Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Yüksek Hızlı Tren (YHT) projelerindeki maliyet artışının nedeni olarak “Sonradan proje eklendi” yanıtını verdi. Projeler 36 milyar TL’den 133 milyar TL’ye yükseldi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın, Ankara-İzmir, Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli, Adana-Osmaniye-Gaziantep, Yerköy-Kayseri, Gebze-Sabiha Gökçen-İstanbul Havalimanı-Halkalı, Aksaray-Ulukışla-Yenice YHT projelerinin TCDD’den alınarak AYGM’ye verilmesiyle birlikte ortaya çıkan rekor orandaki maliyet artışlarına dikkat çekerek konuyu gündeme getirdi. Söz konusu projelerin toplam 36,5 milyar TL olan maliyetinin 2021 yılı yatırım programında 133,9 milyar TL’ye çıktığına işaret eden Akın, konuyu TBMM gündemine taşıyarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na söz konusu artışın nedenlerini sordu.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’ndan verilen yanıtta, Türkiye genelindeki ilgili YHT hatlarının TCDD bünyesindeyken yatırım programında yalnızca altyapı işlerinin bulunduğu belirtildi. Yanıtta, AYGM uhdesinde söz konusu hatların üstyapı işleri, elektrifikasyon-sinyalizasyon işleri, gar tesislerini teşkil etmek ve şehir merkezi geçişlerindeki konvansiyonel hatların şehir dışına taşınmasının bulunduğu ifade edildi. Yanıtta, YHT hatlarındaki katlanan maliyetlerle ilgili, “Bu sebeple artış değil, kapsam farkı söz konusudur” denildi.
Maliyet artışının nedeni plansızlık
CHP’li Akın, YHT hatlarında 2021 yılı yatırım programında yaşanan olağanüstü maliyet artışına plansızlığın neden olduğunu, bu durumun bakanlık tarafından da kabul edildiğine işaret etti. CHP’li Akın, kendisine gönderilen yanıtı değerlendirdi: “Bakanlığın verdiği yanıt, vatandaşımızın zor zamanlar yaşadığı bir dönemde iktidarın Türkiye’yi yönetemediğinin açık bir itirafı niteliğindedir. Anlıyoruz ki TCDD bünyesindeyken YHT hatlarıyla ilgili oldukça eksik planlama yapılmış. Bu eksik planlama, 2021 yılı yatırım programında maliyetlerin katlanmasına neden oldu. Bu durum öngörüsüzlüğün ve plansızlığın çok açık göstergesidir. Son bir yıl içerisinde döviz kuru arttı. Yurt dışı kredi maliyetleri de yükseldi. Kısaca 2020 yılına göre 2021 yılında gerçekleştirilecek bir yatırımın maliyetleri arttı. Başka bir deyişle 2020 yılı yatırım programındaki eksik planlama ister istemez kamu zararına neden olacak.”
5 kata kadar arttı
2020 yılı yatırım programı ile 2021 yılı yatırım programı karşılaştırıldığında Ankara İzmir projesi 4,3 kat artarken Bandırma-Bursa-Yenişehir-Osmaneli projesi ise 5 katı artış gösterdi. Adana-Osmaniye-Antep projesi ile Yerköy-Kayseri projesi 3’er katı arttı. Gebze-Sabiha Gökçen-İstanbul Havalimanı-Halkalı projesinin maliyeti ise 3,2 kat oranında yükseldi.
