Beş bin yıllık geçmişi olan Kudüs 830 yıl önce bugün (2 Ekim 1187) Selahaddin Eyyubi tarafından teslim alındı. Selahaddin’in Kudüs Kuşatması 20 Eylül tarihinde başlar ve on iki gün sürer. Şehri savunan Haçlı Komutanı İbelinli Balian’ın kuşatmaya daha fazla dayanamaması ile şehri bütün Hristiyan toplumuyla birlikte terk etmesiyle Kudüs Müslüman yönetimine geçer.
Eyyubi Yönetimine karşı Avrupa, Üçüncü Haçlı seferiyle tekrar Kudüs önlerine gelir, tarihler 1189’dur fakat kuşatmadan bir sonuç çıkmaz ve Kudüs, Eyyubiler'in kontrolünde kalır.
Selahaddin’den önce bir başka Müslüman Komutan ve Halife olan Hz. Ömer Bizans yönetiminde olan Kudüs’ü 636 yılında fetheder. İslam Tarihinde Kudüs’ün Fethi denilince akla bu iki isim gelmektedir.
SELAHADDİN’İN KUDÜS KUŞATMASI
Selahaddin Kudüs’ü kuşattığı sıralarda, Kudüs Krallığı, iç anlaşmazlıklar yüzünden zayıflar ve IV. Baldwin'in ölümünün ardından tahta naip Lüzinyanlı Guy'ın geçer.
Kudüs Haçlı Ordusu 4 Temmuz 1187 tarihinde Selahaddin Eyyubi'nin 30,000 kişilik ordusuyla karşı karşıya gelir. Sıcaklardan ve susuzluktan yorgun düşen Kudüs Ordusu henüz savaşa başlamadan kaybedecek durumdadır.
Selahaddin'in Ordusu hiç zorlanmadan Hıttin Muharebesini kazanır, Kral Lüzinyanlı Guy ve yandaşı Raynald of Châtillon esir alınır.
Kudüs tüm ordusunu Hıttin Muharebesi'nde kaybeder ve şehir savunmasında yeterli askeri kalmaz. Selahaddin'in Ordusu yavaş yavaş Kudüs'e doğru ilerlemektedir.
YA BU UĞURDA ÖLÜR YA DA ŞEHRİ HAÇLILARDAN KURTARIRIM
Selahaddin Kudüs’ün fethi için: “ya bu uğurda ölür ya da şehri Haçlılardan kurtarırım” diye yemin eder. 20 Eylül 1187 günü̈ Kudüs’ü̈ kuşatır. Kuşatmadan sonra Selahahddin şöyle der:
“Kudüs’ün, Allah’ın kutsal saydığı beldelerden biri olduğuna büyük bir inancım vardır. Sizin de kutsallığına inandığınız bu beldeye muhasara ve savaşın gerektirdiği yollarla hücum etmek ve girmek istemiyorum.”
Müslüman Ordusu, Kudüs'ün Haçlı Ordusu'nu darmadağın eder ve Kudüs'ün surlarına dayanır. Şehrin savunması İbelin'in Baron'u İbelinli Balian'a kalmıştır. Asker olan olmayan herkes kılıç kuşanıp savunma duvarlarında yerini alır.
Kudüs surları Müslüman Ordusuna karşılık vererek surlardan geçirmemeye çalışır. Selahaddin Eyyubi'nin Ordusu kayıplar verse de kuşatmaya devam eder.
KUDÜS İÇİNDE BİR FATİH
Fakat kuşatma devam ederken 2 Ekim 1187 şafağı birkaç Müslüman Eyyubi Süvarisi surların gerisinde Beyaz bayrak sallar. İbelinli Balian ve Selahaddin karşı karşıya gelir ve 12 gün süren kuşatmanın ardından Kudüs teslim olur.
Selahaddin, Haçlılar'ın Kudüs’e girişlerinde yaptıkları katliamları, asla tekrarlamak istemeyip bir intikam almaz.
Selahaddin, Kudüs’e gönül huzuru ile bir fatih olarak girer ve kutsal şehrin hürriyetine kavuşmasını sağlar. Şanlı ve kahraman emir, İslâm kumandanı Selâhaddin Eyyubi Müslümanların ilk kıblesi olan Kudüs ve Mescid-i Aksa’yı özgürlüğüne kavuşturduktan sonra şehrin seksen sekiz yıl süren işgalden ve öncelikle Mescid-i Aksa’nın yıllardır kötü halinden temizlenmesini emrederek ibadete hazır hale getirilmesini ister.