Rusya, rafinerilere yönelik saldırılar ve artan fiyatlar gerekçesiyle 1 Mart’tan itibaren petrol ihracatını durdurma kararı aldı. Bu durum, Türkiye’nin de dahil olduğu birçok ülkeyi etkileyecek ve petrol fiyatlarında büyük bir artışa yol açabilir.
Rusya Federasyonu, rafinerilere yönelik saldırılar nedeniyle iç piyasada yaşanan sorunlara ve artan yakıt fiyatlarına bir çözüm olarak petrol ihracatını durdurma kararı aldı. Bu önlem, Başbakan Mihail Mişustin tarafından onaylandı ve 1 Mart’tan itibaren yürürlüğe girecek. Devlet haber ajansı Tass’ın Salı günü doğruladığı bu gelişme, geçtiğimiz yıl benzer sebeplerle alınan yasağın bir devamı niteliğinde.
Rus haber kuruluşu RBC’ye göre, Başbakan Yardımcısı Alexander Novak, 21 Şubat tarihli bir mektupta ihracatın sınırlanmasını önermiş ve iç piyasada mevsimsel nedenlerle yakıt talebinin artacağına dikkat çekmiş. Novak, “Petrol ürünlerine olan aşırı talebi dengelemek ve iç piyasada fiyatların istikrarını sağlamak adına önlemler alınması gerektiğini” belirtti.
Ancak bu yasak, Ermenistan, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan gibi Avrasya Ekonomik Birliği (EAEU) üye ülkeleri ile Moğolistan, Özbekistan, ve Gürcistan’ın ayrılıkçı bölgeleri Abhazya ve Güney Osetya’yı kapsamayacak.
GEÇEN YIL DA KISITLAMIŞTI
Rusya, geçen Eylül ayında da kış mevsiminin yaklaşmasıyla iç talebi karşılamak üzere akaryakıt ihracatına sınırlamalar getirmiş, bu durum fiyat artışlarına ve kıtlıklara yol açmıştı. Bu yasaklar Kasım ayına kadar büyük ölçüde kaldırılsa da, Kremlin’in Mart ayındaki cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde yakıt fiyatlarını kontrol altına alma niyeti bu yasağın daha uzun süreli olacağını gösteriyor.
İhracatın durdurulması, aynı zamanda Ukrayna’daki savaş bağlamında son aylarda saldırılara uğrayan rafineriler için bakım ve onarım çalışmalarına alan açacak. Moskova, enerji altyapısına verilen zarar nedeniyle Bağımsız Devletler Topluluğu üyesi olmayan ülkelere yönelik petrol ihracatını azalttı.
Rusya’nın 2023 yılında ürettiği 43,9 milyon ton benzinin yaklaşık 5,76 milyon tonu ihraç edilmişti. Rus petrolünün başlıca alıcıları arasında Nijerya, Libya, Tunus gibi Afrika ülkeleri ve Birleşik Arap Emirlikleri bulunuyor.
Rusya, ayrıca OPEC+ ile birlikte petrol fiyatlarını destekleme çabası kapsamında ilk çeyrekte günde 500.000 varil petrol ve yakıt ihracatını gönüllü olarak azaltıyor.
‘TÜRKİYE İÇİN BÜYÜK SORUN’
Bu gelişme, özellikle Türkiye’nin Rusya’dan piyasa fiyatının altında petrol alması nedeniyle kritik bir öneme sahip. Dünya genelinde petrol fiyatları üzerinde de büyük bir etki yaratması bekleniyor. Uzmanlar, Rusya’nın bu hamlesini enerji piyasaları açısından önemli bir gelişme olarak değerlendiriyor.
Ekonomist Barış Soydan da, sosyal medya hesabından konuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Soydan, Rusya’ın 1 Mart itibarıyla uygulamaya sokacağı kararı yorumlarken, “Rusya 1 Mart’tan itibaren petrol ürünleri ihracatını durduracağını açıkladı. Türkiye Rusya’dan piyasa fiyatının çok altına petrol aldığı için çok kritik gelişme. Petrol fiyatı bağlamında dünya için de çok önemli gelişme. Eğer kısa süreli bir karar değilse” ifadelerini kullandı.
