İsveç’in üyeliğinin tartışıldığı ve Ankara, Helsinki, Stockholm ile NATO heyetlerinin yer aldığı Daimi Ortak Mekanizma’nın son toplantısını Sputnik’e değerlendiren Eski Genelkurmay İstihbarat Başkanı emekli Korgeneral Pekin, “Türkiye’nin NATO toplantılarına Finlandiya’nın katılmaya devam etmesini istemesi İsveç’e bir ikaz” dedi.
NATO‘ya katılımı gündemde olan İsveç için; Daimi Ortak Mekanizma‘nın dördüncü toplantısı Ankara‘da yapıldı. Üçlü muhtırada Türkiye’nin taahhütlerin hayata geçirilmesi hususunda kaydedilen ilerlemenin düzeyinin masaya yatırıldığı zirvede, tarafların ‘somut adımlar üzerinde çalışmaya devam etmek hususunda mutabık kaldığı’ kararı çıktı.
Türkiye, Finlandiya, İsveç ile NATO yetkililerinin bulunduğu zirvede, Stockholm’ün üyeliğinin 11-12 Temmuz‘daki Vilnius Zirvesi‘ne ‘yetişme ihtimali’ bir nebze daha zayıflarken; toplantının ardından açıklama yapan Beyaz Saray ise “İsveç’in en kısa sürede NATO üyesi olması gerek” dedi.
Öte yandan bu toplantıda, Ankara’yı ikna etmesinin ardından 3 Nisan’da NATO’ya katılma sürecini atılan imzalarla tamamlayan Finlandiya için de ‘uyarı niteliğinde’ bir madde metine eklendi. Zirveye dair açıklama yapan Türkiye tarafı, “Finlandiya’nın, sürecin başında daimi olarak tasarlanan bu mekanizmanın toplantılarına katılmaya devam etmesi, terör örgütleriyle mücadelenin takibinin NATO üyeliğinden sonra da sürdürüleceğinin teyidi bakımından ayrıca önem taşımaktadır” dedi.
Finlandiya gibi NATO’ya üye olabilmek adına ‘terör yasasını’ onaylayan İsveç ise son olarak uyuşturucu kaçakçılığından hüküm giyen ve PKK‘yı desteklediğini dile getiren bir kişiyi Türkiye’ye iade etmeyi kabul etmişti. Fakat İsveçli yetkililer, tüm adımlara rağmen son toplantıda da katılım sürecini nihayete erdiremedi.
Eski Genelkurmay İstihbarat Başkanı emekli Korgeneral İsmail Hakkı Pekin, İsveç’in Temmuz’dan önce NATO’ya üye olması için kolları sıvayan NATO ve ABD’nin ‘ısrarını’ Sputnik’e değerlendirdi.
‘Türkiye’nin NATO toplantılarına Finlandiya’nın katılmaya devam etmesini istemesi İsveç’e bir ikaz’
Türkiye’nin toplantı sonrasında Finlandiya’ya yönelik açıklaması için “Bu İsveç’e de bir ikaz” diyen Pekin, ”ABD, İsveç’in bu Temmuz ayında Vilnius’ta yapılacak olan liderler zirvesinde NATO’ya onaylanmasını bekliyor, öyle bir hesapları var. Bu olur ya da olmaz ama onun için uğraşıyorlar. Şu ana kadar baktığımızda İsveç Anayasa değişikliği yaptı, kanun değişikliği yaptı, hatta geçen günlerde Türkiye’ye geri iade yapacaklarını duyurdular. Ama bu arada tabii karşıt gösteriler de var. Türkiye’nin yapılan 4’lü mekanizmaya göre istediği şu; sadece söz vermek değil, söz vermekle birlikte ülkelerin bu söze daha sonra devam etmesi gerekir. En önemli konulardan bir tanesi de bu. Dolayısıyla bu aynı zamanda İsveç’i de bağlıyor. Çünkü sonuçta İsveç NATO’ya girse bile mekanizma içerisine zaman zaman bunlar bir araya gelecek. İsveç, Türkiye, Finlandiya ve NATO yetkilileri arasında bu toplantıların devam edeceğini sanıyorum. Bu da Türkiye açısından bir garanti olabilir diye değerlendiriyorum” ifadelerini kullandı.
‘ABD, Avrupa’yı bir bütün olarak Rusya’nın karşısına dikmek istiyor, daha sonra da Çin ile uğraşacak’
ABD’nin, bütün Avrupa ülkelerinin NATO’ya girmesini istediğine dikkat çeken Pekin, ”Avrupa’yı bir bütün olarak Rusya’nın karşısına dikmek istiyor. İsveç de bunlardan bir tanesi. Herhalde Avrupa’da NATO’ya girmeyen sadece İsviçre ve Sırbistan gibi ülkeler var. Dolayısıyla Finlandiya’dan sonra İsveç’in de NATO’ya girmesi, Rusya’nın karşısında Avrupa’yı bir bütün olarak gösteriyor. Bu ısrarın devam etmesinin bir sebebi de bu. Ama asıl sebep 2024’te ABD’de seçimlerin olması. O seçimlerle ilgili Biden’ın ortaya çıkaracağı önemli konulardan bir tanesi budur. ‘Biz söz verdik bakın Avrupa’yı bir araya getirdik, İsveç’i de NATO’ya soktuk’ diye bunu 2024 seçimlerinde Biden veyahut da Demokratlardan seçilecek aday kimse o kullanacak. ABD için önemli olandan bir tanesi Avrupa’yı bir bütün olarak muhafaza etmek ve daha sonra da ABD’nin Çin ile uğraşmak gibi bir hesabı var. Onun için bir an evvel İsveç’in NATO’ya girmesini istiyor” dedi ve ekledi:
‘ABD, Macaristan’a yaptırım uyguluyor, bu Türkiye’de de bir uyarı’
“İsveç ne istiyor derseniz, ABD Avrupa’yı çok korkuttu. Rusları çok tahrik ettiler ve sonuçta Rusya-Ukrayna savaşı başladı ve hala devam ediyor. Binlerce insan öldü ama hala ABD Avrupa’yı ‘Müdahale etmezseniz, yardım etmezseniz, bir araya gelmezseniz Ukrayna gibi olursunuz’ diyerek çok korkuttu. Dolayısıyla Finlandiya ve İsveç gibi ülkeler de bu korkudan, hem NATO’nun desteğiyle hem de ABD’nin nükleer şemsiyesinin içerisine girmek istiyorlardı. Finlandiya bunu başardı, büyük ihtimalle ben İsveç’in de NATO’ya girebileceğini değerlendiriyorum. Çünkü Bu konuda Macaristan Türkiye ile beraber hareket ediyor ama şöyle bir sıkıntı var; ABD, Macaristan’a silah sevkiyatlarını durdurdu. Macaristan’a karşı bir yaptırım uyguluyor. Bu aynı zamanda Türkiye’de de bir uyarı. F-16’ların İsveç’in NATO’ya girmesi ile bir alakasının olmadığını söyleseler de aslında var. Çünkü gizli yatırım yapıyorlar. Şimdi Macaristan’da bunu yaptılar, bu büyük ihtimalle aynı zamanda Türkiye’ye de gözdağı. Şöyle söyleyeyim, 2 koldan ilerliyorlar; bir taraftan Stoltenberg ve iyi niyet göstergesi yapıyor, başka bir taraftan da yaptırımlarla yaklaşıyorlar.”
‘İşin ekonomik boyutu da var, ABD bu ülkelere silah satacak’
Aynı zamanda konunun bir de ekonomik boyutu olduğuna vurgu yapan Pekin, “ABD İsveç’e silah satacak, F-35 satacak, Finlandiya’ya silah satacak, diğer ülkelere silah satacak. Dolayısıyla işin bir de ekonomik boyutu var buna da bakmak lazım” şeklinde konuştu.
