanlı yaklaşımın, varoluş nedenini teşkil eden değerler hilafına, Türkiye'nin AB ile olan ilişkisine zarar verebileceği ve Türkiye ile Ermenistan arasındaki meseleye çözüm getirmekten uzak kaldığı bir vakıadır. Tabiatıyla, bu karar sadece bilgisizlik ve cehaletle açıklanamaz. Bunun arkasında, ne yazık ki, dinsel ve kültürel bağnazlık ile farklı görülen karşısındaki umursamazlık da yatmaktadır. Avrupa Parlamentosu Avrupa halkları arasında ortak bir geleceğin inşasına katkı yapmak istiyorsa, bunun farklı din ve kültürleri dışlayarak gerçekleşmesinin mümkün olmadığını bilmelidir. 1915 olayları konusuna gelince; Türkiye'nin son yıllarda hafıza ödevini layıkıyla yerine getirdiği ortadadır. Ermenistan'ın da en kısa sürede böyle bir olgunluk düzeyine ulaşmasını umut ediyoruz. Avrupa Parlamentosu üyelerinin, 1915 meselesiyle ilgilenmeden önce, kendi tarihleriyle yüzleşmelerinde, özellikle Birinci Dünya Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı gibi insanlığın en korkunç felaketindeki rol ve sorumluluklarını hatırlamalarında yarar vardır."
