Ramazan Ne Demek?
"Ramazan" kelimesi; “günün çok sıcak olması, güneşin kum ve taşları çok ısıtması, kızgın yerde yalınayak yürümekle ayakların yanması” manalarındaki 'Ramad' mastarından ya da “güneşin güçlü ısısından çok fazla kızmış yer” manasındaki 'Ramda' sözcüğünden türemiştir. Ramazan, kameri yılın şabandan sonra, şevvalden önce gelen dokuzuncu ayının adıdır.
Bu ay, Allah’ın son kutsal kitabı olan Kur’an-ı Kerim’in ilk vahyinin Peygamber Efendimize inmeye başladığı aydır. Ramazan’ın bir diğer önemli özelliği ise, bu ayda oruç tutmanın farz olmasıdır. Oruç, bedeni ve ruhu arındırmak için yapılan manevi bir ibadettir. Oruç, güneşin doğuşundan batışına kadar, yemek, içmek ve cinsi münasebetlerden uzak durmayı ifade eder.
Ramazan İsmi Kur'an'da Geçiyor Mu?
Ramazan ismi Kur'an-ı Kerim’de açıkça geçmektedir. Kur'an'ın Bakara Suresi 185. ayetinde Ramazan ayından söz edilmiştir. Bu ayette, Ramazan ayının oruç tutma zamanı olduğu ve Kur'an’ın bu ayda indirilmeye başlandığı belirtilmiştir:
شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذ۪ٓي اُنْزِلَ ف۪يهِ الْقُرْاٰنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدٰى وَالْفُرْقَانِۚ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُۜ وَمَنْ كَانَ مَر۪يضًا اَوْ عَلٰى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ اَيَّامٍ اُخَرَۜ يُر۪يدُ اللّٰهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُر۪يدُ بِكُمُ الْعُسْرَۘ وَلِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللّٰهَ عَلٰى مَا هَدٰيكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُون (Bakara,2:185)
"Ramazan ayı, ki onda Kuran, insanlara yol gösterici ve doğruyu yanlıştan ayırıcı belgeler olarak indirildi. Sizden bu ayı idrak eden, onda oruç tutsun; hasta veya yolculukta olan, tutamadığı günlerin sayısınca diğer günlerde tutsun. Allah size kolaylık ister, zorluk istemez. Bu kolaylıkları, sayıyı tamamlamanız ve size yol gösterdiğine karşılık O'nu ululamanız için meşru kılmıştır; ola ki şükredersiniz." (Diyanet İşleri Meali)
Bu ayet, Ramazan’ın sadece oruç tutulması gereken bir zaman dilimi olmadığını, aynı zamanda Kur'an’ın indirilmeye başlandığı, müminlerin manevi olarak arınmak için fırsatlar bulduğu özel bir ay olduğunu da açıklar. Ramazan ayı, İslam’ın temel ibadetlerinden biri olan orucun farz kılındığı aydır.
Ramazan Ayının Önemi ve Faziletleri
Ramazan, İslam’ın beş temel şartından biri olan orucun tutulduğu aydır. Oruç tutmanın, bireyi Allah’a yaklaşmaya teşvik eden büyük bir anlamı vardır. Ayrıca, bu ayda yapılan ibadetler, sadaka ve zekât gibi hayır işleri, Müslümanları yardımlaşmaya ve toplumda birlik oluşturmaya yönlendirir. Kur'an’da, Ramazan ile ilgili olarak orucun sadece fiziksel açlıkla sınırlı olmadığı, aynı zamanda ruhsal bir arınma süreci olduğu ifade edilir. Oruç tutmak, kötü alışkanlıklardan ve olumsuz düşüncelerden arınmayı hedefler.
Ramazan, Allah’ın rahmetinin bol olduğu, günahların affedildiği bir aydır. Ayrıca, bu ayda Kadir Gecesi bulunur. Allah Azze ve Celle, Kur'an-ı Kerim'de: لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ اَلْفِ شَهْرٍۜ (Kadr, 3:97) "Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır." (Diyanet İşleri Meali) buyurmuştur. Bu ayet, Kadir Gecesi’nin ne kadar kıymetli olduğunu ve bu gecede yapılan ibadetlerin bin aydan daha hayırlı olduğunu belirtir. Ramazan, sadece oruçla değil, Kadir Gecesi gibi özel anlarla da manevi olarak derinleşen bir aydır. Bunun yanısıra, Ramazan ayı boyunca yapılacak her iyi amelin sevabı kat kat artar. Ramazan, bir yandan ruhsal arınmayı sağlar, diğer yandan toplumda yardımlaşmayı teşvik eder.
Ramazan Ayının Fazileti İle İlgili Hadisler
Peygamber Efendimizden, Ramazan ayının faziletlerine dair birçok <aktarılmıştır. Bu hadisler, Ramazan’ın Müslümanlar için ne kadar önemli ve değerli bir zaman dilimi olduğunu açıkça ortaya koyar.
1. “Kim Ramazan ayında iman ve sevap umarak oruç tutarsa, geçmiş günahları bağışlanır.” (Buhârî, Savm 3)
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ قَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَنْ صَامَ رَمَضَانَ إِيمَاناً واحْتِسَاباً غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ
Bu hadis, Ramazan ayında oruç tutmanın sadece fiziksel bir ibadet değil, aynı zamanda bir nefsi arındırma süreci olduğunu ifade eder. Ramazan’ın fazileti, samimi bir şekilde oruç tutan kişinin geçmiş günahlarının affedilmesiyle sonuçlanır. Müslümanlar, bu ayda Allah’a yaklaşma ve günahlarından arınma fırsatını yakalar.
2. “İslam beş esas üzerine kurulmuştur: Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in Allah'ın Resulü olduğuna şehadet etmek, namaz kılmak, zekat vermek, hacca gitmek ve Ramazan orucunu tutmak.” (Buhârî, İman 2)
بني الإسلام علىخمس: شهادة أن لا إله إلا الله وأن محمدًا رسول الله، وإقام الصلاة، وإيتاء الزكاة، وحج البيت، وصوم رمضان
Bu hadis ile, İslam dininin esasları ifade edilmekte ve Ramazan orucunun, Tevhid Akidesini kabul etmek, namaz kılmak, zekat vermek gibi İslam'ın en temel esaslarından birisi olarak yerine getirilmesi gereken bir ibadet olduğuna dikkat çekilmektedir.
3. Ebû Hureyre(ra)'dan rivayet edilmiştir: ''Rasûlullah(sav) buyurdu ki: Allah Azze ve Celle buyurdu: ''Âdemoğlunun her bir işi kendinedir. Oruç hariç; o benim içindir, onun karşılığını ben veririm. (Buhârî)
عن أبي هريرة رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : قال الله عز وجل : كلُّ عَمَل ابن آدَم له إلا الصيام، فإنه لي وأنا أجْزِي به، والصيام جُنَّة
Bu hadis, oruç ibadetinin özelliğine vurgu yapar. Oruç, yalnızca Allah için yapılan ve ödülünü sadece Allah’ın vereceği bir ibadettir. Bu, Ramazan ayının manevi gücünü ve mükâfatını daha da değerli kılar. Oruç, nefsin terbiye edilmesi ve Allah’a daha yakın olma çabasıdır.
4. Ramazan girdiği vakit, cennetin kapıları açılır, cehennemin kapıları kapatılır ve şeytanlar zincire vurulur. (Müslim)
عن أبي هريرة رضي الله عنه : أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال: إِذَا جَاءَ رَمَضَانُ، فُتِحَتْ أبْوَاب الجَنَّةِ، وَغُلِّقَتْ أبْوَابُ النَّارِ، وَصفِّدَتِ الشَّيَاطِينُ
Bu hadis, Ramazan’ın Allah’ın rahmetinin bol olduğu bir zaman dilimi olduğunu vurgular. Ramazan ayında Allah’ın rahmeti, müminlere özel bir şekilde yansıyarak, cehennem kapıları kapanır ve şeytanlar zincire vurulur. Bu, Müslümanların daha kolay bir şekilde doğru yolda ilerleyebileceği bir dönemi işaret eder.
