Suudi Arabistan’ın Yemen’de İran destekli Husilerle kalıcı ateşkes görüşmeleri için müzakerelere başlayacağı belirtiliyor.
İran’la diplomatik ilişkileri yeniden başlatmak için anlaşan Suudi Arabistan’ın iç savaşın yaşandığı Yemen’de, Tahran destekli Husilerle kalıcı ateşkes görüşmeleri için masaya oturacağı bildirildi.
Reuters’a konuşan iki kaynak, Suudi ve Ummanlı elçilerin Husi yetkililerle ‘barışı görüşmek’ ve sekiz yıldır süren çatışmaları sona erdirmek için önümüzdeki hafta Yemen’in başkenti Sana’ya gelmeyi planladıklarını söyledi.
Olası anlaşmanın 20 Nisan’daki Ramazan Bayramı öncesinde duyurulması bekleniyor.
Yemen’de kalıcı ateşkesin sağlanmasının “Orta Doğu’nun istikrara kavuşmasında bir dönüm noktası olacağı” ifade ediliyor.
Suudi Arabistan ve Yemen’den hükümet yetkilileri yorum taleplerine cevap vermedi.
Yemen’le sınır komşusu olan Umman, ülkedeki savaşta İran ile Suudi Arabistan ve ABD arasındaki görüş ayrılıklarını gidermek için diplomasi yürütüyor.
“Geçici birlik hükümeti”
Kaynaklara göre müzakereler, Yemen’in liman ve havaalanlarının yeniden açılması, kamu çalışanlarının maaşlarının ödenmesi, yeniden inşa süreci ve siyasi geçiş üzerine odaklanacak.
Bir ateşkes anlaşmasına varılması durumunda Birleşmiş Milletler’in Yemen’de geçici birlik hükümetinin kurulması için devreye girmesi bekleniyor.
Suudi Arabistan geçen yaz Husilerle doğrudan görüşmelere başlamıştı.
Barış çabaları
BM Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg, bu hafta başkent Muskat’ta Ummanlı ve Husi üst düzey yetkililerle bir araya geldi.
İki ülkenin en büyük ticari ortağı olan Çin de son dönemde her iki tarafla ilişkileri geliştirmek için devreye girdi. Pekin, yakın zaman önce Riyad ve Tahran arasında diplomatik ilişkilerin yeniden tesis edilmesine yönelik bir anlaşmaya aracılık etti.
Riyad yönetimi, Suudi liderliğindeki koalisyonun Yemen’in güney limanlarına yönelik sekiz yıllık ithalat kısıtlamalarını kaldırdığını açıkladı. Yemen Ticaret Odaları Başkan Yardımcısı Ebubekir Abid, 500’den fazla ürün çeşidinin güney limanları üzerinden Yemen’e girişine izin verileceğini söyledi.
Yemen’deki kriz
Yemen’de İran destekli Husiler, Eylül 2014’ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor.
Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015’ten itibaren Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
BM Yemen Özel Temsilcisi Grundberg, 2 Nisan 2022’de Yemen hükümeti ve Husilerin hava, kara ve deniz operasyonlarını 2 ay boyunca durdurmayı kabul ettiğini duyurmuş, ateşkes daha sonra iki defa uzatılmıştı. Taraflar arasında 6 ay süren ateşkes 2 Ekim 2022’de sona ermişti.
BM Mülteciler Yüksek Komiserliği raporlarına göre, iç savaş nedeniyle Yemen halkının yüzde 73’ü insani yardıma muhtaç hale geldi, yaklaşık 23,4 milyon nüfuslu ülkede 4,3 milyon kişi de yerinden edildi.
