Kanada Başbakanı Justin Trudeau'nun Myanmar Özel Elçisi Bob Rae, Bangladeş'e göç etmek zorunda kalan yaklaşık 700 bin Müslümandan bazılarının yaklaşan muson mevsiminin getireceği ölümcül hastalıklara yakalanabileceği uyarısında bulundu.
Bob Rae, Kanada Dışişleri Bakanlığının resmi internet sitesinde yayımlanan 39 sayfalık nihai raporunda, Myanmar'da yaşananları geniş bir perspektifle ele aldı.
"Onlara Söyleyin Biz İnsanız / Kanada ve Dünya Rohingya Krizi ile İlgili Ne Yapabilir?" başlıklı raporunda Rae, ülkesinin Rohingya Müslümanlarının yaşadığı krizde lider rolü üstlenmesi gerektiğini kaydetti.
Bangladeş hükümetine mültecilere verdiği destek için teşekkür eden Bob Rae, Cox's Bazar ve çevresinde ölüm veya ciddi hastalık riski bulunan 100 bin Rohingyalı Müslüman için ek araziye gereksinim duyulduğunu bildirdi. Rae bu bölgede yaklaşan muson mevsiminin getireceği sel, toprak kaymaları ve suyla taşınan hastalıkların ciddi sayıda ölümlere neden olabileceğini vurguladı.
Raporunda 17 tavsiyeye yer veren Rae, Kanada hükümetinin, sınırın her iki tarafında kapsamlı bir yardım çalışması için finansman planı geliştirmesi gerektiğini belirtti. Rae, bu kombine çalışmanın maliyetini ilk 4 yıl süresince her sene için 150 milyon dolar olarak tahmin ettiğini aktardı.
"Gerçek riskler daha geniş bir şekilde kamuoyuna duyurulmalı"
Hem Bangladeş hem de Myanmar'daki insanlık krizinin aciliyet derecesi ile Rohingya ve diğer nüfuslara yönelik gerçek risklerin kapsamının daha geniş bir şekilde kamuoyuna duyurulması gerektiğine işaret eden Rae, tavsiyelerini şöyle sıraladı:
"İnsani yardım çalışanları için vizelerin ve çalışma izinlerinin alınması Bangladeş hükümeti tarafından çözülmelidir. Yardımlarda sadece Rohingya mültecilerinin ihtiyaçlarına odaklanmakla kalmayıp, aynı zamanda Cox's Bazar'daki Bangladeşli nüfus da hesaba katılmalıdır. Kanada, insan haklarına olduğu kadar kalkınmaya odaklı kuruluşlarla çalışmaya devam etmelidir. Kanada, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK), Bangladeş hükümeti ve Myanmar hükümeti arasında bir mutabakat zaptının imzalanmasını teşvik etmelidir. Bu, Myanmar hükümetinin, Rohingya halkının şiddet yüzünden evlerini terk etmedeki sorumluluğunu hiçbir şekilde azaltmaz. Kanada, Myanmar ve Bangladeş hükümetleri arasında diyaloğu geliştirmek ve etnik Rakhine ile Rohingya arasında uzlaşma sağlamak için deneyimli sivil toplum kuruluşlarının teşvik ettiği gayriresmi girişimlere destek sağlamalıdır."
"Sorumlular hesap vermeli"
Kanada'nın, Myanmar hükümeti ile aktif iş birliği politikası izlemeye devam etmesinin önemine dikkati çeken Rae, insanlık ve soykırım suçlarından sorumlu olanların BM'nin yetkili organları nezdinde hesap vermesi gerektiğine değindi.
Rae, Kanada'nın, bu tür yaptırımlara tabi tutulması gereken birey veya tarafları tanımlamak için benzer görüşlü ülkelerle aktif olarak çalışması gerektiğini belirterek, ülkesinin Myanmar'a silah ambargolarına devam etmesini istedi ve Myanmar'a silah gönderilmesi konusunda daha geniş kapsamlı bir yasağa ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.
Krizin sağlıklı izlenmesi için Kanada hükümeti bünyesinde üst düzey bir bakan yardımcısının başkanlık edeceği Rohingya Çalışma Grubu kurulmasını teklif eden Bob Rae, "Rohingya Çalışma Grubu doğrudan hükümete ve meclis komitelerine rapor verecek, süregelen krizleri izleyecek ve Kanada'nın bu krizde etkili bir şekilde yanıt vermesini ve liderliğini sağlamak için gerekli diğer adımları ve harcamaları önerecektir. Grup, krizin tam kapsamı hakkında gerçek zamanlı olarak parlamento ve Kanada kamuoyuna raporlar verebilir." değerlendirmesinde bulundu.
Kanada'nın krizle ilgili benzer düşüncelere sahip ülkeleri Uluslararası Çalışma Grubu kurmaya teşvik etmesi çağrısında bulunan Özel Elçi Bob Rae, raporunu "Kanada, Rohingya krizi meselesinin, Kanada'da yapılacak G7 Liderler Zirvesi'nde ele alınması için zorlamalıdır. Kanada ayrıca İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ile ortaklık fırsatlarını da araştırmalı, İİT'nin mayıs ayında Bangladeş'te yapılacak 45. Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda üye ülkelerle krizi çözme fırsatlarını aramalıdır." ifadeleriyle tamamladı.
Trudeau: Kanada bu krize cevap vermeye kararlı
Öte yandan, Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Uluslararası Kalkınma Bakanı Marie-Claude Bibeau ve Dışişleri Bakanı Chrystia Freeland, yaptıkları yazılı açıklamalarda Myanmar Özel Elçisi Bob Rae'ye raporu için teşekkür etti.
Başbakan Trudeau, "Bob Rae'nin nihai raporunu memnuniyetle karşılıyorum. Kanada bu krize cevap vermeye ve insanlara yardım etmeye kararlı. Önümüzdeki haftalarda, bu rapordaki önerileri değerlendireceğiz ve almayı planladığımız diğer önlemleri özetleyeceğiz." açıklamasını yaptı.