Ümit Vadederek İnsanları Sömüren Bankaların Gerçek Yüzü

KONUT fiyatlarındaki olağanüstü artış, bütün enflasyon hesaplarının dışında kalıyor. Merkez Bankası tarafından açıklanan konut fiyat endeksleri fiyatlardaki şişmeyi ortaya koyarken, TÜİK verileri de artan fiyatlara rağmen düşmeyen satışları gösteriyor.

Verilere göre, Türkiye genelinde toplam konut satışları mart ayında bir önceki yıla göre yüzde 32,4 oranında arttı. Buna göre mart ayında 116 bin konut satışı gerçekleşti. TÜİK verilerine göre, aynı dönemde “ipotekli” olarak tanımlanan kredili konut satışları da yüzde 85,2 artışla, 45 bin 315 adete fırladı. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışın payı yüzde 39,1 düzeyine yükseldi. Geçen yıl satılan konutların 389 bin 689’u ipotekli, 775 bin 692’si de diğer satış türünde gerçekleşti.

SIFIRA RAĞBET BÜYÜYOR

Türkiye genelinde, kredili olmayan ve “diğer” diye nitelendirilen konut satışları da, yıllık bazda yüzde 12 artarak 70 bin 715’e yükseldi. Türkiye genelinde ilk defa satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 22,6 artarak 51 bin 487 adete çıktı ve toplam konut satışları içinde ilk satışın payı yüzde 44,4 oldu. Buna karşılık, ikinci el konut satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 41,4 artış göstererek 64 bin 543 adete yükseldi.

KRİZE YOL AÇABİLİR

Konut alımlarında ipotekli satışların sayısı iki yıl önce 24 binken Mart 2015’te 43 bine çıktı. Ev sahibi olmada bankalara bu kadar yüklenilmesi ise ödeme güçlüğü çekme durumunda finans sektöründe zincirleme krizlere yol açabilir. Bankaların sadece geçen ödenmeyen borçlar nedeniyle el koyup satışa çıkardıkları gayrimenkul miktarı ise dikkat çekici boyutlarda. Kredi çeken ancak borcunu ödeyemeyenlerin evlerine el koymaktan dolayı emlakçı gibi çalışan bankaların elinde binlerce icralık gayrimenkul satılmayı bekliyor. 

İSTANBUL’DAKİ ARTIŞ ORTALAMANIN ÜSTÜNDE

Verilere göre, son bir yılda konut fiyatlarının en hızlı arttığı il İstanbul oldu. İstanbul’da konut fiyatları son bir yılda yüzde 20,5 artış gösterdi. Yine son 3,5 yılda konut fiyatları en fazla şişen il de İstanbul oldu. Türkiye’de konut fiyatları son 3,5 yılda 100 birimden 155 birime çıkarken;  aynı dönemde İstanbul’daki konut fiyatları ise 100 birimden 175 birime çıktı. Sektör temsilcilerinin açıklamalarından İstanbul’da ciddi bir konut arz fazlası olduğu biliniyor. Buna rağmen bu ilde konut fiyatlarının reel olarak şişmeye devam etmesi gelecekteki finansal istikrar açısından kaygı verici bulunuyor.