Sudan’da ABD’nin arabuluculuğunda sağlanan üç günlük ateşkes yürürlüğe girdi. Batılı ülkeler vatandaşlarını Sudan’dan tahliye etmeye devam ediyor, on binlerce Sudanlı da komşu ülkelere kaçtı.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Pazartasi akşamı Sudan ordusu ile paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında yürütülen “yoğun müzakereler” sonucu ülke çapında üç günlük ateşkes konusunda anlaşma sağlandığını açıkladı.
Blinken’ın açıklamasının ardından gece yarısından itibaren ateşkesin yürürlüğe girdiği bildirildi.
Taraflara ateşkese “derhal ve tamamen” uymaları çağrısında bulunan Blinken, çatışmaları kalıcı olarak sonlandırmak istediklerini, bu amaçla müzakereleri yürütecek bir komite kurulması için de ABD’nin bölgesel ve uluslararası ortakları ve ayrıca Sudan’ın sivil temsilcileri ile görüştüklerini söyledi.
Sudan ordusu Facebook hesabından HDK’nın da sadık kalması halinde kendilerinin ateşkese uyacağını açıkladı.
HDK da Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ateşkesin sivillere tıbbi yardım ve gıda sevkiyatı, güvenli bölgeler oluşturulması ve yabancı diplomatların tahliyesine yönelik insani yardım koridoru oluşturulması amacıyla kabul edildiğine dikkat çekti.
Ancak tarafların ateşkese uyup uymayacaklarına dair endişeler var. Taraflar Ramazan Bayramı’nda da ateşkes için anlaşmış, ancak daha sonra çatışmalar devam etmişti. Yabancı ülkeler Pazartesi günü vatandaşlarını Sudan’dan tahliye etmeye çalışırken de ülkede şiddetli çatışmalar yaşandı. Sudan ordusu, başkent Hartum’a komşu Omdurman kentine havadan saldırılar gerçekleştirdi.
Sudanlılar komşu ülkelere kaçıyor
Birleşmiş Milletler (BM) Acil Yardım Bürosu’nun verdiği bilgilere göre şimdiye kadar on binlerce Sudanlı da komşu ülkeler Çad, Mısır ve Güney Sudan’a kaçtı. BM yetkilileri, ülkede istikrarsızlık ve çatışmalar devam ettikçe daha fazla Sudanlının ülkeden kaçacağına işaret etti.
Sudan’daki şiddetin tüm bölgeye yayılmasından endişe ettiklerini BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Sudan’ı uçurumun kenarından geri çekmek için elimizden gelen her şeyi yapmalıyız” dedi.
Wagner Grubu’nun askerleri Sudan’da savaştığı iddiası
ABD ise Rusya merkezli Wagner Grubu’na bağlı paralı askerlerin Sudan’daki şiddeti tırmandırmasından endişeli olduğunu söylüyor.
Dışişleri Bakanı Blinken, Wagner Grubu’nun kurucusu ve yöneticisi Yevgeni Prigojin’e işaret ederek, “Prigojin Grubu, Wagner Grubu’nun birliklerinden çok endişeliyiz” ifadelerini kullandı. Blinken ayrıca, “Wagner Grubu’nun ortaya çıktığı yere daha fazla ölüm ve yıkımı beraberinde götürdüğünü” dile getirdi.
ABD, Wagner Grubu’a bağlı askerlerin Sudan’da HDK’yı desteklediği iddia ediliyor.
Sudan’da neler oluyor?
Sudan’da geçen haftadan bu yana Genelkurmay Başkanı Abdülfettah el Burhan ile HDK lideri General Muhammed Hamdan Dagalo arasındaki rekabet nedeniyle silahlı çatışmalar yaşanıyor.
El Burhan, 2019 ve 2021 yıllarında gerçekleştirdiği iki darbe ile ülkedeki yönetimi ele geçirmiş ve ülkenin aynı zamanda fiili devlet başkanı olmuştu. Paramiliter bir güç olan HDK’nın lideri Dagalo da ordunun eski üst düzey generallerinden.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ülkedeki çatışmalarda şimdiye kadar 400’den fazla kişinin hayatını kaybettiğini söylüyor.
