Türkiye’de nüfus ilk sayımın yapıldığı 1927’den bu yana 6 kat artarken yaşlı nüfus ise yüzde 10,2’ye yükseldi. Yaşlı nüfus oranı cumhuriyet tarihinde ilk kez çift hanelere ulaşırken, Türkiye nüfusunun yüzde 26’sını oluşturan çocuk nüfusu, ilk istatistiklerin tutulduğu 1935’ten itibaren en düşük seviyeye geriledi.
Türkiye’de, 1927 yılında yapılan ilk nüfus sayımında 13 milyon 648 bin 270 olan nüfus, 2023 yılında 85 milyon 372 bin 377’ye ulaştı. Cumhuriyetin 100. yılının kutlandığı 2023’te, yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı ilk kez yüzde 10,2’ye çıkarak çift haneli seviyelere ulaştı. İlk istatistiklerin tutulduğu 1935 yılında yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı yüzde 3,9 olarak kaydedilmişti. Bu verilere göre, Türkiye’nin nüfusu yaklaşık 6 kat artarken, yaşlı nüfusun oranı da önemli ölçüde yükseldi.
TÜRKİYE “ÇOK YAŞLI NÜFUSLU ÜLKE” KRİTERLERİNİ KARŞILIYOR
Geçen yılın sonunda 65 yaş ve üzeri nüfusun 8 milyon 722 bin 806’ya ulaşmasıyla Türkiye, Birleşmiş Milletler’in “çok yaşlı nüfuslu ülke” kriterlerini karşılamaya başladı. Nüfus artış hızının gerilediği ve nüfusun hızla yaşlandığı Türkiye’de yapılan projeksiyonlar, yaşlı nüfus oranının 2030’da yüzde 12,9, 2040’ta yüzde 16,3, 2060’ta yüzde 22,6 olacağını öngörüyor.
ÇOCUK NÜFUSU AZALMA EĞİLİMİNDE
Türkiye’de yaşlı nüfus oranı artarken, çocuk nüfusu ise azalma eğilimi gösterdi. 2023 yılı sonunda Türkiye nüfusunun 22 milyon 206 bin 34’ünü çocuklar oluşturdu. Bu oran, Türkiye nüfusunun yüzde 26’sını temsil ederken, 1935’ten bu yana en düşük veri olarak kaydedildi. Çocuk nüfus oranı ortalaması yüzde 18 olan Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülke ile karşılaştırıldığında; Türkiye’deki çocuk nüfus oranının 2030 yılında yüzde 25,6, 2040 yılında yüzde 23,3, 2060 yılında yüzde 20,4 ve 2080 yılında yüzde 19 olacağı tahmin ediliyor.
1935 yılında 21,2 olan ortanca yaş, 2023 yılında 34’e yükseldi. Ortanca yaş, yeni doğan bebekten en yaşlıya kadar nüfusu oluşturan kişilerin yaşlarının küçükten büyüğe sıralandığında, ortada kalan kişinin yaşını ifade ediyor.
YAŞLI VE ÇOCUK NÜFUSUNUN YOĞUN OLDUĞU İLLER
Türkiye’de yaşlı nüfus oranının en yüksek olduğu il yüzde 20 ile Sinop, en düşük olduğu il ise yüzde 3,5 ile Şırnak oldu. Çocuk nüfus oranının en yüksek olduğu il yüzde 44,4 ile Şanlıurfa, en düşük olduğu il ise yüzde 16,5 ile Tunceli olarak kaydedildi.
YILLIK NÜFUS ARTIŞ HIZINDA GERİLEME
Yıllık nüfus artış hızı 1935’te binde 21,1 iken 1950’de binde 21,7’ye, 2000 yılında binde 18,3’e geriledi. 2018’de binde 14,7 olan artış hızı, 2022 yılında binde 7,1’e, 2023’te ise binde 1,1’e düştü.
