Merkez Bankası’nın dövizdeki artışı kontrol etmek için yaptığı Dolar satış operasyonu pahalıya patladı. Banka yönetiminin 2 yılda yaptığı Dolar satışının 7,80 TL olan bugünkü kur üzerinden yerine koyulması için 164 milyar 900 milyon TL para gerekecek. Başka bir deyişle ucuz Dolar satışından zarar 164 milyar TL. Peki MB kaç milyar dolar sattı? MB’nın hangi kurdan kaç Dolar sattı? Merkez Bankası hangi kurdan ne kadar dolar aldı?
Merkez Bankası’nın döviz rezervlerindeki açık yeniden gündemde. İyi Parti Milletvekili Durmuş Yılmaz’ın Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki konuşması dikkatleri yeniden eksi 55 milyar dolara gerileyen rezervlere çevirdi. Eski MB Başkanı da olan Yılmaz, “Merkez Bankası’nın 22 aylık dönemde sattığı 133 milyar doların hiçbiri ‘Merkez Bankası sattı’ diye görünmüyor. Ama döviz satılıyor, Merkez Bankası’nın bilançosunda döviz rezervinin azaldığı görülüyor. Bu döviz nasıl satıldı, kim tarafından satıldı, niçin satıldı, kim bundan yararlandı? Bu kesinlikle iktidar değiştiğinde araştırılacak ve bunların hepsi teker teker mahkemeye verilecek, hesap sorulacaktır.”
REZERVLER BÖYLE ERİDİ
2018 yılından itibaren artan döviz fiyatlarını sabitlemek için MB, son iki yılda dolar satış silahını kullandı. Banka, geçen yıl toplam 7 kez piyasaya döviz satarken, 5 kez de döviz alımı yaptı. 2019 Ocak ayında 5,37 TL’den 5 milyar 900 milyon dolar satan Bankanın, bugünkü kur üzerinden bu dövizi yerine koymak istediğinde 14 milyar 337 milyon TL para ödemesi gerekiyor. Yine geçen yıl mart ayında 17 milyar Dolar ile döviz satış rekoru kıran MB’nin 5,44 TL’den yaptığı bu çıkışı yerine koymak için 40 milyar 828 milyon TL para gerekecek. Diğer aylardaki satışlarla birlikte bankanın 2019 yılındaki zararı 82 milyar 755 milyon TL oldu.
BU SENE İÇİN 94 MİLYAR 340 MİLYON TL LAZIM
2019 yılında 31,9 milyar Dolar satış yapan banka 2020 yılında 88,7 milyar Dolar satış yaptı. Banka b sene 9 defa rezervlerindeki doları piyasaya sürerek dövizi aşağıya çekmeye çalıştı. Bu satışları yerine koyabilmek için 1 Dolar 7.80 TL kur üzerinden yapılması halinde 94 milyar 340 milyon TL banknot ödemesi gerekecek. 2019 yılındaki 82 milyar 755 milyon TL’lik zarar da eklendiğinde bu rakam 177 milyar 95 milyon TL’ye çıkacak. Banka ya para basacak, ya da bütçeden 177 milyar 95 milyon TL MB rezervlerini artıya çevirmek için aktırılacak. Bu da bütçe açığı AKP hükümetinin karşısına çıkacak.
ALIŞLARDAN 12.4 MİLYAR TL GELİR
Banka, 2019 yılında şubat, haziran, temmuz, ağustos ve aralık aylarında piyasadan döviz topladı. En fazla 5,84 TL ödeyen MB, bugünkü 7,80 TL’lik kur üzerinden hesaplandığında 12.2 milyar TL gelir elde etti. Bu yıl ekim ayında 4 milyar 200 milyon Dolar döviz toplayan MB’nın bu operasyondan karı ise 294 milyon TL oldu. İki yılda toplam kar 12 milyar 494 milyon TL oldu.
Merkez Bankası’nın rezervleri son 17 yılın en düşük seviyesine gerilemiş durumda.
