Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Suriye rejimi ve DAEŞ (IŞİD)'in kimyasal silah kullandığını ortaya koyan BM uzmanlar raporunu görüştü.
Kapalı gerçekleşen toplantıda, raporu hazırlayan ekibin başkanı Arjantinli Virginia Gamba, konseye raporun detaylarını anlattı.
Gamba, toplantının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada, kendilerinden incelenmesi istenen 9 vakadan ikisini Suriye Hava Kuvvetlerinin gerçekleştirdiği, birinin ise DAEŞ tarafından düzenlendiği sonucuna ulaştıklarını söyledi.
Diğer üç vakada ise bulguların adli tıpta incelenmekte olduğunu ve eylül ayı başında sonucun belli olacağını aktaran Gamba, kalan üç olaya ilişkin ise yeterli bilgi ve bulguya ulaşamadıklarını belirtti.
Suriye'de farklı aktörlerin çeşitli kimyasal maddelerle saldırı gerçekleştirdiğini bildiren Gamba, "Bu saldırıları gerçekleştirenlerin kimlikleri belirlenmeli ve yargı önüne çıkarılmalı. Raporumuzun buna katkısı olacağını umuyoruz." dedi.
Gamba'nın çağrısına konseyin daimi üyeleri ABD, İngiltere ve Fransa'nın büyükelçileri de katılarak, sorumlulara yaptırım uygulanması için BMGK'nın geç olmadan harekete geçmesi gerektiğini ifade etti.
Fransa'nın BM Daimi Temsilcisi François Delattre ise toplantı sonrası yaptığı açıklamada, konseyin uzmanlar panelinin görev süresini bir yıl daha uzatması ve kimyasal silah saldırısının sorumlularına yaptırım uygulaması gerektiğini dile getirdi.
Konseyin yaptırım içeren güçlü bir karar alması gerektiğini anlatan Delattre, Suriye'de kimyasal silahlara karşı mücadeleye tüm üyelerin destek vermesini isteyerek, Suriye rejimini destekleyen Rusya'ya isim vermeden çağrıda bulundu.
RUSYA'YA GÖRE YETERLİ DELİL YOK
Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vitaly Churkin de gazetecilere yaptığı açıklamada, uzmanlar panelinin raporuna ilişkin kafalarında bazı sorular olduğunu kaydetti.
Rapor ile DAEŞ'in kimyasal silah kullandığının tespit edildiğini hatırlatan Churkin, Suriye rejiminin suçlanmasına ilişkin ise raporda "dumanı tüten ya da üzerinde parmak izi olan silah tespit edilemediğini" öne sürdü.
Churkin, raporun tanık anlatımlarına dayandığını, fiziki delil olmadığını ve sorumlu bireylerin raporda belirtilmediğini savunarak, konseyin yaptırım kararı alması için yeterli delil olmadığını iddia etti.
Suriye'nin BM Daimi Temsilcisi Beşar Caferi, rejime yönelik suçlamaları reddederek, uzmanlar panelinin sadece 9 olayı incelemesini eleştirdi.
Panelin taraflı olduğunu öne süren Caferi, "teröristler tarafından gerçekleştirilen" birçok diğer saldırının soruşturulmadığı iddiasında bulundu.
BMGK'nın, Suriye'de kimyasal silah kullananların tespit edilmesini isteyen 2235 sayılı kararı üzerine BM Genel Sekreteri tarafından oluşturulan 3 kişilik bağımsız uzmanlar paneli bir yıllık çalışmanın ardından raporlarını geçen hafta BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'a sunmuştu.
Raporda, 16 Mart 2015'te Talmenes ile 12 Nisan 2015'te Sarmin'de klorin gazıyla yapılan kimyasal saldırıların rejim helikopterlerinden gerçekleştirildiği, 21 Ağustos 2015'te Marea'da hardal gazlı saldırının failinin ise DAEŞ olduğu ifade edilmişti.
Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW), daha önceki raporlarında Suriye'de zehirli gazların çatışmalarda defalarca ve sistematik olarak kullanıldığını tespit etmiş ancak bu saldırıların sorumluları bugüne kadar belirlenmemişti.
