Ramazan ayı; başı rahmet ortası mağfiret sonu cehennemden kurtuluş olan on bir ayın sultanı, Peygamberimiz’in; “Ya Rabbi! Recep’i ve Şaban’ı bize bereketli kıl ve bizi Ramazan’a ulaştır” diye dua ettiği rahmet ayı… Bu ayın, tutulan oruçların insanı cehennemden uzaklaştırdığı gibi, insanın ruhu ve bedeni üzerindeki faydalarını birçok araştırmacı araştırmalarında belirttiği gibi emniyetten alınan suç istatistikleri de ispatlamaktadır. Ayrıca bireyler ruhen ve bedenen sağlıklı mutlu olunca bu Ramazan’ın manevi havası tüm topluma da yayılmaktadır, alkol tüketimi, zina, adam öldürmeler, kavgalar, intiharlar vb. gibi tüm suçlarda her yıl Ramazan ayında önemli oranlarda düşüş olmaktadır.
Bunlar, iman edenler ve kalpleri Allah’ın zikriyle mutmain olanlardır. Haberiniz olsun; kalpler yalnızca Allah’ın zikriyle mutmain olur.2
Kalpler ancak Allah’ı anmakla huzur bulacağı gibi ruh sağlığı da fıtrata uygun hareket etmekle Rabbe uymakla sağlanabilir. İnsan içki içtiği, zina yaptığı, namaz kılmadığı oruç tutmadığı zaman yani haramları terk etmediği farzları yerine getirmediği müddetçe fıtratına uymayan şeyleri yaptığı için iç âleminde huzursuz olmaktadır, çünkü inandığı gibi yaşamamakta bu ise ruh sağlığını olumsuz etkilemektedir. Hâlbuki ramazan ayında insanlar haramlardan uzaklaşmakta farzları yerine getirmeye çalışmakta kısacası fıtrata uygun olarak ve inandığı gibi yaşamaya başlamakta bu ise ruhen huzura ve mutluluğa vesile olmaktadır.
Ramazan ayı irademizin güçlenmesini sağlar. Bugün toplumda Psikolojik rahatsızlık çekenlerin ise birçoğu iradesi zayıflamış insanlardır. Oruç sadece haramlara karşı iradeli olmayı değil, zararlı olmayan ve haram olmayan yiyecek ve içeceklere hem de hiç kimsenin görmediği yerlerde bile el uzatmamayı öğreterek iradeye hâkim olmayı sağlar. Birçok Ruhsal hastalığın irade zayıflığından kaynaklandığı düşünüldüğü zaman İradesine hâkim olan bir insanın ruhsal hastalıklardan korunması oldukça kolaylaşır. Oruç, ağır imtihanlarda sıkıntılı stresli durumlarda dimdik duran nefsine hâkim olan sağlam iradeli bir insan tipi yetiştirir.
Sabır şüphesiz ramazan ayının insanlara kazandırdığı en büyük erdemlerden birisidir. 15-16 saat aç susuz kalmak buna rağmen sabretmek kişinin neleri başarabileceğini gösterir. İnsanın psikolojisini bozan öfkelendiren olaylar yakınlarının ölümü gibi stresli sıkıntılı durumlarda ruh sağlığını koruması için sabırlı olmaya ihtiyacı vardır. Ramazan ayı ile sabır erdemini kazanamayan kişilerin musibetler karşısında ruh sağlığının bozulduğu aşikârdır, imtihanlara sabredememek ise kişiyi cennetten uzaklaştırır. Ayrıca Kur’an-I Kerim’de birçok ayette “Sabredenleri müjdele” buyrulmakta ve cenneti kazanacak olanların sabreden Müslümanlardan olacağına işaret edilmektedir.
İbn-i Haldun; “Çok yemek yemeye alışan kimselerin kıtlığa maruz kaldıkları zaman, az yemeye alışanlara nazaran daha çok zayiat verdikleri vakidir. Onları öldüren karşılaştıkları açlık değil, daha önce alışmış oldukları tokluktur” der. Bu bağlamda insanın dünyada imtihanda olduğu gerçeğiyle yüzleştiğimizde Allah Azze ve Celle bizi açlıkla susuzlukla denemekte uykusuz günlere hazırlık olarak uykunun en tatlı yerinde sahurla uyku bölünmekte ve irademizin sağlamlaşmasını istemekte ileride zor günler için bizlere prova yaptırmaktadır.
Profesör Hamidullah da bu görüşleri destekler, “Oruç ayı olan Ramazan devir devir kış veya yaz senenin bütün mevsimlerine te-sadüf eder ve bir kimse böylelikle yazın kavurucu sıcaklıklarında olduğu kadar kışın dondurucu soğuklarında da bu mahrumiyetlere alışmış olur. Şüphe yok ki bir kimse bundan sıhhi, askeri vb. bir takım faydalar kazanır” der. Bu ramazanın insana kazandırdığı birçok faydalardan sadece birkaçıdır.
Aynı zamanda Ramazan ayı ailesel ve toplumsal bir psikoterapidir. Ramazan ayında aile bireyleri toplu şekilde iftar sofralarında buluşur, akrabalar arasında iftar davetleri kırgınlıkların bitmesini sağlar. Yıl boyu aynı anda sofraya oturamayan birçok aile aynı anda sofraya oturur, tüm aileyle sofraya oturmak özellikle çocukların mutluluğuna mutluluk katar.
Ayrıca ramazan paketleriyle fitre ve zekâtlarla zenginlerin fakirlere yardım etmesi, merhamet duygularını harekete geçirerek zenginlerde iç huzuru sağlarken fakirlerde ise zenginlere karşı sevgi oluşturmakta, evlerinde ramazanın bereketini görenler mutlu olmakta bu bireysel mutluluklar toplumda manevi bir huzur meydana getirmektedir. Orucun ruh sağlığına faydalarının yanında beden sağlığına faydaları da Allah Azze ve Celle’nin ilminin ve rahmetinin sınırsızlığına işarettir. On bir ay boyunca durmadan çalışan sindirim sistemi ilahi bir revizyona uğramakta adeta yıllık bakıma girmektedir. Sabah, öğle, akşam sürekli sindirimle uğraşan mide ve bağırsaklar ramazan ayında işini öğleye doğru bitirmekte ve akşama kadar istirahata çekilmekte bakımı yapılmaktadır. Böylece vücut savunma ve bağışıklık sistemini güçlendirmeye daha çok zaman ayırmaktadır.
Ayrıca sindirim sisteminin dinlenmesiyle karaciğerin iş yükü de azaldığı için karaciğerimiz enerjisini vücuttaki zararlı maddelerin temizlenmesinde kullanmaktadır. Uzun süren açlıkta vücuttaki depolanmış yağların yakılması vücutta aşırı yağlanmayı da önlemekte damarlarda yağlanmaya bağlı tıkanıklıkları azaltmaktadır. Oruç tutmak insanı sağlıklı bir vücuda kavuşturacağı gibi fazla kilolardan da kurtulmamızı kolaylaştırabilir. Ayrıca sigara gibi zararlı alışkanlıklardan kurtulmanıza da vesile olabilir.
Ramazan ayında Oruç tutan insanlar ağır egzersizlerden kaçındığı için vücutta bir sükûnet hali meydana gelmektedir. Bütün vücuttaki bu sükûnet hali kalbimizin de yavaş çalışmasına ve dinlenmesine fırsat sağlamakta, kalbin sindirim organlarına göndereceği kan azaldığı için kalp daha az yorulmaktadır.
Bütün bunlara ek olarak Oruçla ve açlık üzerine yapılan çalışmalarda, orucun; Algılama öğrenme ve hafızayı güçlendirdiği, Yaşlanmayı geciktirdiği, Kanser oluşumunu önlediği tespit edilmiştir. Rabbim ramazan ayından bedenen ve ruhen en güzel şekilde faydalanan ve sonunda cehennemden kurtulan kullarından eylesin.
(Âmin)
1- Mülk, 14 2- Rad, 28
Furkan Nesli Dergisi | 62
Hikmet Bozyel
