6 Şubat 2023’te biri 7.7 diğeri 7.6 büyüklüğünde Kahramanmaraş merkezli depremler, Türkiye’nin 11 ilini vurarak asrın felaketine sebep olalı tam 1 sene oldu. Tüm bu süre zarfında yaralar sarılmaya çalışılırken, afetin geride bıraktığı ağır bilançonun etkileri de sürüyor.
Türkiye’yi yasa boğan 6 Şubat Kahramanmaraş depremi dört bir yanında anılıyor. Dünyada pek çok ülkenin dahi seferber olduğu büyük felaketin ise üzerinden 1 yıl geçti. Geride kalan sürede bölge depremle yaşamaya devam etti.
Depremler kaç büyüklüğünde oldu?
Pazarcık ilçesinde 7,7 büyüklüğünde, aynı gün ise 7,6 büyüklüğünde başka bir deprem daha meydana geldi.
Kaç saniye sürdü?
Maraş merkezli 7,7 büyüklüğündeki ilk deprem 65 saniye sürdü, Elbistan’da meydana gelen 7,6 büyüklüğündeki ikinci deprem ise 45 saniye sürdü.
6 Şubat depremi kaç ili etkiledi?
Depremler milyonlarca nüfusun yaşadığı 11 ilde büyük bir yıkıma ve can kaybına yol açmıştı. Bu iller ise şöyle:
1.Kahramanmaraş
2.Hatay
3.Gaziantep
4.Adıyaman
5.Malatya
6.Kilis
7.Şanlıurfa
8.Adana
9.Osmaniye
10.Diyarbakır
11.Elazığ
6 Şubat depreminde kaç kişi hayatını kaybetti?
Son verilere göre, Kahramanmaraş depremlerinde 53 bin 537 kişi hayatını kaybetti. Bu can kayıplarının en büyüğü ise Hatay’da gerçekleşti.
Türkiye’nin Karadeniz kıyılarından Mısır‘a kadar hissedilen bu felakette Suriye‘de ise en az 8 bin 476 kişi hayatını kaybetti ve toplam 122 binden fazla kişi de yaralandı.
Kaç kişi etkilendi?
Depremler, Türkiye’nin 11 şehrini vurarak Almanya‘nın toplam yüz ölçümü kadar bir bölgede hasara yol açtı ve ülke nüfusunun yüzde 16’sına tekabul eden yaklaşık 15 milyon kişiyi etkiledi.
Ne kadar bina yıkıldı?
Ağır hasarlı ve yıkık binalar en fazla Gaziantep, Hatay ve Kahramanmaraş’ta yer alırken, toplamda 38 bin 901 bina aynı gün deprem sebebiyle yerle bir oldu. Cumhurbaşkanlığı raporuna göre 6 Şubat depremlerinde 11 ilde toplam 518 bin konut yıkıldı veya ağır hasar aldı. Bunlara ek olarak 128 bin 778 konut da orta derecede hasar aldı.
İller bazında yıkılan biların güncel sayısı ise aşağıdaki gibidir:
İllere göre yıkılan bina sayıları
| DEPREMDEN ETKİLENEN İLLER | YIKIK BİNA |
| ADANA | 88 |
| ADIYAMAN | 5.826 |
| DİYARBAKIR | 21 |
| ELAZIĞ | 56 |
| GAZİANTEP | 3.783 |
| KAHRAMANMARAŞ | 7.307 |
| MALATYA | 4.238 |
| HATAY | 13.883 |
| KİLİS | 448 |
| OSMANİYE | 649 |
| ŞANLIURFA | 633 |
Hatay’da ruhsatsız binalar can aldı
Hatay Cumhuriyet Başsavcısı Ahmet Çelikkol, depremlerle ilgili soruşturmalara ilişkin bilgi verdi. Çelikkol, “Vefat olayı gerçekleşen 1759 bina tespit edilmiş olup, Cumhuriyet Başsavcılığımızca soruşturmaları devam etmektedir. Soruşturmaya konu deprem dosyalarından 975 binanın ruhsatsız yapı olduğu tespit edilmiştir” dedi.
Kaç binada arama-kurtarma çalışması yapıldı?
26 bin binada arama-kurtarma faaliyeti yürütüldü.
Toplam kaç kişi evsiz kaldı?
Depremlerin ardından Birleşmiş Milletler tarafından yapılan tahminlere göre 1.5 milyon kişinin evsiz kaldığı düşünülüyor.
Depremde bölgede bulunan arama kurtarma verileri
Türkiye Afet Müdahale Planı’na göre Türkiye’de yaşanması olası afetlerde arama-kurtarma çalışmalarından ve koordinasyonundan sorumlu kurum olan AFAD’ın açıklamasına göre depremden bir gün sonra 07 Şubat 2023 saat 19.00 itibarıyla “Bölgede AFAD, PAK, JANDARMA, DAK, Milli Savunma Bakanlığı, UMKE, İtfaiye, Milli Eğitim Bakanlığı,STK ve Gönüllüler, Güvenlik, Yerel Destek Ekipleri’nden görevlendirilen personel ile uluslararası arama-kurtarma ekiplerinden oluşan toplam arama ve kurtarma personeli sayısı 60.217’dir. Dışişleri Bakanlığı ile yapılan görüşmeler neticesinde diğer ülkelerden yardım için gelen 3.251 personel afet bölgesine sevk edilmiştir” açıklaması yayınlanmıştı.
Enkaz altından en son sağ çıkarılan kişi kim?
Enkazında en uzun süre sağ kalan kişi ise günler boyunca süren çalışmanın ardından kurtarılan 67 yaşındaki Hüseyin Berber oldu. Berber’in depremden 185 saat sonra kurtarılması ile ülkede büyük bir umut oluşmuştu.
1 yılda meydana gelen artçı deprem sayısı
Kandilli tarafından yapılan açıklamaya göre 6 Şubat 2023 depremlerinin ardından, 4 Şubat 2024 saat 03:00 itibarıyla bölgede toplam 45 bin 756 deprem meydana geldi. Bölgede meydana gelen deprem sayısı günlük 40-50 arasında değişti.
Depremden en çok etkilenen şehirlerdeki binaların inşa yılına göre oranı
TÜİK’in 2021 yılında yaptığı Bina ve Konut Nitelikleri Araştırmasına göre, 6 Şubat 2023’te art arda gelen depremlerde en çok etkilen 10 şehirde 1981-2000 yılında inşa edilen binaların oranı yüzde 26.1 2001 ve sonrası inşa edilen binaların oranı ise yüzde 51,8. Depremin en çok yıkıma neden olduğu Hatay’da 2001 öncesi yapılan binaların oranı yüzde 46,1 2001 sonrası yapılan binaların oranı ise yüzde 50. Kahramanmaraş’ta 2001 öncesi yapılan binaların oranı yüzde 38.6 2001 ve sonrasında yapılan binaların oranı ise yüzde 58.1.
Depremden etkilenen illerdeki binaların ortalama kat sayıları dağılımı
Depremden en çok etkilenen 10 ildeki 6+ katlı binaların ortalama oranı yüzde 30,6. 3-6 katlı binaların oranı ise yüzde 22.59.
Afet bölgesinde toplam kaç konut yapılması planlanıyor?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, depremlerden sonra 31 Mart’ta yaptığı konuşmada, “319 bini 1 yıl içinde olmak üzere toplam 650 bin yeni konut yaparak depremzede vatandaşlarımıza teslim edeceğiz” demişti.
Dönemin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki ise 14 Eylül’de TRT Haber’e verdiği mülakatta, Toplu Konut İdaresi’nden (TOKİ), depremzedeler için inşa etmesini istedikleri konut sayısını 850 bin olarak açıklamıştı.
Kaç ülkeden arama- kurtarma ekipleri ve yardımlar geldi?
Olağan üstü hal ilan edilen ve ‘deprem bölgesi’ olarak afet alanı belirlenen 11 şehire 2023 yılının en kapsamlı uluslararası insani yardımı sağlandı. 94 ülkeden yapılan yardımda 141 binden fazla kişi arama kurtarma çalışmaları için Türkiye’ye geldi.
İlk anda bölge nasıl tahliye edildi?
Çalışmalarda 20 bin araç ve iş makinesi, 141 helikopter, 182 uçak ve 23 gemi görevlendirildi.
Bölgeye 1 milyon çadır sevk edildi. 350 çadır kent alanında 645 bin çadır kuruldu ve yaklaşık 2,5 milyon afetzede geçici olarak buralarda kaldı.
3 milyon 549 bin afetzede bölgeden tahliye edildi.
THY 13 bin 701 seferler 2 milyondan fazla yolcu taşıdı. 712 kargo seferiyle 32 bin 770 ton yardım malzemesi getirildi.
414 konteyner kentte 215 bin 224 konteyner kurulumu yapıldı. Buralarda 691 bin afetzede misafir edildi.
349 bin haneye 14 milyar 453 milyon lira ‘kira destek ödemesi’ yapıldı.
Hangi ülkelerde yas ilan edildi?
Yaşanan depremle aynı gün, hayatını kaybedenler için Türkiye’de 7 günlük yas ilan edilmiş, bunu Kuzey Kıbrıs, Kosova, Arnavutluk, Kuzey Makedonya ve Bangladeş takip etmişti.
Depremle ilgili Meclis çalışmaları ve soru önerge sayısı
TBMM ‘Yazılı Soru Önergesi Sorgu Formu’ sayfasını kullanarak ‘deprem’ anahtar kelimesiyle arama yapıldığında sadece 27. yasama döneminde toplam 2033 yazılı soru önergesi verdiği tespit ediliyor. Bu soru önerilerden 510’u zamanında cevaplanırken 1046’sı süresi geçtikten sonra cevaplanmış. 477 soru önergesi ise yanıtsız kalmış.
Anma programları
Yıl dönümü dolayısıyla, Malatya’da çeşitli anma programları gerçekleştiriliyor. 6 Şubat’ta ilk depremin meydana geldiği 04.17′de İtfaiye Daire Başkanlığı’ndaki etkinlikle başlayan anma programları gün boyu devam edecek.
Şehir Mezarlığı’nda, depremde hayatını kaybedenlerin adlarının yer aldığı anıtta ise herhangi bir tören planlanmadı.
Depremin maddi hasarı
Dönemin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Özhaseki, Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şurasının Sonuç Bildirgesi’ni kamuoyuyla paylaşmış; “6 Şubat depremlerinde 100 milyar doların üzerinde bir hasar ile karşı karşıyayız. Türkiye bir deprem ülkesi. Tek çare kentsel dönüşüm” demişti.
2023’te gerçekleşen büyük depremler
2023’te dünyada, 7 şiddetinin üzerinde üzerinde 18, 6’ın üzerinde ise 123 deprem meydana gelirken, bunların kuşkusuz en ölümcül olanı Kahramanmaraş’ta yaşanan deprem oldu.
