Van kent merkezine 20 kilometre uzaklıktaki Gürpınar ilçesinde bulunan ve Urartu Krallığı'nın en parlak döneminde Kral II. Sardur tarafından inşa edilen Çavuştepe Kalesi'ndeki kazı çalışmaları sürüyor.
Urartulardan günümüze kadar sağlam kalan surları, su sarnıçları, dünyadaki ilk kanalizasyon sistemi, tapınakları ve saray yapıları ile turistlerin ziyaret ettiği mekanların başında gelen kalenin, Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Doç. Dr. Rafet Çavuşoğlu başkanlığında yürütülen çalışmalarla eski görkemine kavuşturulması hedefleniyor.
Çavuşoğlu, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın izniyle 30 yıl aradan sonra 2014'te kalede başlattıkları çalışmanın bu yıl da devam ettiğini söyledi.
Kalede İstanbul Üniversitesi tarafından 1961-1984 yıllarında kazı çalışması yapıldığını anımsatan Çavuşoğlu, gün ışığına çıkarılan birçok yapının yağmur, kar ve rüzgar nedeniyle eriyerek zarar gördüğünü, ilk etapta bu mekanların korunmasını amaçladıklarını kaydetti.
Bu yılki kazıda saray ve tapınakları, kuzey ve güney koridorları, depo odaları ve uç kale olarak adlandırılan mekanların temizlenmesini amaçladıklarını ifade eden Çavuşoğlu, "Kalede bulunan İrmuşini Tapınağı ve koridorun kerpiç beden duvarlarını, saman katkılı çamurla sıvadık. Bu çalışmayla konserve ettiğimiz mekanların kerpiç duvarlarının erimesi önlenmiştir. Konservasyona (koruma) yönelik çalışmalarımız bundan sonraki yıllarda da devam edecek" bilgisini paylaştı.
Çavuşoğlu, Urartuların yaşadıkları dönemin zorluklarına rağmen her alanda ilerlediğini ifade etti:
"Urartu Kralı II. Sardur tarafından yaptırılan Çavuştepe Kalesi, geçmişe ait önemli bilgiler edinmemizi sağlıyor. Bu yıl yürüttüğümüz çalışmalarda depo binası olarak kullanılan bölümleri ortaya çıkardık. İki bölümden oluşan, yangın ve çökme olayları nedeniyle sonradan sağlamlaştırılan depoda tahıl, susam yağı, şarap ve gıda maddelerinin muhafaza edildiği 36 ton kapasiteli 120 pithos ortaya çıkarıldı.
Her bir pithos 300 kilogram kapasiteye sahip. Gövdelerine kadar toprağa gömülü pithosların ağız kısmında da Urartulara ait çivi yazısıyla yazılan ölçü birimleri bulunuyor. Gürpınar Ovası'ndan elde edilen tahıllar burada depolanıyor. Silo olarak kullanılıyor ve burada yaşayanların ihtiyaçlarını karşılıyor. Urartular, bütün erzaklarını burada muhafaza ederek, saraydaki yöneticilerin ihtiyaçlarını karşılıyor."
Çavuştepe Kalesi'nin Urartuların sosyal yaşamını yansıtan en renkli eserlerden biri olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, kalede, bağlarda yetiştirilen üzümlerin şaraba dönüştürüldüğü teknelerin bulunduğuna dikkati çekti.
Urartuların, kalenin su ihtiyacını karşılamak amacıyla kanal inşa ettikleri bilgisini paylaşan Çavuşoğlu, "Bu bilgi kaledeki yazıtlarda da yer alıyor. Kaleye ulaştırılan kanallardan sağlanan suyla beslenen bağlarda yetiştirilen üzümler, özel teknelerde ayaklarla eziliyor ve elde edilen üzüm suyu pithoslara aktarılarak saklanıyor" ifadesini kullandı.
Kalede dört çeşit taşın büyük ustalıkla kullanıldığına dikkati çeken Çavuşoğlu, sur duvarlarında kullanılan travertenlerin Edremit ilçesindeki taş ocaklarından getirtildiğini sözlerine ekledi.
